Białoruski protest z 2020 r. w sieci
Przegrały elity, wygrało społeczeństwo?
Abstrakt
The development of information technologies and social networks makes it possible to significantly increase the effectiveness of the mechanisms of social self-organisation and politicisation of wider social masses, thus influencing the processes of democratisation of societies and political systems. This particularly applies to post-Soviet states. The development of the socio-political crisis that began in Belarus in August 2020 can be a very valuable subject for research into the impact of modern digital tools (messengers, social networks, crowdfunding, and so on) on the dynamics of changes in post-Soviet transforming systems. The main objective of this article is to systematise and present the impact and influence that modern digital tools have had on the nature and dynamics of the ongoing Belarusian political crisis and social protest.
Słowa kluczowe
Belarus; information technologies; digital tools; internet; political crisis; social protest
Bibliografia
Anderson J., Rainie L., Many tech experts say digital disruption will hurt democracy, „Pew Research Center” [online], 21 II 2020 [dostęp: 27 X 2021]: <https://www.pewresearch.org/internet/2020/02/21/many-tech-experts-say-digital-disruption-will-hurt-democracy/>.
Bell D., Social′nye ramki informacionnogo obŝestva, [w:] Novaâ tehnokratičeskaâ volna na Zapade, red. P.S. Gurevič, Progress, Moskva 1986.
Bendyk E., Rewolucja arabska przez Internet, „Polityka” [online], 19 III 2011 [dostęp: 12 V 2021]: <https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/1513736,1,rewolucja-arabska-przez-internet.read>.
Bennett D., Dixon R., How Belarus’s „Cyber Partisans” exposed secrets of Lukashenko’s crackdowns, „The Washington Post” [online] 15 IX 2021 [dostęp: 20 X 2021]: <https://www.washingtonpost.com/world/europe/belarus-hack-cyber-partisans-lukashenko/2021/09/14/5ad56006-fabd-11eb-911c-524bc8b68f17_story.html>.
Bykov I.A., Mass media i režimnye transformacii na postsovetskom prostranstve: Rossiâ, Belorussiâ i Ukraina v 1991–2011 gg., Sankt-Peterburgskij gosudarstvennyj universitet tehnologii i dizajna, Sankt-Peterburg 2015.
Castells M., Społeczeństwo sieci, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
Coleman S., Can the Internet strengthen democracy?, Polity Press, Cambridge 2017.
Dryndova O., Belarusian spring? Politicisation of the wider society, „New Eastern Europe” [online], 8 VII 2020 [dostęp: 19 X 2020]: <https://neweasterneurope.eu/2020/07/08/belarusian-spring-politicisation-of-the-wider-society/>.
Dutton W. (ed.), The Oxford handbook of Internet studies, Oxford University Press, Oxford 2013.
Grove T., Belarus plane diversion. What happened to the Ryanair flight and who is Roman Protasevich?, „Wall Street Journal” [online], 26 V 2021 [dostęp: 1 VI 2021]: <https://www.wsj.com/articles/belarus-ryanair-plane-lukashenko-protasevich-11621874251>.
Gurevič P.S. (red.), Novaâ tehnokratičeskaâ volna na Zapade, Progress, Moskva 1986.
Inozemcev V.L. (red.), Novaâ postindustrial′naâ volna na zapade, Academia, Moskva 1999.
Ivanov V.G., Narod èsperanto: ot setevyh soobŝestv k setevym ètnosam, [w:] Internet. Obŝestvo. Ličnost′. Tezisy dokladov Meždunarodnoj konferencii, Institut „Otkrytoe obŝestvo”, Sankt-Peterburg 1999.
Jaruga K., Sieci społecznościowe w polityce. Medium (dez)informacyjne?, „Kultura – Media –Teologia” 2013, nr 13.
Kalinina N., Biznes pomog medikam v period pandemii bolee čem na 4 mln dollarov, „Tut” [online], 12 VI 2020 [dostęp: 19 X 2020]: <https://news.tut.by/economics/688506.html>.
Kastel′s M., Stanovlenie obŝestva setevyh struktur, [w:] Novaâ postindustrial′naâ volna na Zapade, red. V.L. Inozemcev, Academia, Moskva 1999.
Korytnikova N.V., Internet kak sredstvo proizvodstva setevyh kommunikacij v usloviâh virtualizacii obŝestva, „Sociologičeskie issledovaniâ” 2007, № 2.
Latour B., Reassembling the social. An Introduction to Actor – Network – Theory, Oxford University Press, New York 2005.
Lur′e D.A., Internet i ego rol′ v processah demokratizacii rossijskogo obŝestva i gosudarstva, „Vestnik PAGS” 2009, t. 19.
Masuda Y., The information society as post-industrial society, Transaction Publishers, Washington 1983.
Merfi A., Kak IT-sektor Belarusi možet povliât′ na ee meždunarodnoe položenie?, „Minskij dialog” [online], 5 II 2020 [dostęp: 22 IV 2021]: <https://minskdialogue.by/research/memorable-notes/kak-it-sektor-belarusi-mozhet-povliiat-na-ee-mezhdunarodnoe-polozhenie>.
Nevedomskaâ T., V protestnom rajone Minska otklûčili vodu. Mest′ vlastej?, „Deutsche Welle” [online], 17 XI 2020 [dostęp: 7 X 2021]: <https://www.dw.com/ru/v-protestnom-rajone-minska-otkljuchili-vodu-mest-vlastej/a-55638254>.
Ousmanova A., Białoruscy partyzanci w cyberepoce, „Białoruś 2020” [online], 28 X 2020 [dostęp: 12 X 2021]: <https://bialorus2020studium.pl/bialoruscy-partyzanci-w-cyberepoce/>.
Piechota G., Rajczyk R., Media społecznościowe w protestach politycznych, [w:] Komunikowanie społeczne w dobie nowych technologii, red. D. Piontek, S. Ossowski, Wydawnictwo „ToC”, Nowy Targ 2017.
Piontek D. (red.), Ossowski S., Komunikowanie społeczne w dobie nowych technologii, Wydawnictwo „ToC”, Nowy Targ 2017.
Rust M., A Belarusian clash of civilizations, „New Eastern Europe” 2020, nr 6 (44).
Rust M., Białoruska tożsamość państwowa jako proces niedokończony, „Społeczeństwo i Polityka” 2015, nr 4 (45).
Rust M., COVID-19 – a crash test for the Belarusian system?, „New Eastern Europe” [online], 20 IV 2020 [dostęp: 14 VI 2021]: <https://neweasterneurope.eu/2020/04/20/covid-19-a-crash-test-for-the-belarusian-system/>.
Shkliarov V., Belarus. Who will win?, „New Eastern Europe” [online], 2 VII 2020 [dostęp: 18 X 2021]: <https://neweasterneurope.eu/2020/07/02/belarus-who-will-win/>.
Smirnov I., Nalog na tuneâdstvo, „Myfin” [online], 16 VI 2020 [dostęp: 18 V 2021]: <https://myfin.by/wiki/term/nalog-na-tuneyadstvo>.
Toffler A., Power shift. Knowledge, wealth, and violence at the edge of the 21st century, Plaza and Janés, New York 1990.
Viačorka F., Belarus crackdown’s next victim: its booming IT sector, „Politico” [online], 2 IX 2020 [dostęp: 20 IX 2020]: <https://www.politico.eu/article/belarus-crackdown-it-sector/>.
Walker S., Belarus tells banks to seize money raised to help out protesters, „The Guardian” [online], 13 XI 2020 [dostęp: 11 IV 2021]: <https://www.theguardian.com/world/2020/nov/13/belarus-tells-banks-seize-money-raised-help-protesters-lukashenko>.
Žukova K., Kod nezavisimosti: kak Lukašenko snižaet zavisimost′ Belorussii ot Rossii čerez cifrovuû èkonomiku, „Forbes” [online], 10 III 2020 [dostęp: 25 V 2021]: <https://www.forbes.ru/tehnologii/394463-kod-nezavisimosti-kak-lukashenko-snizhaet-zavisimost-belorussii-ot-rossii-cherez>.
Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego; „New Eastern Europe” Polska
https://orcid.org/0000-0002-5388-2137
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
