Archiwizacja, reanaliza, rewizyta. O nowych pojęciach i nowych podejściach w badaniach jakościowych


Abstrakt

This article discusses the theoretical and methodological arguments for the archivization of qualitative data in the social sciences, particularly sociology. These arguments are preceded by the presentation of selected research and documentary undertakings (including film) that consist in a return to specific persons and places (or data) after an interval of some years by the same researchers or their successors. Ethnographic revisits are a specific kind of such return. The author reviews and systematizes revisitations in the conviction that the theoretical tools and methodological approaches that have been worked out there—with the characteristic autoreflexiveness of contemporary anthropology—can be used at least in part in new qualitative analyses of sociological data in archives, including the Qualitative Data Archive of the Polish Academy of Sciences’ Institute of Philosophy and Sociology.


Słowa kluczowe

archiwizacja; reanaliza danych; dane jakościowe; rewizyta etnograficzna; metodologia badań

Bachmann-Medick, 2012, Cultural Turns, tłum. Krystyna Krzemieniowa, Oficyna Naukowa, Warszawa.

Bishop Libby, 2007, A Reflexive Account of Reusing Qualitative Data: Beyond Primary/Secondary Dualism, „Sociological Research Online”, Special Section on Reusing Qualitative Data, t. 12, nr 3.

Bishop Libby, 2009, Ethical Sharing and Reuse of Qualitative Data, „Australian Journal of Social Issues”, t. 44, nr 3.

Bishop Libby, 2014, Re-using Qualitative Data: A Little Evidence, On-going Issues and Modest Reflections, „Studia Socjologiczne”, nr 3.

Boelen Marianne, 1992, Street Corner Society: Cornerville Revisited, „Journal of Contemporary Ethnography”, t. 21, nr 1.

Bujak Franciszek 1901, Maszkienice, wieś powiatu brzeskiego: stosunki gospodarcze i społeczne, Akademia Umiejętności, Kraków.

Bujak Franciszek, 1903, Żmiąca, wieś powiatu Limanowskiego: stosunki gospodarcze i społeczne, Gebethner, Kraków.

Bujak Franciszek 1914, Maszkienice, wieś powiatu brzeskiego: rozwój od r. 1900 do r. 1911, Akademia Umiejętności, Kraków.

Bukraba-Rylska Izabella, 2007, A Hundred Years of Village Monographs in Poland. Jubilee Reflections, „Polish Sociological Review”, nr 4.

Burawoy Michael, 2003, Revisits: An Outline of a Theory of Reflexive Ethnography, „American Sociological Review”, t. 68, nr 5.

Caplan Pat, 2010, Something for Posterity or Hostage of Fortune: Archiving Anthropological Field Material, „Anthropology Today”, t. 26, nr 4.

Caplow Theodore, 1984, Social Criticism in Middletown: Taking Aim at a Moving Target, „Qualitative Sociology”, t. 7, nr 4.

Caplow Theodore, Bahr Howard, 1979, Half a Century of Change in Adolescent Attitudes: Replication of a Middletown Survey by the Lynds, „Public Opinion Quarterly”, t. 43, nr 1.

Caplow Theodore, Bahr Howard, Chadwick Bruce, Hill Reuben, Williamson-Hollms Margaret, 1982, Middletown Families: Fifty Years of Change and Integrity, University of Minnesota Press, Minneapolis.

Caplow Theodore, Chadwick Bruce A., 1979, Inequality and Life-Styles in Middletown, 1920–1978, „Social Science Quarterly”, t. 60, nr 3.

Chałasiński Józef, 1935, Antagonizm polsko-niemiecki w osadzie fabrycznej „Kopalnia” na Górnym Śląsku: studium socjologiczne, Dom Książki Polskiej, Warszawa.

Cichomski Bogdan, Jerzyński Tomasz, Zieliński Marcin, 2004, Podręcznik archiwizacji danych społecznych (dostępny online na stronach Archiwum Danych Społecznych: www.ads.org.pl/index.php?).

Corti Louise, 2007, Re-using Archived Qualitative Data — Where, How, Why?, „Archival Science”, t. 7, nr 1.

Corti Louise, Witzel Andreas, Bishop Libby, 2005, On the Potentials and Problems of Secondary Analysis: An Introduction to the FQS Special Issue on Secondary Analysis of Qualitative Data, „Forum Qualitative Sozialforschung” / „Forum: Qualitative Social Research”, t. 6, nr 1 (http://www.qualitative-research.net/index.php/fqs/article/view/498/1072).

Corti Lousie, Van den Eynden Veerle, Bishop Libby, Woollard Metthew, 2014, Managing and Sharing Data: A Guide to Good Practice, Sage, London–New York.

Domański Henryk, 2012, Polska klasa średnia, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.

Evans-Pritchard Edward, 1940, The Nuer: A Description of the Modes of Livelihood and Political Institutions a Nilotic People, Oxford University Press, Oxford.

Filipkowski Piotr, 2005, Po co archiwizować dane jakościowe i jak robią to inni, „Ask. Społeczeństwo. Badania. Metody”, nr 14.

Filipkowski Piotr, 2014, Raz jeszcze — nieco inaczej — o najnowszych polskich badaniach nad pamięcią (zbiorową), „Kultura i Społeczeństwo”, nr 3.

Freeman Derek, 1983, Margaret Mead and Samoa: The Making and Unmaking of an Anthropological Myth, Harvard University Press, Cambridge MA.

Gałaj Dyzma, 1961, Aktywność społeczno-gospodarcza chłopów. Studium szczegółowe na przykładzie wsi Bocheń powiatu łowickiego, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa.

Gałaj Dyzma, 1996, Od chłopa do rolnika. Powtórna monografia wsi Bocheń. Studia nad kwestią chłopską, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa.

Geertz Clifford, 1995, After the Fact: Two Countries, Four Decades, One Anthropologist, Harvard University Press, Cambridge MA.

Geraghty Ruth, 2014, Attitudes to Qualitative Archiving in Ireland: Findings From a Consultation with the Irish Social Science Community, „Studia Socjologiczne”, nr 3.

Goldthorpe John, Lockwood David, 1963, Affluence and the British Class Structure, „Sociological Review”, t. 11, nr 2.

Goldthorpe John, Lockwood David, Bechhofer Frank, Platt Jennifer, 1968, The Affluent Worker: Industrial Attitudes and Behaviour, Cambridge University Press, Cambridge.

Hutchinson Sharon, 1996, Nuer Dillemas: Coping with Money, War and the State, Universty of California Press, Berkeley–Los Angeles.

Kafar Marcin Andrzej, 2007, Projekt „etnografii doświadczenia” Kazimiery Zawistowicz-Adamskiej i jego współczesne zastosowania, „Lud”, t. 91.

Kajta Justyna, Mrozowicki Adam, 2014, Strategie życiowe robotników po 1989 roku — praktyczne i etyczne wyzwania archiwizacji kolekcji danych biograficznych, „Studia Socjologiczne”, nr 3.

Kardach Magdalena, Pilecki Janusz, Traba Elżbieta (red.), 2008, Purda 1900–2006: portret wsi, Borussia, Olsztyn.

Karkowska Marta, 2015, Europejskie archiwa danych jakościowych, „Kultura i Społeczeństwo” (s. 123–138 w tym tomie).

Kaźmierska Kaja, 2014, Autobiograficzny wywiad narracyjny — kwestie etyczne i metodologiczne w kontekście archiwizacji narracji, „Studia Socjologiczne”, nr 3.

Kończal Kornelia, Wawrzyniak Joanna, 2011, Polskie badania pamięcioznawcze. Tradycje, koncepcje, (nie)ciągłości, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 4.

Kulas Piotr, 2014, Narracja jako przedmiot badań oraz kategoria teoretyczna w naukach społecznych, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 4.

Kwaśniewicz Władysław, 1970, Wiejska społeczność rzemieślnicza w procesie przemian. Studium socjologiczne wsi Świątniki Górne powiatu krakowskiego (1850–1960), Ossolineum, Wrocław.

Lewis Oskar, 1951, Life in Mexican Village: Tepoztlán Restudied, University of Illinois Press, Urbana.

Lynd Helen, Lynd Robert, 1929, Middletown: A Study in Modern American Culture, Harcourt, Brace and World, New York.

Lynd Robert, 1937, Middletown in Transition: A Study in Cultural Conflicts, Harcourt, Brace and World, New York.

Łuczewski Michał, 2012, Odwieczny naród. Polak i katolik w Żmiącej, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.

Łukowski Wojciech, 2002, Społeczne tworzenie ojczyzn. Studium tożsamości mieszkańców Mazur, Scholar, Warszawa.

Malinowski Bronisław, 2002, Dziennik w ścisłym znaczeniu tego wyrazu, Wydawnictwo Literackie, Kraków.

Mauthner Natasha, Parry Odette, 2004, Whose Data Are They Anyway? Practical, Legal and Ethical Issues in Archiving Qualitative Research Data, „Sociology”, t. 38, nr 1.

Mauthner Natasha, Parry Odette, 2009, Qualitative Data Preservation and Sharing in the Social Sciences: On Whose Philosophical Terms?, „Australian Journal of Social Issues”, t. 44, nr 3.

Mauthner Natasha, Parry Odette, Backett-Milburn Kathryn, 1998, The Data Are Out There, or Are They? Implications for Archiving and Revisiting Qualitative Data, „Sociology”, t. 32, nr 4.

Mazurek Małgorzata, 2015, Rewizyta: jak się wytwarza wiedzę socjologiczną, „Kultura i Społeczeństwo” (s. 31–62 w tym tomie).

Mead Margaret, 1928, Coming of Age in Samoa, William Morrow, New York (tłum. pol.: Dojrzewanie na Samoa. Psychologiczne studium młodzieży w społeczeństwie pierwotnym napisane na użytek cywilizacji zachodniej, w: Margaret Mead, Trzy studia, PIW, Warszawa 1986).

Medjedović Irena, Witzel Andreas, 2010, Wiederverwendung qualitativer Daten. Archivierung und Sekundärnutzung qualitativer Interviewtranskripte, Verlag für Sozialwissenschaften, Wiesbaden.

Moore Henriette, Vaughan Megan, 1994, Cutting Down Tries: Gender, Nutrition, and Agricultural Change in the Northern Province of Zambia, 1890–1990, Heinemann, Portsmouth.

Mottier Véronique, 2005, The Interpretive Turn: History, Memory, and Storage in Qualitative Research, „Forum Qualitative Sozialforschung” / „Forum: Qualitative Social Research”, t. 6, nr 2 (http://www.qualitative-research.net/index.php/fqs/article/view/456/972).

Nawrocki Tomasz, 2006, Trwanie i zmiana lokalnej społeczności górniczej na Górnym Śląsku. Na przykładzie Murcek, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.

Palska Hanna, 2005, O potrzebie ochrony danych jakościowych. Z doświadczeń socjologa humanisty, „Ask. Społeczeństwo. Badania. Metody”, nr 14.

Redfield Robert, 1930, Tepoztlán: A Mexican Village, University of Chicago Press, Chicago.

Redfield Robert, 1960, Little Community, and Peasant Society and Culture, University of Chicago Press, Chicago.

Richards Audrey, 1939, Land, Labour and Diet in Northern Rhodesia: An Economic Study of a Bemba Tribe, Oxford University Press, London.

Roy Donald, 1952, „Restriction of Output in a Piece Work Mashine Shop”, PhD Dissertation, Department of Sociology, University of Chicago, Chicago IL.

Savage Mike, 2005a, Revisiting Classic Qualitative Studies, „Forum Qualitative Social Research” / „Forum Qualitative Sozialforschung”, t. 6, nr 1 (http://www.qualitative-research.net/index.php/fqs/article/view/502).

Savage Mike, 2005b, Working-class Identities in the 1960s: Revisiting the Affluent Worker Study, „Sociology”, t. 39, nr 5.

Savage Mike, Burrows Roger, 2007, The Coming Crisis of Empirical Sociology, „Sociology”, t. 41, nr 5.

Smioski Andrea, 2011, Archiving Qualitative Data: Infrastructure, Acquisition, Documentation, Distribution. Experiences from WISDOM, the Austrian Data Archive, „Forum Qualitative Sozialforschung” / „Forum: Qualitative Social Research”, t. 12, nr 3 (http://www.qualitative-research.net/index.php/fqs/article/view/1734).

Straczuk Justyna, 2015, Andrzeja Sicińskiego badania stylów życia — spojrzenie z dystansu, „Kultura i Społeczeństwo” (s. 63–83 w tym tomie).

Traba Robert, Sakson Andrzej (red.), 2007, Przeszłość zapamiętana. Narracje z pogranicza. Materiały pomocnicze do analizy polsko-niemieckich stosunków narodowościowych na przykładzie warmińskiej wsi Purda Wielka, Borussia, Olsztyn.

Van den Berg Harry, 2005, Reanalyzing Qualitative Interviews from Different Angles: The Risk of Decontextualization and Other Problems of Sharing Qualitative Data, „Forum Qualitative Sozialforschung” / „Forum Qualitative Social Research”, t. 6, nr 1 (http://www.qualitative-research.net/index.php/fqs/article/view/499).

Weiner Anette, 1976, Women of Value, Man of Renown, University of Texas Press, Austin TX.

Wieruszewska Maria, 1978, Przemiany społeczności wiejskiej: Zaborów po 35 latach, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Warszawa.

Wieruszewska Maria, 1980, Społeczność wiejska Zaborowa w procesie przemian, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.

Wierzbicki Zbigniew, 1963, Żmiąca pół wieku później, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.

Zawistowicz-Adamska Kazimiera, 1948, Społeczność wiejska. Doświadczenia i rozważania z badań terenowych w Zaborowie, Polski Instytut Służby Społecznej, Łódź.

Znaniecki Florian, Chłop polski w Europie i Ameryce, t. 1: Organizacja grupy pierwotnej, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa.

Pobierz

Opublikowane : 2015-08-11


Filipkowski, P. (2015). Archiwizacja, reanaliza, rewizyta. O nowych pojęciach i nowych podejściach w badaniach jakościowych. Kultura I Społeczeństwo, 59(3), 3-30. https://doi.org/10.35757/KiS.2015.59.3.1

Piotr Filipkowski  filipkowski@ifispan.waw.pl
Instytut Filozofii i Socjologii PAN  Polska