Pamięć o kryjówkach żydowskich
Abstrakt
The author applies the modern and popular perspective of sociology of everyday life to the memory of Holocaust. She argues that after the years of painstaking research into the Holocaust, the full picture of the period slowly emerges. Dozens of important books have been published, many important taboos have been exorcised, and recently the search for “white spots on the map” requires more and more effort. Currently, it is employment of the micro-perspective that seems the most fruitful. The author argues that the problem of escapes from the ghetto and finding hideouts on the Aryan side still constitutes to some degree “a white spot”. She therefore analyses the testimonies of survivors and witnesses in order to create a comprehensive description of Jewish hiding places as a sui generis living space. The author also raises the subject of commemorating this aspect of the Jews’ war experience in Poland.
Słowa kluczowe
Zagłada; Holocaust; socjologia życia codziennego; upamiętnienie
Bibliografia
Arendt Hannah, 1987, Eichmann w Jerozolimie. Rzecz o banalności zła, tłum. Adam Szostkiewicz, Znak, Kraków.
Bańkowska Aleksandra, 2006, „Las jako miejsce przetrwania Zagłady. Zjawisko ukrywania się Żydów w lasach w okresie okupacji niemieckiej w latach 1941–1945 na terenie II Rzeczypospolitej Polskiej”, niepublikowana praca magisterska.
Cichy Michał, 1994, Polacy — Żydzi: czarne karty powstania, „Gazeta Wyborcza”, 29–30 stycznia.
Cobel-Tokarska Marta, 2008, „Przestrzeń kryjówek żydowskich w okupowanej Polsce”, niepublikowana praca doktorska.
Engelking Barbara, 1996, „Czas przestał dla mnie istnieć…” Analiza doświadczenia czasu w sytuacji ostatecznej, IFiS PAN, Warszawa.
Engelking Barbara, 2001, Zagłada i pamięć. Doświadczenie Holocaustu i jego konsekwencje opisane na podstawie relacji autobiograficznych, IFiS PAN, Warszawa.
Engelking Barbara, 2008, Dolary skupuję, koty przechowuję. Z Barbarą Engelking rozmawia Anna Bikont, „Gazeta Wyborcza”, 16–17 lutego.
Engelking Barbara, Leociak Jacek, 2001, Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście, IFiS PAN, Warszawa.
Fink Ida, 2002, Odpływający ogród. Opowiadania zebrane, WAB, Warszawa.
Grynberg Michał, 1989, Bunkry i schrony w warszawskim getcie, „Biuletyn ŻIH”, nr 149.
Hilberg Raul, 1961,The Destruction of European Jews, Quadrangle Books, Chicago.
Libionka Dariusz, 2004, Polska ludność chrześcijańska wobec eksterminacji Żydów — dystrykt lubelski, w: Dariusz Libionka (red.), Akcja Reinhardt. Zagłada Żydów w Generalnym Gubernatorstwie, IPN, Warszawa.
Łysak Tomasz, 2007, Bezdomne krzesła, http://www.obieg.pl/recenzje/1908 [listopad 2010].
Melchior Małgorzata, 2005, Zagłada i stosunki polsko-żydowskie w opracowaniach socjologicznych, „Zagłada Żydów”, nr 1.
Melchior Małgorzata, 2007, Uciekinierzy z gett po „stronie aryjskiej” na prowincji dystryktu warszawskiego — sposoby przetrwania, w: Barbara Engelking, Jacek Leociak, Dariusz Libionka (red.), Prowincja noc. Życie i zagłada Żydów w dystrykcie warszawskim, IFiS PAN, Warszawa.
Nalewajko-Kulikov Joanna, 2004, Strategie przetrwania. Żydzi po aryjskiej stronie Warszawy, Neriton, Warszawa.
Pankiewicz Tadeusz, 2003, Apteka w getcie krakowskim, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Paulsson Gunnar S., 2007, Utajone miasto. Żydzi po aryjskiej stronie Warszawy (1940–1945), tłum. Elżbieta Olender-Dmowska, Znak–Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN, Kraków.
Potel Jean-Yves, 2010, Koniec niewinności. Polska wobec swojej żydowskiej przeszłości, tłum. Julia Chimiak, Znak, Kraków.
Prekerowa Teresa, 1982, Konspiracyjna Rada Pomocy Żydom w Warszawie 1942–1945, PIW, Warszawa.
Prekerowa Teresa, 1992, Zarys dziejów Żydów w Polsce w latach 1939–1945, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Ringelblum Emanuel, 1983, Kronika getta warszawskiego, Czytelnik, Warszawa.
Ringelblum Emanuel, 1988, Stosunki polsko-żydowskie w czasie drugiej wojny światowej. Uwagi i spostrzeżenia, Czytelnik, Warszawa.
Semprun Jorge, 1964, Wielka podróż, tłum. Krystyna Dolatowska, PIW, Warszawa.
Śpiewak Paweł, 2004, Puste krzesło, „Architektura-Murator”, nr 4.
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej Polska
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
