Poziom internetyzacji a restrukturyzacja zatrudnienia w perspektywie międzynarodowej na początku millennium
Abstrakt
This article is devoted to methods of measuring the diversification of occupations and their use in analyzing complicated processes such as the ‘informationalization’ of work and the changes in socio-occupational structures currently being noted. The article’s comparative analyses were based on data from the first edition of the European Social Survey of 2002 and concern 15 selected European countries, including Poland. The following research questions were raised in connection with one aspect of the concept of an information economy: (a) has the percentage of employees engaged in ‘information occupations’ increased with the spread of the internet? (b) does a more computerized society also have a higher percent of information producers among persons who are vocationally active? (c) is the level of occupational diversification connected with the spread of the internet and if so, to what degree? At the end, the authors point to the necessity of giving deeper thought to the idea of the ‘end of work’, which is a kind of reversal of the pro-market logic of developing the labour market and technological unemployment.
Słowa kluczowe
sektor informacyjny; informacjonalizacja pracy; zawody informacyjne; struktura społeczna; indeks zróżnicowania zawodowego; bezrobocie technologiczne; nowe zawody; rynek pracy
Bibliografia
Batorski Dominik, 2015, Warunki życia gospodarstw domowych. Wpływ nowych technologii na rynek pracy — pozycja użytkowników i bezrobocie technologiczne. Diagnoza Społeczna 2015, Warunki i jakość życia Polaków — Raport, „Contemporary Economics”, t. 9, nr 4, s. 186–199 (DOI:10.5709/ce.1897-9254.189).
Castells Manuel, 2003, Galaktyka Internetu. Refleksje nad Internetem, biznesem i społeczeństwem, tłum. Tomasz Hornowski, Rebis, Poznań.
Castells Manuel, 2007, Społeczeństwo sieci, tłum. Mirosława Marody i in., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Castells Manuel, 2009, Koniec tysiąclecia, tłum. Janusz Stawiński, Sebastian Szymański, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Cubitt Sean, 2001, „Immediate consequences of the process of informationalisation”. Konferencja „Journalism and regional media in Europe”, Wolos, Grecja, wrzesień.
Dziuba Tadeusz Dariusz, 1998, Analiza możliwości wyodrębniania i diagnozowania sektora informacyjnego w gospodarce polskiej. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Dziuba Tadeusz Dariusz, 2000, Gospodarki nasycone informacją i wiedzą, Nowy Dziennik, Warszawa.
Eliasson Gunnar i in., 1990, The Knowledge Based Information Economy, Industrial Institute of Economic and Social Research, Stockholm.
Gardin Olof, 2002, „The New Economy — New challenges for the statistical system”, International Association for Official Statisticians Conference, Eurostat, London.
Goban-Klas Tomasz, 2002, Media i komunikowanie masowe. Teorie i analizy prasy, radia, telewizji i Internetu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa–Kraków.
Goban-Klas Tomasz, Sienkiewicz Piotr, 1999, Społeczeństwo informacyjne: szanse, zagrożenia, wyzwania, Wydawnictwo Fundacji Postępu Telekomunikacji, Kraków.
Kling Rob, 1990, More Information, Better Jobs? Occupational Stratification and Labor-Market Segmentation in the United States’ Information Labor Force, „The Information Society”, t. 7, nr 2, s. 77–107.
Kling Rob, 2000, Learning about Information Technologies and Social Change: The Contribution of Social Informatics, „The Information Society”, t. 16, nr 3 [Center for Social Informatics, Indiana University].
Kling Rob, Iacono Susanne, 1984, Computing as an Occasion for Social Control, „Journal of Social Issues”, t. 40, nr 3.
Kling Rob, Iacono Suzanne, Joey George, 1990, Occupational Power, Patterns of Desktop Computer Use, and Quality of Worklife, w: Kate M. Kaiser, Hans J. Oppeland (red.), Desktop Information Technology: Organizational Worklife in the 1990s, Elsevier-North Holland, Amsterdam.
Kling Rob, Turner Clark, 1987, The Structure of the Information Labor Force: Good Jobs and Bad Jobs, Public Policy Research Organization, 25 września.
Kowalczyk Mariusz, 1981, Zróżnicowanie społeczno-zawodowe w kontekście rozwoju ekonomicznego, w: Kazimierz Słomczyński, Wesołowski Włodzimierz (red.), Zróżnicowanie społeczne w perspektywie porównawczej, Ossolineum, Wrocław.
Kryszczuk Maciej D., 2006, Socjologiczne wskaźniki rozwoju społeczeństwa informacyjnego. „Transformacje”, nr 1–4 (47–50), s. 89–109.
Kryszczuk Maciej D., 2008, Konceptualizacja i metody pomiaru pracowników sektora informacyjnego, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
Kryszczuk Maciej D., Green Brian, 2015, Digital Divide in Poland: An Exploration of Some Sociological Impacts of Personal Computer Possession, Internet Use and PC Proficiency, „Management and Business Administration. Central Europe”, t. 23, nr 3, s. 2–18.
Lelińska Krystyna, Gruza Maciej, Stahl Jerzy, 2004, Nowa klasyfikacja zawodów i specjalności, IPiSS, Warszawa.
Porat Marc Uri, 1974, Defining an Information Sector in the U.S. Economy, „Information Reports and Bibliographies”, t. 5 (5) [Institute for Communication Research, Stanford University, Stanford CA].
Porat Marc Uri, 1977, The Information Economy: Definition and Measurement, Department of Commerce, Office of Telecommunications, Special Publication 77-12(1), Washington.
Rifkin Jeremy, 2001, Koniec pracy. Schyłek siły roboczej na świecie i początek ery postrynkowej, tłum. Ewa Kania, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław.
Sawiński Zbigniew, 2005, „Proponowane modyfikacje społecznej klasyfikacji zawodów SKZ-77 (93) w świetle analizy wyników kodowania”. Materiały do projektu nowej Społecznej Klasyfikacji Zawodów, pod kierownictwem Henryka Domańskiego (tekst niepublikowany).
Shifflet Mark, 2001, Information-sector Growth in Market and Non-market Economies: a Comparative Case Study, „The Information Society”, t. 17, s. 165–177.
Wierzbicki Andrzej Piotr, 2015, Przyszłość pracy w społeczeństwie informacyjnym, Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium PAN, Instytut Łączności–Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa.
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
