Populizm i demokracja: Ekwador w dobie correizmu


Abstrakt

Dziesięcioletnie rządy prezydenta Rafaela Correi w Ekwadorze doprowadziły do znaczącej zmiany w życiu politycznym tego państwa. Correizm, czyli koncepcja i praktyka rządzenia R. Correi, stanowi doskonały punkt wyjścia do zbadania zależności między populizmem a demokracją oraz wskazania czynników deformujących współcześnie funkcjonowanie systemów demokratycznych – nie tylko w kontekście latynoamerykańskim.
W artykule próbuję odpowiedzieć na pytania: czy populizm stanowi jedynie zagrożenie dla demokracji, oraz czy rządy R. Correi możemy uznać za autokrację? W analizie wykorzystuję „matrycę”, służącą do identyfikacji autorytarnych zachowań przywódców politycznych, opracowaną przez Levitsky’ego i Ziblatta w 2018 r.
Konkludując, dochodzę do wniosku, że o ile correizm był strategią polityczną deformującą demokratyczny system rządów w Ekwadorze, to przyczynił się on do stabilizacji życia politycznego w tym kraju (mimo polaryzacji sceny politycznej), a populizm był niezbędnym narzędziem dla zdobycia i utrzymania władzy przez R. Correę w tym państwie w latach 2007-2017.


Słowa kluczowe

demokracja; populizm; autorytaryzm; correizm; Rafael Correa; Ekwador

Acosta Yamandú, Filosofia latinoamericana y democracia en clave de derechos humanos, Editorial Nordan-Comunidad, Montevideo 2008

De la Torre Carlos, Populist Seduction in Latin America, Ohio University, 2010

Freidenberg Flavia, Pachano Simón, El sistema político ecuatoriano, FLACSO Ecuador, 2016

Hurtado Osvaldo, Dictaduras del siglo XXI. El caso ecuatoriano, Paradiso Editores, Quito 2012

Levitsky Steven, Way Lucan, 2010, Competitive authoritarianism: Hybrid regimes after the Cold War, Cambridge University Press

Levitsky Steven, Ziblatt Daniel, How democracies die. What history reveals about our future, New York 2018

Mainwaring, S., Bejarano, A. M., & Pizarro, E. (Eds.). (2006). The crisis of democratic representation in the Andes. Palo Alto, CA: Stanford University Press

Mejía Acosta Andrés, Gobernabilidad democrática : sistema electoral, partidos políticos y pugna de poderes en Ecuador (1978-1998), Quito : Fundación Konrad Adenauer, 2002. Źródło: http://www.flacso.org.ec/docs/antdemmejia.pdf

Morlino Leonardo, Rial Juan, Alcántara Sáez Manuel, Tommasoli Massimo, Zovatto Daniel, The Quality of Democracies in Latin America, 2016, International Institute for Democracy and Electoral Assistance, Sztokholm,. Źródło: https://www.idea.int/sites/default/files/publications/the-quality-of-democracies-in-latin-america.pdf

Pérez-Liñán Aníbal, Presidential Impeachment and the New Political Instability in Latin America, Cambridge University Press 2007

Arcos Cabrera Carlos, El fusilamiento mediático : nuevas armas en el ejercicio del poder en Ecuador, w: Alberto Acosta, Carlos Arcos Cabrera i inni, La restauración conservadora del correísmo, Montecristi Vive, Quito 2014

Basabe Serrano Santiago, Pachano Simón, Mejia Acosta Andres, Ecuador: democracia inconclusa, w: Cameron Maxwell, Juan Pablo Luna (red.), Democracia en la región Andina: diversividad y desafios, Lima, IEP, 2010

Conaghan Catherine M., 1995. Politicians Against Parties, Discord and Disconnection in Ecuador’s Party System, w: Mainwairing Scott y Scully Timothy (red.), Building Democratic Institutions. Party Systems in Latin America. Stanford: Stanford University Press

De la Torre Carlos, El liderazgo populista de Rafael Correa y la desinstitucionalización de la politica, w: Diamint Rut, Tedesco Laura (red.), Democratizar a los politicos. Un estudio sobre lideres latinoamericanos, Catarata, Madryt 2013

Łaciński Piotr, Ekwador, w: P. Łaciński (red.), Państwo i polityka w Ameryce Łacińskiej. Zarys systemów politycznych państw latynoamerykańskich, Difin, Warszawa 2013

Machado Decio, Comunicación estratégica, marketing político, psicología de masas y control de la información en el régimen correísta, w: La restauración conservadora del correísmo, Alberto Acosta, Carlos Arcos Cabrera i inni, Montecristi Vive, Quito-Ecuador, 2014

Muñoz Jaramillo Francisco, Elecciones 2014: el correísmo en declive, w: Alberto Acosta, Carlos Arcos Cabrera i inni, La restauración conservadora del correísmo, Montecristi Vive, Quito-Ecuador, 2014

Salamea Córdova Marco, Una “revolución” sin ciudadanía, w: La restauración conservadora del correísmo, Alberto Acosta, Carlos Arcos Cabrera i inni, Montecristi Vive, Quito-Ecuador, 2014

Sierra Natalia, Breves reflexiones sobre el poder como instrumento de dominación. Radiografía de la dominación correísta, w: Alberto Acosta, Carlos Arcos Cabrera i inni, La restauración conservadora del correísmo, Montecristi Vive, Quito-Ecuador, 2014

Tanaka Martin., Liderazgo y crisis de representación partidaria: ?cuando son una variable politica relevante? Una aproximación desde los paises andinos. W: Rut Diamint, Laura Tedesco (red.), Democratizar a los politicos. Un estudio sobre lideres latinoamericanos, Catarata, Madryt 2013

Zepeda Beatriz, Construyendo la nación en el siglo XXI: la “Patria” en el discurso del presidente Correa, w: Burbano de Lara Felipe, (red.), Transiciones y rupturas El Ecuador en la segunda mitad del siglo XX, FLACSO, Quito 2010

Armony Victor, Populism and neo-populism in Latin America, Université du Québec à Montréal, 4-5 November 2005. Źródło: https://www.researchgate.net/publication/242072336_Populism_and_neo populism_in_Latin_America

Canovan Margaret, Trust the People! Populism and the Two Faces of Democracy, Political Studies, Volume 1, 1999

De la Torre Carlos, El tecnopopulismo de Rafael Correa ¿Es compatible el carisma con la tecnocracia?, Latin American Research Review, Vol. 48, No. 1, 2013b

O'Donnell, Guillermo, Delegative Democracy, Journal of Democracy, Johns Hopkins University Press, Volume 5, Number 1, January 1994

Panizza, F. (2005). Unarmed Utopia revisited: The resurgence of left-of-centre politics in Latin America. Political Studies,53(4)

Polga-Hecimovich John, Ecuador: Estabilidad institucional y la consolidación de poder de Rafael Correa, Revista de Ciencia Política, VoLumen 33, nº 1, 2013

Ramírez Gallegos Franklin, Minteguiaga Analía, OSAL87[Año VIII Nº 22 - Septiembre de 2007], El nuevo tiempo del Estado. La política posneoliberal del correísmo, Źródło: http://bibliotecavirtual.clacso.org.ar/ar/libros/osal/osal22/D22RamirezGMinteguiaga.pdf

Zakaria Fareed, The Rise of Illiberal Democracy, Foreign Affairs, November/December 1997

Justo Marcelo, Rafael Correa: ¿el fin de la revolución económica en Ecuador?, BBC Mundo, Martes, 8 de julio de 2014

Zibell Matías, Tras 10 años de gobierno, además de un Ecuador dividido, ¿qué más deja Rafael Correa?, BBC Mundo, Źródło: http://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-38980926

Pobierz

Opublikowane : 2019-03-29


Łaciński, P. (2019). Populizm i demokracja: Ekwador w dobie correizmu. Studia Polityczne, 47(1), 129-154. https://doi.org/10.35757/STP.2019.47.1.7

Piotr Łaciński  piotr-lacinski@wp.pl
Collegium Civitas  Polska
https://orcid.org/0000-0002-7543-8184