Sprawy Międzynarodowe

Słowo wstępne

2024-04-08T16:43:16+02:00

Integralność terytorialna Rosji a lekcje historyczne Zachodu

2024-04-08T14:43:03+02:00

Zanalizowawszy wnioski wyprowadzone z wojen Zachodu przeciw Rosji/ZSRR w XVII-XX w. i przyjrzawszy się im w świetle sytuacji w Rosji po 24 lutego 2022 r., autor dochodzi do następujących konkluzji: 1. fundamentalną lekcją historyczną Zachodu w jego polityce bezpieczeństwa w ogóle jest lekcja Monachium 1938, 2. mocarstwa Zachodu, rozpoczynając siedem z ośmiu wojen przeciwko Rosji, albo stosowały się do różnych lekcji wynikłych z poprzednich wojen, albo nie stosowały do żadnej, 3. z kryzysów integralności Rosji w latach 1917-21, 1941-45 i latach 90. XX w. oraz własnych reakcji na nie Zachód wyciągnął generalny wniosek, iż jej rozpad nie jest ani osiągalny, ani pożądany, 4. Cesarstwo Rosyjskie i ZSRR były w większym lub mniejszym stopniu imperiami kolonialnymi, natomiast współczesna Federacja Rosyjska pozostaje imperium, ale już w fazie pokolonialnej, 5. w ciągu roku od inwazji na Ukrainę nie wystąpiły poważne symptomy kryzysu integralności Rosji, 6. obecnie strategia Zachodu czynnie wspierająca rozpad terytorialny Federacji byłaby bezzasadna, bez względu na to, co pewne lekcje historyczne mogłyby „sugerować”.

System międzynarodowy i jego perspektywy w kontekście wojny rosyjsko-ukraińskiej

2024-04-08T14:44:52+02:00

W artykule została podjęta próba nakreślenia uwarunkowań kształtującego się współcześnie przyszłego systemu międzynarodowego. Istotnym elementem tego procesu stała się wywołana przez Rosję wojna w Ukrainie. Jednak obszarem strategicznym, który w sposób decydujący może zdeterminować kształt przyszłego porządku międzynarodowego, jest region Indo-Pacyfiku. Obecnie na świecie hegemonem i najsilniejszym (super)mocarstwem pozostają od czasu zakończenia zimnej wojny (1991 r.) Stany Zjednoczone. Mają one swoje żywotne interesy nie tylko na oceanach, ale i na terenie Eurazji, szczególnie w Europie. Tymczasem w Azji wyrasta Ameryce silny konkurent, jakim są Chiny. Zamierzają one podważyć amerykańską dominację na środkowo-wschodnim Pacyfiku. Autonomiczną potęgą, definiującą swoje interesy niezależnie od wpływów Zachodu i Chin, stają się z kolei Indie – najludniejszy kraj na świecie i aktywnie rozwijające się mocarstwo w basenie Oceanu Indyjskiego. Natomiast gasnącą potęgą jawi się Rosja, słabnąca w rezultacie nie tylko wojny w Ukrainie. Tak więc współcześnie można obserwować postępujący ze zmienną dynamiką proces policentryzacji systemu międzynarodowego.

Kazachstan – Rosja: ewolucja relacji międzypaństwowych po wybuchu wojny na Ukrainie

2024-04-08T14:50:59+02:00

Po rozpadzie Związku Radzieckiego niepodległy Kazachstan był obok Białorusi najbliższym sojusznikiem Rosji, zaś Kazachowie postrzegani przez Rosjan jako jeden z najbardziej im przyjaznych narodów na świecie. Znaczenie Kazachstanu wzrosło jeszcze bardziej po gwałtownym załamaniu relacji Rosji z Zachodem w 2014 r. z powodu kryzysu ukraińskiego. Początek wojny rosyjsko-ukraińskiej spowodował zmianę polityki Kazachstanu wobec Rosji. Kazachstan mocno zintegrowany ekonomicznie z Rosją oraz związany układami wojskowo-politycznymi formalnie pozostaje jej sojusznikiem. W praktyce jednak dystansuje się od rosyjskiej polityki, zwłaszcza wobec Ukrainy, demonstruje wolę realizacji wielowektorowej polityki i współpracy na równych zasadach ze wszystkimi najważniejszymi ośrodkami polityki światowej.

Wpływ antyrosyjskich sankcji na społeczno-gospodarczą sytuację Republiki Armenii

2024-04-08T14:52:37+02:00

Po inwazji na Ukrainę 24 lutego 2022 roku Rosja mierzy się z bezprecedensowymi sankcjami gospodarczymi nałożonymi przez państwa zachodnie. Od początku wojny UE wprowadziła przeciwko agresorowi dziewięć pakietów sankcyjnych, licząc na wywołanie zawirowań w rosyjskim sektorze finansowy, w obrębie wymiany handlowej, logistyki czy współpracy energetycznej. Obok UE, również USA wprowadziły szereg restrykcji gospodarczych wobec Rosji. W sytuacji obowiązywania i przedłużania zachodnich sankcji gospodarczych możemy spodziewać się, iż wskaźniki makroekonomiczne Federacji Rosyjskiej z roku na rok będą się pogarszać, zaś kraj pogrąży się w wieloletnim kryzysie. W trudnej sytuacji gospodarczej znalazły się najbiedniejsze państwa Kaukazu Południowego oraz Azji Centralnej uzależnione w stopniu krytycznym od rosyjskiego wsparcia ekonomicznego. Niniejszy artykuł analizuje wpływ antyrosyjskich sankcji na społeczno-gospodarczą sytuację Republiki Armenii.

Stosunki amerykańsko-francuskie w okresie poprzedzającym inwazję USA na Irak (2002–2003)

2024-04-08T14:53:33+02:00

Celem artykułu jest przedstawienie relacji bezpośrednich uczestników sporu
amerykańsko-francuskiego toczącego się w okresie poprzedzającym amerykańską inwazję na Irak w 2003 roku. Analizując dane z jedenastu wywiadów jakościowych, przeprowadzonych z amerykańskimi urzędnikami wysokiego szczebla, podjęto w artykule próbę oceny stanu stosunków amerykańsko-francuskich przed kryzysem w Iraku w 2003 roku oraz omówiono główne przesłanki i rozwój sporu. W artykule dokonano próby oceny, czy głośna międzynarodowo konfrontacja między amerykańskimi i francuskimi decydentami odcisnęła długofalowe piętno na stosunkach dwustronnych. Badanie dowodzi, że pomimo skali kryzysu nie miał on wpływu na ogólną trajektorię stosunków amerykańsko-francuskich.
Uczestnikami badania byli doradcy wysokiego szczebla ds. polityki zagranicznej USA oraz decydenci z Departamentu Obrony USA i Departamentu Stanu USA, którzy zostali bezpośrednio zaangażowani w przygotowania do amerykańskiej inwazji na Irak w latach 2001–2003.

Agresja Rosji na Ukrainę. Implikacje dla wspólnoty transatlantyckiej

2024-04-08T14:54:56+02:00

Jak mówią do nas o wojnie?

2024-04-08T14:56:23+02:00

Disinformation and the resilience of democratic societes, eds R. Kupiecki, A. Legucka, PISM, Warszawa 2023

2024-04-08T15:01:51+02:00

Polskie Dokumenty Dyplomatyczne

2024-04-08T15:06:10+02:00