Współpraca wojskowa NATO z państwami Kaukazu od 1991 roku
Drzwi otwarte czy uchylone?
Abstrakt
NATO declares open door policy towards aspiring countries since 90s. States from South Caucasus region took the effort to adjust its defense and security systems to NAO standards. To become a fully-fledged NATO members the main obstacle remains the lack of political will to extend NATO commitment to collective defense. Additionally self-imposed limitations of some NATO members stemming form 1997 NATO-Russia Founding Act plays a vital role. It’s hard to assume that new Strategic Concept will grant an automatic membership to any of NATO partner countries. Georgia, Armenia nor Azerbaijan have been seriously considered as NATO member states. The door are barely open.
Słowa kluczowe
NATO; Georgia; Caucasus; Russia; Armenia; Azerbaijan; membership; partnership
Bibliografia
Anjaparidze Z., Can Russia capitalize on the current political unrest in Georgia?, “Eurasia Daily Monitor” [online], vol. 18, issue 38, 08 III 2021 [dostęp: 23 VII 2021].
Another milestone in NATO-Georgia cooperation. NATO Joint Force Training Centre and NATO-Georgia Joint Training and Evaluation Centre sign Partnership Agreement, 11 XII 2020 [dostęp: 23 VII 2021]: <https://www.jftc.nato.int/articles/jftc-jtec-sign-partnership>.
Asmus R., Opening NATO’s door. How the Alliance remade itself for a new era, Columbia University Press, New York, s. 176–190.
Bornio J., Bezpieczeństwo narodowe Polski w kontekście kryzysu ukraińskiego, Difin 2019, s. 236–237.
Bryza M., The Greater Caspian region. A new Silk Road, with or without a new belt, Atlantic Council, 29 II 2020 [dostęp: 16 VI 2021]: <http://www.balochhouse.com/2020/02/the-greater-caspian-region-new-silk.html>.
Col. Otar Shalikashvili on details of the Train-and-Equip Program, Meetings Notes, Georgian Institute of Public Affairs, 15 V 2020 [dostęp: 20 VII 2021] <https://old.civil.ge/eng/article.php?id=1873>.
Cucjev A., Atlâs etnopolitičeskoj Kavkaza (1774–2004), Moskwa 2006, s. 7.
Defence and Related Security Capacity Building Initiative, NATO, 9 VI 2021 [dostęp: 22 VI 2021]: <https://www.nato.int/cps/en/natohq/topics_132756.htm>.
Erlanger S., Lee Myers S., NATO Allies Oppose Bush on Georgia and Ukraine, “New York Times” [online], 03.04.2008, [dostęp: 20 VII 2021].
Falkowski M., Gruziński dryf, Kryzys gruzińskiej drogi na Zachód, OSW (Punkt widzenia, 57), luty 2016.
Georgia: now the top non-NATO troop contributor in Afghanistan, NATO, 26 VI 2013 [dostęp: 15 VI 2021]: <https://www.nato.int/cps/en/natolive/news_101633.htm>.
Górecki W., Chudziak M., The (pan-)Turkic Caucasus. The Baku-Ankara alliance and its regional importance, OSW (Commentary, 374), 1 II 2021.
Huntington C., Sweden and Finland's special relationship with NATO, Atlantic Forum, [dostęp: 20 VII 2021]: <https://atlantic-forum.com/content/sweden-and-finland%E2%80%99s-special-relationship-nato>.
Kramer M., A myth of no-NATO enlargement to Russia, “Washington Quaterly” 2009, 32/2, s. 39–61.
Kubiak M., Zamrożone partnerstwo: relacje Gruzja-NATO po szczycie w Brukseli, Warsaw Institute, 1 VIII 2018 [dostęp: 15 VII 2021]: <https://warsawinstitute.org/pl/zamrozone-partnerstwo-relacje-gruzja-nato-po-szczycie-w-brukseli/>.
Kupiecki R., NATO w polskiej perspektywie, PISM, Warszawa 2019, s. 35.
Legieć A., Perspektywy polityki Turcji wobec Kaukazu Południowego, PISM (Biuletyn PISM nr 59/2257), 18 III 2021.
Lorenz W., Ewolucja współpracy NATO z partnerami – szanse i wyzwania, Biuletyn PISM nr 175 (2107), 21VIII 2020.
Lorenz W., NATO na drodze do nowej strategii, Biuletyn PISM, nr 8 (2206), 19 I 2021.
Lucas E., Nowa zimna wojna, Dom Wydawniczy Rebus, Poznań 2008, s. 30.
Łukin A., What the Kremlin is thinking, Putin’s vision for Eurasia, “Foreign Affairs”, July/August 2014.
Marc A., Jones B., The new geopolitics of state fragility, Brookings Institution, 3 II 2021 [dostęp: 12 VII 2021] <https://www.brookings.edu/blog/order-from-chaos/2021/02/03/the-new-geopolitics-of-state-fragility/>.
Menabde G., NATO–Georgia: A pause in the integration process?, “Eurasia Daily Monitor”, vol. 18, issue 109, 9 VII 2021.
Menabde G., US Asks Georgia to mediate between Armenia and Azerbaijan, “Eurasia Daily Monitor” [online], vol. 18, issue 94, , 14 VI 2021 [dostęp: 20 VII 2021].
Mihkelson M., Clinton archives confirm the need for NATO enlargement, International Centre for Defence and Security, 28 XI 2018 [dostęp: 16 VII 2021]: <https://icds.ee/en/clinton-archives-confirm-the-need-for-nato-enlargement/>.
NATO Secretary General's Special Representative for the Caucasus and Central Asia, NATO, [dostęp: 2 VII 2021]: <https://www.nato.int/cps/en/natohq/topics_50101.htm>.
NDI poll: 82% of Georgians support EU, 74%- NATO membership, Agenda.ge, 16 I 2020 [dostęp: 20 VII 2021] <https://agenda.ge/en/news/2020/146>.
Operation “Secondary Infektion”. A suspected Russian intelligence operation targeting Europe and the United States, Raport Atlantic Council’s Digital Forensic Research Lab (DFRLab), 13 XI 2019: <https://www.atlanticcouncil.org/wp-content/uploads/2019/08/Operation-Secondary-Infektion_English.pdf> [dostęp: 20 VI 2021].
Partnership Interoperability Initiative, NATO, 24 VIII 2021 [dostęp: 22 VII 2021]: <https://nato.int/cps/natohq/topics_132726.htm>.
Relations with Azerbaijan, NATO, [dostęp 28 VI 2021]: <https://www.nato.int/cps/en/natohq/topics_49111.htm>.
Sarotte M.E., A broken promise?, “Foreign Affairs” 2014, vol. 93, no. 5, s. 90–97.
Sikorski R., Polska może być lepsza, Znak Horyzont, Kraków 2018, s. 87.
Soszyn R., Hajiyev H., Przyjaźnimy się jednocześnie z Rosją i NATO, „Rzeczpospolita” [online], 10 II 2020 [dostęp: 22 VI 2021].
Stoner K., Russia resurrected, 2020, s. 160–165.
Stosunki NATO–Federacja Rosyjska w świetle dokumentów, red. R. Kupiecki, M. Menkiszak, PISM, Warszawa 2018.
Strachota K., Konflikty zbrojne na obszarze postradzieckim. Stan obecny, perspektywy uregulowania. OSW, 10 VI 2003.
Instytut Studiów Międzynarodowych, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Wrocławski Polska
http://orcid.org/0000-0002-2379-9578
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
