Dziesięć wyznań albo krępujący chiazm: od etnografii neoliberalizmu do neoliberalnej etnografii
Abstrakt
The subject of this essay is the constituting of subjectivity as reflected in neoliberal technologies of management manifesting themselves in the coaching relationship. This question is addressed on the basis of ethnographic research conducted among coaches and persons being coached in Poland. However, the form of the essay goes beyond the qualitative framework of traditional ethnographic research. In regard to autoethnographic experience, the initial goal of making an ethnography of neoliberalism was achieved though actions and strategies that in themselves could be described as neoliberal (that is, conducted in terms of the imperative of self-concern and thinking in categories of potential gains and losses).
Słowa kluczowe
etnografia neoliberalizmu; studia nad urządzaniem; praca afektywna; technologie siebie; coaching
Bibliografia
Anderson Leon, 2014 [2006], Autoetnografia analityczna, tłum. Maja Brzozowska-Brywczyńska, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 10 (3), s. 144–166.
Bert Jean-François, 2008, Michel Foucault i etnologia: kilka uwag o kulturze wyznania, tłum. Urszula Filimon-Kucharska, w: Agnieszka Chwieduk, Adam Pomieciński (red.), Francuska antropologia
kulturowa wobec problemów współczesnego świata, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Besley Tina, 2005, Foucault, Truth Telling and Technologies of the Self in Schools, „Journal of Educational Enquiry”, t. 6 (1), s. 76–89.
Bielecka-Prus Joanna, 2014, Po co nam autoetnografia? Krytyczna analiza autoetnografii jako metody badawczej, „Przegląd Socjologii Jakościowej, t. 10 (3), s. 76–95.
Binkley Sam, 2009, The Work of Neoliberal Governmentality: Temporality and Ethical Substance in the Tale of Two Dads, „Foucault Studies”, t. 6, s. 60–78.
Binkley Sam, 2011, Psychological Life as Enterprises: Social Practice and the Government of Neo-liberal Interiority, „History of the Human Sciences”, t. 24 (3), s. 83–102.
Binkley Sam, 2014, Happiness as Enterprise: An Essay on Neoliberal Life, State University of New York Press, New York.
Bröckling Ulrich, Krasmann Susanne, Lemke Thomas, 2011, From Foucault’s Lectures at the Collège de France to Studies of Governmentality: An Introduction, w: Ulrich Bröckling, Susanne Krasmann,
Thomas Lemke (red.), Governmentality: Current Issues and Future Challenges, Routledge, New York, London.
Burchell Graham, Gordon Collin, Miller Peter (red.), 1991, The Foucault Effect: Studies in Governmentality, University of Chicago Press, Chicago.
Burke Kenneth, 2008, Tradycyjne zasady retoryki, tłum. Krzysztof Biskupski, w: Marek Skwara (red.), Retoryka, słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
Burszta Wojciech Józef, Jezierski Piotr, Rauszer Michał (red.), 2016, Zwodnicze imaginarium: antropologia neoliberalizmu, Wydawnictwo Naukowe Katedra, Gdańsk.
Butler Judith, 2008, Uwikłani w płeć. Feminizm i polityka tożsamości, tłum. Karolina Krasuska, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
Callinicos Alex, 1986, Foucault’s Third Theoretical Displacement: Technologies of the Self , „Theory, Culture and Society”, t. 3 (3), s. 171–177.
Dallas Roger, 2012, Research, Practice, and the Space Between Care of the Self Within Neoliberalized Institutions, „Cultural Studies. Critical Methodologies”, t. 12 (3), s. 242–254.
Derrida Jacques, 2002, Marginesy filozofii, tłum. Adam Dziadek, Janusz Margański, Paweł Pieniążek, Wydawnictwo KR, Warszawa.
Ellis Carolyn, Bochner Arthur P., 2000, Autoethnography, Personal Narrative, and Reflexivity: Researcher as Subject, w: Norman K. Denzin, Yvonna S. Lincoln (red.), Handbook of Qualitative Research, wyd. 2, Sage, Thousand Oaks.
Ellis Carolyn, Bochner Arthur P., 2006, Analyzing Analytic Autoethnography: An Autopsy, „Journal of Contemporary Ethnography”, t. 35 (4), s. 429–449.
Evans-Pritchard Edward Evan, 2008, Czary, wyrocznie i magia u Azande, tłum. Sebastian Szymański, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Foucault Michel, 2000a, Historia seksualności, tłum. Bogdan Banasiak, Tadeusz Komendant, Krzysztof Matuszewski, Czytelnik, Warszawa.
Foucault Michel, 2000b, Rządomyślność, tłum. Damian Leszczyński, Lotar Rasiński, w: Michel Foucault, Filozofia, historia, polityka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa–Wrocław.
Foucault Michel, 2000c, Techniki siebie, tłum. Damian Leszczyński, Lotar Rasiński, w: Michel Foucault, Filozofia, historia, polityka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa–Wrocław.
Geertz Clifford, 2000, Dzieło i życie. Antropolog jako autor, tłum. Ewa Dziurak, Sławomir Sikora, Wydawnictwo KR, Warszawa.
Geertz Clifford, 2005, Interpretacja kultur. Wybrane eseje, tłum. Maria Piechaczek, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Gouldner Alvin W., 2010, Kryzys zachodniej socjologii, tłum. Paweł Tomanek, Nomos, Kraków.
Hardt Michael, 2012, Praca afektywna, tłum. Piotr Juskowiak, Krystian Szadkowski, „Kultura Współczesna”, nr 3, s. 83–93.
Kacperczyk Anna, 2014, Autoetnografia — technika, metoda, nowy paradygmat? O metodologicznym statusie autoetnografii, „Przegląd Socjologii Jakościowej, t. 10 (3), s. 32–74.
Lévi-Strauss Claude, 1984, Jan Jakub Rousseau, tworca nauk humanistycznych, tłum. Leszek Kolankiewicz, „Twórczość”, nr 6, s. 80–89.
Merton Robert K. 1988, Some Thoughts on the Concept of Sociological Autobiography, w: Matilda White Riley (red.), Sociological Lives, Sage, Newbury Park, CA.
Oesterreich Peter L., 2009, Homo Rhetoricus, w: Ivo Strecker, Stephen Tyler (red.),Culture and Rhetoric, Berghahn Books, New York–Oxford.
Przybysz Agnieszka, 2009, Przyciągnij sukcesy z pasją. Twoja droga do sukcesu: wspaniała kariera, biznes z pasją, wolność finansowa, radość życia, Coaching Institute, Warszawa.
Rabinow Paul, 2010, Refleksje na temat badań terenowych w Maroku, tłum. Karolina J. Dudek, Sławomir Sikora, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty.
Rose Nikolas, 1999, Governing the Soul: The Shaping of the Private Self , Free Association Book, London–New York.
Songin Marta, 2011, Doświadczenie etnograficzne i polityka usytuowania, w: Marcin Kafar (red.), Biografie naukowe. Perspektywa transdyscyplinarna, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Songin-Mokrzan Marta, 2016, Transformacja uniwersytetu. „Kultury audytu” i neoliberalne technologie zarządzania podmiotami społecznymi, „Kultura i Edukacja”, nr 3, s. 242–257.
Starr Julie, 2011, Podręcznik coachingu. Sprawdzone techniki treningu personalnego, tłum. Agata Trzcińska, Oficyna a Wolters Kluwer Business, Warszawa.
Stavrakakis Yannis, 2009, Lacanowski podmiot: niemożliwość tożsamości i centralność identyfikacji, tłum. Maciej Kropiwnicki, w: Lotar Rasiński (red.), Język, dyskurs, społeczeństwo, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Strecker Ivo, Tyler Stephen, 2009, Introduction, w: Ivo Strecker, Stephen Tyler (red.), Culture and Rhetoric, Berghahn Books, New York–Oxford.
Tischner Józef, 1995, Dramat cielesności — krajobraz wstydu, „Znak”, nr 8, s. 76–87.
Tyler Stephen, 1987, The Unspeakable. Discourse, Dialogue and Rhetoric in the Postmodern World, The University of Wisconsin Press, Wisconsin.
Tyler Stephen, 1993, Wprowadzenie do metod antropologii kognitywnej, tłum. Olga Kubińska, w: Michał Buchowski (red.), Amerykańska antropologia kognitywna, Instytut Kultury, Warszawa.
Wacquant Loïc, 2003, Body and Soul: Notebooks of an Apprentice Boxer, Oxford University Press, New York.
Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej UWr Polska
https://orcid.org/0000-0001-9083-0769
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
