TY - JOUR AU - Leszek Augustyn PY - 2019/06/28 Y2 - 2024/03/28 TI - Życie w cieniu Wielkiego Inkwizytora (Józef Tischner i Fiodor Dostojewski) JF - Civitas. Studia z Filozofii Polityki JA - c VL - 24 IS - 0 SE - Temat numeru DO - 10.35757/CIV.2019.24.04 UR - http://czasopisma.isppan.waw.pl/index.php/c/article/view/36 AB - Podjęta w artykule problematyka dotyczy słynnej figury Wielkiego Inkwizytora, z którą spotykamy się w filozoficznych rozważaniach Józefa Tischnera; oczywiście, figury wprost zaczerpniętej z kart powieści Fiodora Dostojewskiego. Nie są to zresztą jedyne nawiązania myśli Tischnera do „imaginarium filozoficznego” twórcy Braci Karamazow. Warto zatem przyjrzeć się bliżej temu, co kryje się w „cieniu”, jaki roztacza wokół siebie Wielki Inkwizytor. Rozważania, nolens volens, muszą zatem dotyczyć „darów” Wielkiego Inkwizytora: pozornego dobra i pozornej wolności. Innymi słowy: zapytamy o postać Wielkiego Inkwizytora jako – niepokojącą, wciąż groźną – „centralną postać nowożytnej filozofii władzy”. I Dostojewski, i Tischner przywołują bowiem pytania, które nie dają się prostym sposobem odsunąć i gestem tym niejako unieważnić, nadal stawiają nas (i niechybnie stawiać będą) przed niebezpieczeństwem „iluzji” politycznej, w której stawką pozostają najwyższe wartości.    ER -