Od insurekcji do rewolucji
Białoruski ruch anarchistyczny a protesty w 2020 r.
Abstrakt
Over the past 30 years, the anarchist movement in Belarus has been constantly developing and radicalising. Both the active participation of anarchists in the 2020 protests (mass demonstrations, performances of students and workers, grass-roots courtyard initiatives, anarcho-partisans), as well as the publication of a number of analytical articles and the proposing of two political programmes (Pramen, Ihar Alinievich) allow the Belarusian revolution to be considered as not only the culmination of the radicalisation of the anarchist movement, but also as a completion of the formation of a virile and independent socio-political movement. The participation of anarchists in the revolution, in turn, made them key figures of unprecedented repressions by the Belarusian authorities (including the recognition of anarcho-partisans as terrorists). As a result, the Belarusian anarchist movement was paralysed.
Słowa kluczowe
anarchism; Belarus; revolution; social movement; protests
Bibliografia
Amann P., Revolution. A redefinition, „Political Science Quarterly” 1962, vol. 77, No. 1.
Chodak J., Rewolucje niezbrojne. Nowe scenariusze polityki kontestacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2019.
Chodak J., Teorie rewolucji w naukach społecznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2012.
Dzâdok M., Farby paralel′naga svetu, [b.m.w.] 2017.
Dziadok M., Â nikogo ne ubival, â tol′ko podaval patrony, „Facebook” [online], 17 X 2020 [1 V 2021]: <https://www.facebook.com/happymikola/posts/1320431718307850>.
Europa XX–XXI wieku. Społeczno-polityczne konsekwencje kryzysów, red. M. Gruszczyk, L. Krzyżanowski, M. Skrzypek, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2017.
Giebień H., „Kolorowe rewolucje” na Białorusi – czy powiodą się?, „Wschodnioznawstwo” 2015, nr 1.
Glušakov Û.È., „Revolûciâ umerla! Da zdravstvuet revolûciâ!” Anarhizm v Belarusi (1902‒1927), ŠSS, Sankt-Peterburg 2015.
Goodwin J., No other way out. States and revolutionary movements 1945–1991, Cambridge University Press, Cambridge 2001.
Goodwin J., Jasper J.M., Editor’s introduction, [w:] The social movements reader. Cases and concepts, ed. J. Goodwin, J.M. Jasper, Wiley-Blackwell, Hoboken 2014.
„Jesteśmy po stronie prawdy. Zwyciężymy!” – wywiad z Igorem Oliniewiczem, „Inny Świat” 2016, nr 45.
Kanaval′čyk P., Anarchy in BY. Anarhìstyčny ruh ŭ Belarusì, Padručnik Rèvalûcyânеraб Mensk 2002.
Laneŭskì A., Ad pratèstu da supracìvu: vakol „spravy belaruskìh anarhìstaŭ”, „Palìtyčnaâ sfera” 2013, № 20 (1).
Lovuška Stely. Čem ploh plan na 9 avgusta i čto nasčёt plana B?, „Revolûcionnoe Dejstvie” [online], 8 VIII 2020 [dostęp: 1 V 2021]: <https://revbel.org/en/2020/08/lovushka-stely-chem-ploh-plan-na-9-avgusta-i-chto-naschet-plana-b/>.
Łaniewski A., Białoruscy anarchiści pod celownikiem propagandy, „Atak” 2018, nr 8.
Malendowicz P., Ruch anarchistyczny w Europie wobec przemian globalizacyjnych przełomu XX i XXI wieku, Difin, Warszawa 2013.
Olinevič I., Belorusskaâ revolûciâ, „You Tube” [online], 9 IX 2020 [dostęp: 1 V 2021]: <https://www.youtube.com/watch?v=gBU-E8Ro8N8>.
Olinevič I., Edu v Magadan, Radikalnaâ teoriâ i praktika, Moskva 2013.
Olinevič I., Karateli i karavŝina, „You Tube” [online], 20 IX 2020 [dostęp: 1 V 2021]: <https://www.youtube.com/watch?v=ZTYa-XEgIQo>.
Olinevič I., Programma anarhizma dlâ Belarusi, „You Tube” [online], 7 X 2020 [dostęp 1 V 2020]: <https://www.youtube.com/watch?v=tEeUGLzzkpQ>.
Oliniewicz I., Ruch anarchistyczny i represje 2012–2016, „Inny Świat” 2017, nr 46.
The Palgrave handbook of anarchism, ed. C. Levy, M.S. Adams, Palgrave Macmillan, Springer 2018.
Posłuszna E., Terroryzm anarchistyczny – istota, taktyka, organizacja, „Bezpieczeństwo Narodowe” 2013, nr 4.
Ruch anarchistyczny w Europie wobec przemian globalizacyjnych przełomu XX i XXI wieku, Difin, Warszawa 2013.
The social movements reader. Cases and concepts, ed. J. Goodwin, J.M. Jasper, Wiley-Blackwell, Hoboken 2014.
Stoev A., Začem miliciâ? Anarhičeskij vzglâd na problemu milicii, Pramen′, Minsk 2020.
Tomasiewicz J., „Partyzanci przyjemności”. Insurekcjonizm: anarchizm wobec kryzysu czy kryzys anarchizmu?, [w:] Europa XX–XXI wieku. Społeczno-polityczne konsekwencje kryzysów, red. M. Gruszczyk, L. Krzyżanowski, M. Skrzypek, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2017.
Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk Polska
https://orcid.org/0000-0003-1876-2567
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
