Bezpieczeństwo energetyczne Polski w kontekście neoimperialnej polityki Rosji oraz współpracy europejskiej i transatlantyckiej: Polska jako hub gazowy


Abstrakt

The aim of the article is to analyse Poland’s energy security in the context of Russia’s neo-imperial policy, treating energy carriers as an instrument of influence and dependence of states, and to rebuild its international position. In line with the geopolitical approach, limiting the energy dependence of Central and Eastern Europe on Russia has not only a purely economic dimension, but concerns the geostrategic future of the European continent and the type of international order to be developed in Europe and in the transatlantic area. Poland’s gas strategy is a case study. Poland decided to finish the contract for the purchase of natural gas from Russia by December 31, 2022. Poland, striving to meet the growing needs for natural gas, undertakes actions aimed at diversifying sources and directions of supplies. Particular emphasis is placed on the concept of Poland as a gas hub developed within the framework of the Three Seas Initiative and a desire to prevent Russia and Germany from building the Nord Stream II pipeline, a project, which is in Poland’s opinion, contradictory with the aim to ensure Europe’s energy security.


Słowa kluczowe

bezpieczeństwo energetyczne; strategia gazowa Polski; hub gazowy; Inicjatywa Trójmorza; neoimperialna polityka Rosji; Nord Stream II; USA; Unia Europejska

Bielecki J., Prezydent USA wycofuje część wojska z Niemiec i gra Europą, „Rzeczpospolita”, 1 VII 2020.

Bieliszczuk B., Starania Gazpromu o ukończenie Nord Stream 2 i utrzymanie nad nim kontroli, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 14 V 2020 (Biuletyn PISM, 105).

Blackwill R., Harris J., War by other means. Geoeconomics and statecraft, Harvard University Press, Cambridge Mass. 2016.

Bouzarovski S., Konieczny M., Landscapes of paradox: public discourses and policies in Poland’s relationship with the Nord Stream Pipeline, „Geopolitics” 2010, vol. 15, No. 1.

Dąbrowski A., Legucka A., Sankcje USA wobec Rosji, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 31 VII 2017 (Biuletyn PISM, 73).

Duda A., Bierzemy współodpowiedzialność za poziom światowego i europejskiego bezpieczeństwa, 26 V 2017 [dostęp: 19 VI 2020], dostępny w internecie: <https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta-rp/wystapienia/art,222,bierzemy-wspolodpowiedzialnosc-za-poziom-swiatowego-i-europejskiego-bezpieczenstwa.html>.

Götz E., Merlen C.-R., Russia and the question of world order, “European Politics and Society” 2019, vol. 20, No. 2.

Holsti K. J., The decline of international politics as an academic discipline: can it be saved?, “Global Affairs” 2019, vol. 5, No. 4–5.

Jakóbik W., Rosja nadal próbuje izolować Polskę w grze o Nord Stream 2, Biznes Alert [online], 1 II 2018 [dostęp: 14 III 2019], dostępny w internecie: <https://biznesalert.pl/polska-rosja-nord-stream-2-dyrektywa-gazowa/>.

Janulewicz Ł., Żornaczuk T., Niemcy wobec Inicjatywy Trójmorza, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 22 VIII 2019 (Biuletyn PISM, 120).

Kardaś S., Nowa strategia energetyczna Rosji – optymistyczne plany w niepewnych czasach, Warszawa, 15 IV 2020 (Ośrodek Studiów Wschodnich, Komentarze 325).

Korteweg R., Nord Stream 2 will divide the EU, but new US sanctions will do more harm, Euractiv [online], 26 VII 2017 [dostęp: 16 VIII 2017], dostępny w internecie: <https://www.euractiv.com/section/energy/opinion/nord-stream-2-will-divide-the-eu-but-new-us-sanctions-will-do-more-harm/>.

Kwaśniewski: Nord Stream może być korzystny dla Polski, „Rzeczpospolita” [online], 17 VII 2008 [dostęp: 26 VI 2020], dostępny w internecie: <https://www.rp.pl/artykul/163681-Kwasniewski--Nord-Stream-moze-byc-korzystny-dla-Polski.html>.

Lasoń M., Polska wobec wyzwań bezpieczeństwa energetycznego, [w:] Międzynarodowe bezpieczeństwo energetyczne w xxi wieku, red. E. Cziomer, Krakowska Szkoła Wyższa im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Kraków 2008.

Lough J., Russia’s energy diplomacy, Chatham House, London, v 2011 (Chatham House Briefing Paper).

Luttwak E. N., From geopolitics to geo-economics: logic of conflict, grammar of commerce, “The National Interest” 1990, No. 20.

M. Kurtyka (wiceminister energii): dzięki dostawom z Norwegii gaz dla konsumentów będzie tańszy. Brama Północna to nasz najważniejszy projekt, Biznes Newseria [online], 21 XI 2016 [dostęp: 26 VI 2020], dostępny w internecie: <https://biznes.newseria.pl/news/m-kurtyka-wiceminister,p18651138>.

Morawiecki: bezpieczeństwo energetyczne jest dla nas tak samo ważne jak militarne, Serwis informacyjny CIRE 24 [online], 29 I 2019 [dostęp: 17 VI 2020], dostęp w internecie: <https://www.cire.pl/item,175454,1,0,0,0,0,0,morawiecki-bezpieczenstwo-energetyczne-jest-dla-nas-tak-samo-wazne-jak-militarne-.html>.

Morawiecki: Będziemy pilnować stosowania dyrektywy gazowej przez KE, Biznes Alert [online], 15 IV 2019 [dostęp: 14 III 2019], dostępny w internecie: https://biznesalert.pl/morawiecki-ke-dyrektywa-gazowa/>.

Podraza A., Promocja demokracji a bezpieczeństwo europejskie: skuteczność i dylematy polityki wschodniej Unii Europejskiej w XXI w., „Politeja” 2016, nr 2 (41).

Podraza A., Stosunki polityczne i gospodarcze Wspólnoty Europejskiej z państwami Europy Środkowej i Wschodniej, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1996.

Raabe S., The dispute over the Baltic Gas Pipeline. A threat or a necessary supply project?, Konrad-Adenauer-Stiftung, „Auslandsinformationen” 2009, No. 2.

Rosicki R., Rosicki G., Znaczenie gazociągu Nord Stream dla Polski, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2012, t. 4, nr 6.

Ruszel M., Analiza wybranych nieformalnych sposobów wpływania na politykę energetyczną UE – na przykładzie Federacji Rosyjskiej, „Bezpieczeństwo Narodowe” 2015, nr 35.

Stedman S. J., Spoiler problems in peace processes, “International Security” 1997, vol. 22, No. 2.

Techau J., The foreign policy of Germany: economic giant, foreign policy dwarf?, [w:] Europe and America. The end of the transatlantic relationship?, ed. F. Bindi, Brookings Institution Press, Washington DC 2019.

Thomann P.-E., The Three Seas Initiative, a new project at the heart of European and global geopolitical rivalries, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2019, t. 17.

Wigell M., Vihma A., Geopolitics versus geoeconomics: the case of Russia’s geostrategy and its effects on the EU, „International Affairs” 2016, vol. 92, No. 3.

Wilczek P., Współpraca polsko-amerykańska w latach 2016–2020. Fakty i liczby, “The Warsaw Institute Review” [online], 15 VI 2020 [dostęp: 4 VII 2020], dostępny w internecie: <https://warsawinstitute.review/pl/aktualnosci/wspolpraca-polsko-amerykanska-w-latach-2016-2020/>.

Xunpenga S., Variam H. M.P., Key elements for functioning gas hubs: A case study of East Asia, “Natural Gas Industry B” 2018, vol. 5, No. 2.

Yermakov V., Sobczak K., Russia-Poland gas relationship: risks and uncertainties of the ever after, The Oxford Institute for Energy Studies, 2020 (Energy Insight, 70), s. 11–14.

Pobierz

Opublikowane : 2020-12-30


Podraza, A. (2020). Bezpieczeństwo energetyczne Polski w kontekście neoimperialnej polityki Rosji oraz współpracy europejskiej i transatlantyckiej: Polska jako hub gazowy. Sprawy Międzynarodowe, 73(1), 135-161. https://doi.org/10.35757/SM.2020.73.1.10

Andrzej Podraza  andrzej.podraza@kul.pl
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II  Polska
https://orcid.org/0000-0002-8181-6612