Nomos akumulacji pierwotnej i anomos dóbr wspólnych w dobie niewczesnej nowoczesności
Abstrakt
The article aims to challenge the narrative on modernity, which was presented by Carl Schmitt in his book The Nomos of the Earth. The publication of Polish translation of this classic book is a good opportunity to re-think the conditions of possibility of Schmitt’s philosophical and geopolitical discourse. The German jurist described the formation of Eurocentric and stato-centric global order (nomos) in a way, that delegitimized the practices of resistance as unlawful (anomos). The author proposes – following Gilles Deleuze and Félix Guattari – to re-interpret the terms nomos and anomos in order to present anomos in positive way, as a potentiality to form an alternative political order. In conclusion the author tries to convince that the order of anomos is based upon the development of the commons and its contemporary manifestations express themselves in the practices of social movements, which disturb linear vision of history.
Bibliografia
Agamben G., Homo Sacer. Suwerenna władza i nagie życie, przeł. M. Salwa, Prószyński i S-ka, Warszawa 2008.
Agamben G., Stan wyjątkowy, przeł. M. Surma-Gawłowska, Korporacja ha!art, Kraków 2009.
Balibar É., We, the People of Europe? Reflections on Transnational Citizenship, Princeton University Press, Princeton – Oxford.
Bensaïd D., Wywłaszczeni. Marks, własność i komunizm, przeł. Z.M. Kowalewski, Książka i Prasa, Warszawa 2010.
Bey H., Tymczasowa Strefa Autonomiczna, przeł. I. Bojadżijewa, J. Karłowski, Korporacja ha!art, Kraków 2010.
Braudel F., The Mediterranean and the Mediterranean World in the Age of Philip II, t. 2, Fontana/Collins, London 1972.
Cacciari M., The Geophilosophy of Europe, w: idem, The Unpolitical. On the Radical Critique of Political Reason, Fordham University Press, Fordham 2009.
Cassano F., Southern Thought and Other Essays on the Mediterranean, Fordham University Press, New York 2012.
Deleuze G., Guattari F., Kapitalizm i schizofrenia II. Tysiąc Plateau, przeł. J. Bednarek, M. Herer, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Warszawa 2015.
Goody J., Kradzież historii, przeł. J. Dobrowolski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
Hardt M., Negri A., Imperium, przeł. S. Ślusarski, A. Kołbaniuk, W.A.B, Warszawa 2005.
Hay D., Linebaugh P., Rule J.G., Thompson E.P., Winslow C., Albion’s Fatal Tree. Crime and Society in Eighteenth-Century England, Verso, London – New York 2011.
Janion M., Niesamowita Słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2017.
Kassabova K., Granica. Na krawędzi Europy, przeł. M. Kositorny, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2019.
Latour B., Nigdy nie byliśmy nowocześni, przeł. M. Gdula, Oficyna Naukowa, Warszawa 2011.
Luisetti F., Pickles J., Kaiser W., Introduction. Autonomy: Political Theory / Political Anthropology, w: The Anomie of the Earth. Philosophy, Politics, and Autonomy in Europe and the Americas, red. idem, Duke University Press, Durham – London 2015.
Mignolo W.D., Anomie, Resurgences and De-Noming, w: The Anomie of the Earth. Philosophy, Politics, and Autonomy in Europe and the Americas, red. F. Luisetti, J. Pickles, W. Kaiser, Duke University Press, Durham – London 2015.
Moll Ł., Filozoficzne i polityczne źródła marksizmu dobra wspólnego, „Przegląd Filozoficzny” 2018, nr 4 (108).
Moll Ł., Hydra wielości i komunizm commonersów w dobie biopolitycznego kapitalizmu, „Praktyka Teoretyczna” 2015, nr 1(15).
Moll Ł., Komunalny zwrot późnego Marksa i kommonizm dóbr wspólnych, „Studia Socjologiczne” 2019, nr 4 (235).
Nail T., Lucretius I. An Ontology of Motion, Edinburgh University Press, Edinburgh 2018.
Nail T., Theory of the Border, Oxford University Press, New York 2016.
Said E., Orientalizm, przeł. W. Kalinowski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1991.
Schmitt C., Land and Sea, Plutarch Press, Washington D.C. 2001.
Schmitt C., Nomos ziemi w prawie międzynarodowym ius publicum Europaeum, przeł. K. Wudarska, Fundacja Augusta hr. Cieszkowskiego, Warszawa 2019.
Schmitt C., Teoria partyzanta. Uwagi na marginesie pojęcia polityczności, przeł. B. Cymbrowski, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2016.
Tazbir J., Polska przedmurzem Europy, Twój Styl, Warszawa 2004.
Todorov T., Podbój Ameryki. Problem Innego, przeł. J. Wojcieszak, Aletheia, Warszawa 1996.
Tomba M., Insurgent Universality. An Alternative Legacy of Modernity, Oxford University Press, Oxford 2019.
Wilson E., „The Dangerous Classes”. Hugo Grotius and 17th Century Piracy as a Primitive Anti-Systemic Movement, „The Journal of Philosophical Economics” 2010, t. 4 (1).
Wolf E.R., Europa i ludy bez historii, przeł. W. Usakiewicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009.
Woodcock J., The Workers’ Inquiry from Trotskyism to Operaismo. A Political Methodology for Investigating the Workplace, „Ephemera” 2014, t. 14 (3).
Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego Polska
https://orcid.org/0000-0002-2251-9351
Doktor nauk humanistycznych, filozof, socjolog. Adiunkt w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Kierownik projektu „Idea Europy w kontekście kryzysu migracyjnego” realizowanego w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Redaktor czasopisma naukowego „Praktyka Teoretyczna”. Jego badania dotyczą teorii dóbr wspólnych, filozofii politycznej motłochu oraz idei Europy w kontekście
migracji.
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
