Małe państwo a kryzys
Postawa Litwy, Łotwy i Estonii wobec protestów na Białorusi w sierpniu 2020 r.
Abstrakt
This article is dedicated to the attitudes of the Baltic States towards the protests in Belarus in August 2020. The analysis uses the category of a small state. It seems to best characterise the role of Lithuania, Latvia and Estonia in international relations. The first part of this article describes the relations of these three countries with Belarus before 2020. Then, the emphasis is put on the instruments and strategies which have been used by the Baltic States towards Belarus since the presidential elections in August 2020. The article discusses the role of a regional, expert, hidden subjectivity using multilateral formats, good services, entrepreneurial and silent diplomacy. In his considerations, the author presents the reactions of the authorities and societies. The article is based on state documents, analyses, politicians’ speeches, press materials and literature on the subject.
Słowa kluczowe
Belarus; political crisis; small state; Baltic States
Bibliografia
Bajda P., Małe państwo europejskie na arenie międzynarodowej. Polityka zagraniczna Republiki Słowackiej w latach 1993–2016, Ośrodek Myśli Politycznej, Kraków–Warszawa 2018.
Baltic and Nordic responses to the 2020 post-election crisis in Belarus, ed. A. Sprūds, M. Andžāns, E. Djatkovič, Latvian Institute of International Affairs, March 2021 (Policy Brief).
Banasik M. (red.), Rywalizacja Federacji Rosyjskiej na arenie międzynarodowej i jej konsekwencje dla bezpieczeństwa, Wydawnictwo „Difin”, Warszawa 2020.
Djatkoviča E., Latvia, [w:] Baltic and Nordic responses to the 2020 post-election crisis in Belarus, ed. A. Sprūds, M. Andžāns, E. Djatkovič, Latvian Institute of International Affairs, March 2021 (Policy Brief).
Grudziński P., Państwo inteligentne. Polska w poszukiwaniu międzynarodowej roli, Wydawnictwo „Adam Marszałek”, Toruń 2008.
Haugevik K., Kuusik P., Raik K., Nagelhus Schia N., Small states, different approaches. Estonia and Norway on the UN Security Council, International Centre for Defence and Security, Tallinn 2021: <https://icds.ee/wp-content/uploads/2021/11/ICDS_EFPI_Report_Small_States_Different_Approaches_Haugevik_Kuusik_Raik_Schia_November_2021.pdf> [dostęp: 18 XI 2021].
Jankowiak M., Tichomirow A., Białoruś trzy miesiące po wyborach prezydenckich, „Przegląd Bałtycki” [online], 24 XI 2020 [dostęp: 1 V 2021]: <https://przegladbaltycki.pl/16839,bialorus-trzy-miesiace-po-wyborach-prezydenckich.html>.
Jurasz W., Turecki K., Polska w światowej grze o Białoruś gra drugie skrzypce, „Onet” [online], 11 VIII 2020 [dostęp: 1 V 2021]: <https://www.onet.pl/informacje/onetwiadomosci/bialorus-wybory-prezydenckie-polska-w-swiatowej-grze-gra-drugie-skrzypce/60db2f5,79cfc278?fbclid=IwAR2DisE4GpTzCceHKrzn4cn-KJqj6yqmM7ErJLp9TplOCxEbtKnYErQsqQM>.
Kallaste K., Wright H., Estonian government does not recognize Belarus election results, „Eesti Rahvusringhääling” [online], 18 XI 2020 [dostęp: 18.11.2021]: <https://news.err.ee/1125073/estonian-government-does-not-recognize-belarus-election-results>.
Kłysiński K., Skazani na współpracę. Uwarunkowania relacji Litwy i Łotwy z Białorusią, Ośrodek Studiów Wschodnich, Warszawa 2013 (Komentarze OSW, 99).
Kubilius A., Białoruś: kilka uwag w sprawach międzynarodowych, tłum. K. Korzeniewska, „Przegląd Bałtycki” [online], 20 IX 2020 [dostęp: 1 V 2021]: <https://przegladbaltycki.pl/16472,bialorus-kilka-uwag-w-sprawach-miedzynarodowych.html>.
Kuczyńska-Zonik A., Międzynarodowa rola Litwy wobec kryzysu na Białorusi, Instytut Europy Środkowej, Lublin 2020 (Komentarze IEŚ, 247).
Kuczyńska-Zonik A., Morze z widokiem na przyszłość. Potencjał i rozwój państw bałtyckich, Instytut Europy Środkowej, Lublin 2021 (Komentarze IES, 397).
Kuczyńska-Zonik A., Sankcje Unii Europejskiej wobec Białorusi i ich wpływ na gospodarki Litwy i Łotwy, Instytut Europy Środkowej, [Lublin] 8 VII 2021 (Komentarze IES, 419).
Lebioda D., Wpływ białoruskiej elektrowni jądrowej w Ostrowcu na kraje bałtyckie, „Przegląd Bałtycki” [online], 19 V 2021 [dostęp: 29 V 2021]: <https://przegladbaltycki.pl/17344,wplyw-bialoruskiej-elektrowni-jadrowej-w-ostrowcu-na-kraje-baltyckie.html>.
Łysek W., Białoruś jako arena rywalizacji mocarstw. Stany Zjednoczone i Chiny wobec projektu integracji Federacji Rosyjskiej i Republiki Białoruś w latach 2019–2020, [w:] Rywalizacja Federacji Rosyjskiej na arenie międzynarodowej i jej konsekwencje dla bezpieczeństwa, red. M. Banasik, Wydawnictwo „Difin”, Warszawa 2020.
Mardisalu-Kahar M., Estonia and the Eastern Partnership: the view from Tallin, „European Council on Foreign Relations” [online], 19 V 2015 [dostęp: 18 XI 2021]: <https://ecfr.eu/article/commentary_estonia_and_the_eastern_partnership_the_view_from_tallinn3036/>.
Ó Súilleabháin A., Small states at the United Nations. Diverse perspectives, shared opportunities, International Peace Institute, New York 2014: <https://www.ipinst.org/wp-content/uploads/publications/ipi_e_pub_small_states_at_un.pdf> [dostęp: 1 V 2021].
Paszkowski M., Białoruś i Ukraina: nowy rynek zbytu dla amerykańskiej ropy naftowej, Lublin 2020 (Komentarze IEŚ, 180).
Popławski D. (red.), Małe państwa Europy. Specyfika systemu politycznego i aktywności międzynarodowej, Oficyna Wydawnicza „Aspra-JR”, Warszawa 2009.
Popławski D., Fenomen europejskiego państwa małego. Próba bilansu, [w:] Małe państwa Europy. Specyfika systemu politycznego i aktywności międzynarodowej, red. D. Popławski, Oficyna Wydawnicza „Aspra-JR”, Warszawa 2009.
Pukszto A., Stosunki ekonomiczne Białorusi z Litwą i innymi krajami bałtyckimi w kontekście kryzysu migracyjnego oraz inicjatyw dyplomatycznych, [w:] Raport III. Gospodarka w cieniu polityki. Sytuacja ekonomiczna Białorusi, Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa marzec 2021.
Raś K., Koniec ostrożnej przyjaźni Litwy z Białorusią, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2020 (Biuletyn PISM, 205).
Raś K., Państwa bałtyckie wobec elektrowni atomowej w Ostrowcu na Białorusi, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2020 (Biuletyn PISM, 172).
Slunkin P., Shraibman A., Hubarava H., Belarus and the Baltic States: repercussions of the lingering political crisis, The Friedrich Ebert Foundation, Kyiv 2021: <http://library.fes.de/pdf-files/bueros/ukraine/18025-20210623.pdf> [dostęp: 18 XI 2021].
Sułek M., Małe państwa europejskie w świetle syntetycznych miar potęgi, [w:] Małe państwa Europy. Specyfika systemu politycznego i aktywności międzynarodowej, red. D. Popławski, Oficyna Wydawnicza „Aspra-JR”, Warszawa 2009.
Szacawa D., Małe państwa Europy Północnej w Radzie Bezpieczeństwa ONZ, Instytut Europy Środkowej, Lublin 2021 (Komentarze IEŚ, 370).
Tarand I., Estonia, [w:] Baltic and Nordic responses to the 2020 post-election crisis in Belarus, ed. A. Sprūds, M. Andžāns, E. Djatkovič, Latvian Institute of International Affairs, March 2021 (Policy Brief).
Usov P., Zadania białoruskiego ruchu demokratycznego w perspektywie końca epoki Łukaszenki, [w:] Raport I. Białoruś 2021: perspektywa zmiany, Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa marzec 2021.
Vilpišauskas R., Lithuania, [w:] Baltic and Nordic responses to the 2020 post-election crisis in Belarus, ed. A. Sprūds, M. Andžāns, E. Djatkovič, Latvian Institute of International Affairs, March 2021 (Policy Brief).
Wilczewski D., Białorusini protestują, Litwini wspierają, „Przegląd Bałtycki” [online], 19 VIII 2020 [dostęp: 1 V 2021]: <https://przegladbaltycki.pl/16315,bialorusini-protestuja-litwini-wspieraja.html>.
Instytut Studiów Politycznych PAN Polska
https://orcid.org/0000-0002-9180-5546
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
