Spychani na margines. Filmowe obrazy przemocy grupy wobec jednostki
Abstrakt
This article concerns the question of stigma and the exclusion of individuals by a small community. Three films exemplify this process: Sam Peckinpah’s Straw Dogs (1971); Giuseppe Tornatore’s Malena (2000); and Lars von Trier’s Dogville (2003). Each of these is a study in atypical stigmatization and exclusion—the situations are atypical because the victims of social aggression are not stigmatized in the classic sense by having an unambiguously negative attribute (for instance, poverty, an addiction, a physical deformity, etc.) but are persons who differ from the group in a positive way.
Słowa kluczowe
wykluczenie społeczne; piętno; mała wspólnota; Inny; psychologia tłumu
Bibliografia
Banek Kazimierz, 2010, Opowieść o włosach. Zwyczaje — rytuały — symbolika, Trio, Warszawa.
Biernat Monica, Dovidio John F., 2008, Piętno i stereotypy, w: Todd F. Heatherton, Robert E. Kleck, Michelle R. Hebl i in. (red.), Społeczna psychologia piętna, tłum. Teresa Szustrowa, Józef Radzicki, Marcin Szuster, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Czykwin Elżbieta, 2007, Stygmat społeczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Gaberle Andrzej, 1993, Patologia społeczna, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa.
Goffman Erving, 2007, Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, tłum. Aleksandra Dzierżyńska, Joanna Tokarska-Bakir, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Kafka Franz, 1994, Wspólnota, tłum. Roman Karst, w: Franz Kafka, Dzieła wybrane, t. 1, tłum. Alfred Kowalkowski, Roman Karst, Juliusz Kydryński i in., PIW, Warszawa.
Le Bon Gustav, 1986, Psychologia tłumu, tłum. Bolesław Kaprocki, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Neuberg Steven L., Smith Dylan M., Asher Terrilee, 2008, Dlaczego ludzie piętnują: w stronę podejścia biokulturowego, w: Todd F. Heatherton, Robert E. Kleck, Michelle R. Hebl i in. (red.), Społeczna psychologia piętna, tłum. Teresa Szustrowa, Józef Radzicki, Marcin Szuster, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Ortega y Gasset José, 1982, Bunt mas, tłum. Piotr Niklewicz, w: José Ortega y Gasset, Bunt mas i inne pisma socjologiczne, tłum. Piotr Niklewicz, Henryk Woźniakowski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Szmatka Jacek, 2007, Małe struktury społeczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Žižek Slavoj, 1999, Społeczeństwo obywatelskie, fanatyzm i rzeczywistość digitalna, rozmowa przeprowadzona przez Geerta Lovinka, „Magazyn Sztuki”, nr 21.
Žižek Slavoj, 2008, Lacan. Przewodnik Krytyki Politycznej, tłum. Julian Kutyła, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
Edytowana wersja ostatniej rozmowy z Marilyn Monroe, przeprowadzona przez Richarda Merymana, opublikowana po raz pierwszy w magazynie „Life” 17 sierpnia 1962 r. (http://www.guardian.co.uk/theguardian/2007/sep/14/greatinterviews [10.03.2016]).
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Polska
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
