Etnografia z sercem na dłoni. Antropologia wiedzy o relacjach Romów z nie-Romami
Abstrakt
The author reflects on the conditions connected with obtaining data through in-depth interviews. He argues that in studies on the relations of the Romani with non-Romani peoples the issue is particularly sensitive yet seldom considered. In consideration of the social and cultural distance that ordinarily divides the ethnographer and the research subject, and the interpersonal conditions of their encounter, the author calls attention to the deliberate manner in which the researcher’s academic knowledge is engaged in creating empirical ethnographic data. In conclusion, he proposes a research program that would make it possible to define the sense of the “empirical data” category in contemporary anthropology in relation to the majority community and the Romani.
Słowa kluczowe
antropologia wiedzy; antropologia refleksyjna; metodologia badań etnicznych; Romowie; polityka wobec mniejszości
Bibliografia
Acton Thomas, 1974, Gypsy Politics and Social Change, Routledge and Kegan Paul, London.
Acton Thomas, 1985, Gypsy Education: At the Crossroads, „British Journal of Special Education”, t. 12, nr 1, s. 6–8.
Acton Tomas, 2007, Human Rights as a Perspective on Entitlements: The Debate over ‘Gypsy Fairs’ in England, w: Hayes Michael, Acton Thomas (red.), Travellers, Gypsies, Roma: The Demonisation of Difference, Cambridge Scholars Press, Newcastle upon Tyne.
Amsterdamski Stefan, 1983, Nauka a porządek świata, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Barth Fredrik, 2002, An Anthropology of Knowledge, „Current Anthropology”, t. 41, nr 1, s. 1–18.
Bourdieu Pierre, 2008, Zmysł praktyczny, tłum. Maciej Falski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Boyer Dominic, 2015, Reflexivity Reloaded: From Anthropology of Intellectuals to Critic of Method to Studying Sideways, w: Thomas Hylland Eriksen, Christina Garsten, Shalini Randeria (red.), Anthropology Now and Next: Essays in Honor of Ulf Hannerz, Berghahn Books, New York.
Clifford James, 2000, Kłopoty z kulturą, tłum. Ewa Dżurak i in., Wydawnictwo KR, Warszawa.
Crapanzano Vincent, 2004, Imaginative Horizons: An Essay in Literary-philosophical Anthropology, Chicago University Press, Chicago.
Crapanzano Vincent, 2010, ‘At the Heart of the Discipline’. Critical Reflection on Fieldwork, w: James Davies, Dimitrina Spencer (red.), Emotions in the Field: The Psychology and Anthropology of Fieldwork Experience, Stanford University Press, Stanford.
Davies Charlotte A., 2008, Reflexive Ethnography: A Guide to Researching Selves and Others, Routledge, New York.
Davies James, 2010, Introduction: Emotions in the Field, w: James Davies, Dimitrina Spencer (red.), Emotions in the Field: The Psychology and Anthropology of Fieldwork Experience, Stanford University Press, Stanford.
Devereux George, 1967, From Anxiety to Method in the Behavioural Science, Mouton, Paris.
Devereux George, 1978, Ethnopsychoanalysis: Psychoanalysis and Anthropology as Complementary Frames of References, University of California Press, Berkeley.
Geertz Clifford, 2003, Zastane światło: antropologiczne eseje na tematy filozoficzne, tłum. Zbigniew Pucek, Universitas, Kraków.
Geertz Clifford, 2011, Zdobywając doświadczenia, autoryzując siebie, w: Victor W. Turner, Edward M. Bruner (red.), Antropologia doświadczenia, tłum. Ewa Klekot, Agnieszka Szurek, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Gmelch Sharon B., 1986, Groups that Don’t Want In: Gypsies and Other Artisan, Trader, and Entertrainer Minorities, „Annual Review of Anthropology”, t. 15, s. 307–330.
Hastrup Kirsten, 2008, Droga do antropologii: między doświadczeniem a teorią, tłum. Ewa Klekot, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Herzfeld Michael, 2004, Antropologia: praktykowanie teorii w kulturze i społeczeństwie, tłum. Maria Piechaczek, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Holmes Douglas R., Marcus George E., 2009, Przeformułowanie etnografii. Wyzwanie dla antropologii współczesności, tłum. Konrad Miciukiewicz, w: Norman K. Denzin, Yvonne S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych, t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Jackson Michael, 2010, From Anxiety to Method in Anthropological Fieldwork: An Appraisal of George Devereux’s Enduring Ideas, w: James Davies, Dimitrina Spencer (red.), Emotions in the Field: The Psychology and Anthropology of Fieldwork Experience, Stanford University Press, Stanford.
James William, 2012, Eseje o radykalnym empiryzmie, tłum. Adam Grzeliński, Krzysztof Wawrzonowski, Wydawnictwo UMK, Toruń.
Kapralski Sławomir, 2012, Naród z popiołów, Scholar, Warszawa.
Knorr Cetina Karin, 1999, Epistemic Cultures: How the Sciences Make Knowledge, Harvard University Press, Cambridge.
Kowalski Michał, 2015, Antropolodzy na wojnie. O „brudnej” użyteczności nauk społecznych, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Latour Bruno, Woolgar Steve, 1979, Laboratory Life: The Construction of Scientific Facts, Princeton University Press, Princeton.
Lubaś Marcin, 2003, Rozum i etnografia. Przyczynek do krytyki antropologii postmodernistycznej, Nomos, Kraków.
Marushiakova Elena, Popov Vesselin, 2015, European Policies for Social Inclusion of Roma: Catch 22?, „Social Inclusion”, nr 3 (5), s. 19–31.
Mróz Lech, 1986. Wyróżnianie grupy własnej przez Cyganów w Polsce: swojskość, inność, obcość, „Etnografia Polska”, nr 1.
Nowicka Ewa, 1995, Rom jako swój i jako obcy: zbiorowość Romów w świadomości społeczności wiejskiej, „Lud”, nr 78.
Nowicka Ewa, 2003, Romowie o sobie i dla siebie. Nowe wyzwania i perspektywy, w: Ewa Nowicka (red.), Romowie o sobie i dla siebie. Nowe problemy i nowe działania w pięciu krajach Europy Środkowo-Wschodniej, Nowy Dziennik, Warszawa.
Nowicka Ewa, 2007, Świat człowieka — świat kultury, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Okely Judith, 1983, The Traveller-Gypsies, Cambridge University Press, Cambridge.
Okely Judith, 1996, Own or Other Culture?, Routledge, London.
Okely Judith, 2005, Gypsy Justice versus Gorgio Law: Interrelations of Difference, „Sociological Review”, t. 53, nr 4, s. 691–709.
Okely Judith, 2008, Knowing without Notes, w: Narmala Halstead, Edith Hirsch, Judith Okely (red.), Knowing How to Know, Berghahn, London.
Rohatynskyj Marta, Jaarsma Sjoerd, 2000, Introduction: Ethnographic artifacts, w: Jaarsma Sjoerd, Marta Rohatynskyj (red.), Ethnographic Artifacts: Challenges to a Reflexive Anthropology, University of Hawai’i Press, Honolulu.
Ruby Jay, 2000, Picturing Culture, Chicago Press, Chicago.
Ruzza Carlo, 2004, Europe and Civil Society: Movement Coalitions and European Governance, Manchester University Press, Manchester.
Sholte Bob, 1999, Toward a Reflexive and Critical Anthropology, w: Dell Hymes (red.), Reinventing Anthropology, University of Michigan Press, Ann Arbor.
Walters William, Haahr Jens Henrik, 2011, Rządzenie Europą, tłum. Jan Grzymski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Witkowski Maciej, 2016, Polityka i antropologia: praktyki integrowania Bergitka Roma w karpackich wioskach w Polsce, Nomos, Kraków.
Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej Polska
https://orcid.org/0000-0001-7072-8513
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
