Działania Polski na rzecz aktywizacji dialogu Unii Europejskiej z Białorusią w latach 2007-2010
Abstrakt
W obliczu napięć w białorusko-rosyjskich stosunkach gospodarczych w 2007 r., UE podjęła próbę dialogu z niedemokratycznymi władzami Białorusi. Ambicją utworzonego w listopadzie 2007 r. gabinetu Donalda Tuska stało się zintensyfikowanie tego procesu. W politycznym zapleczu rządu przyjęto pogląd, iż minimalizując kontakty z Białorusią, Zachód sprzyjał jej wchodzeniu do rosyjskiej strefy wpływów. Polscy dyplomaci zaproponowali, aby dialog Wspólnoty z Mińskiem miał charakter warunkowy. Polityka ta miała polegać na oferowaniu Białorusi konkretnych korzyści, w zamian za stopniową demokratyzację jej wewnętrznego systemu. W 2008 r. UE przyjęła właśnie tak zdefiniowaną politykę. Dialog UE z Białorusią trwał do połowy grudnia 2010 r. Białoruskie władze nie wypełniły wówczas podstawowego warunku Brukseli, jakim było przeprowadzenie wyborów prezydenckich zgodnie z regułami demokracji. Postawę Mińska tłumaczyć należy przełomem w jego relacjach z Moskwą. 10 dni przed zaplanowanym głosowaniem prezydenci Białorusi i Rosji zawarli korzystne dla strony białoruskiej porozumienia gospodarcze. Niepowodzenie realizowanej przez UE przy aktywnym udziale Polski polityki warunkowości ujawniło słabość unijnych instrumentów w prowadzonej z Moskwą rywalizacji o wpływy na obszarze postradzieckim.
Słowa kluczowe
Białoruś; polska polityka zagraniczna; polityka wschodnia UE
Bibliografia
Adamski Ł., Propozycja nowej strategii UE wobec Białorusi, „Biuletyn Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych” 25 IX 2008, nr 46.
Czwołek A., Opozycja polityczna na Białorusi (1989-2010), Gdańsk 2013.
Dudek A., Historia polityczna Polski 1989-2012, Kraków 2013.
Eberhardt A., Konsekwencje rosyjsko-białoruskiego sporu energetycznego, „Biuletyn Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych” 18 I 2007, nr 4.
Eberhardt A., Problematyka energetyczna w stosunkach Federacji Rosyjskiej i Republiki Białoruś, w: Geopolityka rurociągów. Współzależność energetyczna a stosunki międzypaństwowe na obszarze postsowieckim, red. Ernest Wyciszkiewicz, Warszawa 2008.
Kubin T., Stosunki polsko-białoruskie w końcu XX i na początku XXI wieku, w: Stosunki Polski z sąsiadami w pierwszej dekadzie XXI wieku, red. Mieczysław Stolarczyk, Katowice 2011.
Orzelska-Stączek A., Ministrowie spraw zagranicznych w latach 2005-2014. Stefan Meller Anna Fotyga Radosław Sikorski, Warszawa 2016.
Mironowicz E., Polityka zagraniczna Białorusi. 1990-2010, Białystok 2011.
Przydacz M., Polityka zagraniczna wobec Białorusi, w: Główne kierunki polityki zagranicznej rządu Donalda Tuska w latach 2007-2011, red. Paweł Musiałek, Kraków 2012.
Stępień-Kuczyńska A., Słowikowski M., Unia Europejska a państwa Europy Wschodniej, Warszawa 2008.
Topolski I., Polityka Federacji Rosyjskiej wobec państw Europy Wschodniej, Lublin 2013.
Uniwersytet w Białymstoku Polska
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
