Walka klas w społeczeństwie dworskim
Abstrakt
The article discusses the social differentiation of the elite at the French court in the era of absolutism, as depicted by Norbert Elias in his book Die höfische Gesellschaft [The Court Society]. The internal struggles of this elite are presented as a special form of figuration, which Elias calls ‘court figuration’ to indicate the processual nature of the phenomenon. The departure point for the author of the article’s further reflec-
tions is the premise that these conflicts are similar to class struggle in the Marxist sense (particularly the analyses contained in Marx’s earlier writings). As a result, figurational analysis, based on Elias’s historical sociology, is shown to be a particularly useful category in studying the social differentiation lying at the base of social change, that is, in analysing both long-term processes of social change and rapid processes of
a revolutionary character.
Słowa kluczowe
Norbert Elias; Karol Marks; figuracja; walka klas; społeczeństwo dworskie; socjologia historyczna
Bibliografia
Baszkiewicz Jan, 1992, Francuski absolutyzm w XVII wieku, w: Antoni Mączak (red.), Europa i świat w początkach epoki nowożytnej, cz. 2, Wiedza Powszechna, Warszawa.
Bogner Artur, 1987, Elias and the Frankfurt School, „Theory, Culture and Society”, t. 4, s. 249–285.
Bucholc Marta, 2013, Samotność długodystansowca. Na obrzeżach socjologii Norberta Eliasa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Burke Peter, 2011, Frabrykacja Ludwika XIV, tłum. Robert Pucek, Michał Szczubiałka, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Choiński Krzysztof, 1978, Wstęp, w: Honoré d’Urfé, Astrea, Czytelnik, Warszawa.
D’Urfé Honoré, 1978, Astrea, tłum. zbiorowe, Czytelnik, Warszawa.
Elias Norbert, 2002 [1969], Die höfische Gesellschaft. Untersuchungen zur Soziologie des Königtums und der höfischen Aristokratie, Suhrkamp Verlag, Frankfurt am Main.
Elias Norbert, 2006, Mozart. Portret geniusza, tłum. Bogdan Baran, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa.
Elias Norbert, 2010, Czym jest socjologia?, tłum. Bogdan Baran, Aletheia, Warszawa.
Elias Norbert, 2011, O procesie cywilizacji. Analizy socjo- i psychogenetyczne, tłum. Tadeusz Zabłudowski, Kamil Markiewicz, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa.
Hayes Peter, 1993, Marx’s Analysis of the French Class Structure, „Theory and Society”, t. 22, s. 93–113.
Howard Michael, 2007, Wojna w dziejach Europy, tłum. Tadeusz Rybowski, Ossolineum, Wrocław.
Kilminster Richard, 2007, Norbert Elias: Post-philosophical Sociology, Routledge, London–New York.
Käsler Dirk, 2010, Max Weber. Życie i dzieło, tłum. Sława Lisiecka, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Kozyr-Kowalski Stanisław, 1967, Max Weber a Karol Marks. Socjologia Maxa Webera jako „pozytywna krytyka materializmu historycznego”, Książka i Wiedza, Warszawa.
Kozyr-Kowalski Stanisław, 1979, Klasy i stany. Max Weber a współczesne teorie stratyfikacji społecznej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Kuzmics Helmut, 1987, Civilization, State and Bourgeois Society: The Theoretical Contribution of Norbert Elias, „Theory, Culture and Society”, t. 4, s. 515–531.
Löwith Karl, 1993, Karl Marx and Max Weber, Routledge, London–New York.
Mannheim Karl, 2008, Ideologia i utopia, tłum. Jan Miziński, Aletheia, Warszawa.
Marks Karol, 2011, 18 brumaire’a Ludwika Bonaparte, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
Marody Mirosława, 2008, O socjologii Norberta Eliasa, w: Norbert Elias, Społeczeństwo jednostek, tłum. Janusz Stawiński, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Monteskiusz, 1997, O duchu praw, tłum. Tadeusz Boy-Żeleński, Antyk, Kęty.
Nagbøl Søren, 2012, Norbert Elias and the Frankfurter Traditions, „Cambio”, nr 4.
Saint-Simon Louis de Rouvroy, 1961, Pamiętniki, t. 1, tłum. Aleksander i Maria Bocheńscy, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Szakolczai Árpád, 2005, Elias and the Re-founding Social Theory: A Comment, „Current Sociology”, t. 53, s. 829–834.
Taine Hipolit A., 1881, Francya przed rewolucyą, tłum. Piotr Chmielowski, Edward Grabowski, Nakład i druk S. Lewentala, Warszawa.
Tönnies Ferdinand, 1988, Wspólnota i stowarzyszenie, tłum. Małgorzata Łukasiewicz, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Wąsowicz Marek, 1994, Między tronem, giełdą i barykadą. Francja 1830–1848, Wydawnictwo Omnia, Warszawa.
Uniwersytet Opolski Polska
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
