Socjologia codzienności, czyli jak przestać „być modną”?
Abstrakt
In the first part of the article are presented the most important reasons for the recent increase in interest in the sociology of everyday life. Some of them are related to the situation in which sociology as a whole finds itself today (for example the interest, typical for the sociology of everyday life, in the processes occurring on the micro-level may be treated as the result of the fears of sociologists about the investigation of increasingly hidden macro-structural processes). The fashion for the sociology of everyday life seems also to be a result of the calculation of sociologists; the sociology of everyday life turns out to be a beneficial theoretical research position, allowing compromise between many traditionally opposing theoretical positions (such as actor-structure, the creation and reproduction of rules for collective order etc.). The attraction of the sociology of everyday life is due to the fact that it gives hope for the modernisation of the “tool kit” of sociology and is an attempted remedy for boredom in the “Post-Modern Sociology”, at least in the sense that it again proposes sociologists to focus attention more on similarities than differences. In the second part of the article, the author concentrates on a selection of the problems with which the sociology of everyday life is faced. The most important of them can be summarised by the question: why do we study everyday life? The answer to this question is an attempt to define three different explanatory models according to which everyday practice is seen as (1) a reflection of phenomena and processes which occur at a macrostructural level, or (2) a preview of macrostructural changes or, finally, 3) an autonomic sphere of social life which cannot be treated as an “indicator”.
Słowa kluczowe
socjologia codzienności; mikropraktyki społeczne; modele eksplanacyjne
Bibliografia
Bauman Zygmunt, 2000, Globalizacja. I co z tego dla ludzi wynika, tłum. Ewa Klekot, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Baudrillard Jean, 2001, Przed końcem (rozmowy), tłum. Renata Lis, Sic!, Warszawa.
Certeau Michel de, 2008, Wynaleźć codzienność. Sztuki działania, tłum. Katarzyna Thiel-Jańczuk, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Halawa Mateusz, 2006, Życie codzienne z telewizorem, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
Kaufmann Jean-Claude, 2004, Ego. Socjologia jednostki. Inna wizja człowieka i konstrukcji podmiotu, tłum. Krzysztof Wakar, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Marody Mirosława, Giza-Poleszczuk Anna, 2004, Przemiany więzi społecznych. Zarys teorii zmiany społecznej, Scholar, Warszawa.
Morley David, 2000, Home Territories: Media, Mobility and Identity, Routledge, New York.
Putnam Robert D., 2008, Samotna gra w kręgle. Upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych, tłum. Przemysław Sadura i Sebastian Szymański, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
Staniszkis Jadwiga, 2003, Władza globalizacji, Scholar, Warszawa.
Straub Jürgen, 2006, Tożsamość osobista i zbiorowa, tłum. Mirosława Marody, w: Aleksandra Jasińska-Kania, Lech Nijakowski, Jerzy Szacki, Marek Ziółkowski (red.), Współczesne teorie socjologiczne, Scholar, Warszawa.
Sztompka Piotr, 2007, Zaufanie. Fundament społeczeństwa, Znak, Kraków.
Sztompka Piotr, 2008, Życie codzienne — temat najnowszej socjologii, w: Piotr Sztompka, Małgorzata Bogunia-Borowska (red.), Socjologia codzienności, Znak, Kraków.
Wilson Edward O., 2002, Konsiliencja. Jedność wiedzy, tłum. Jarosław Mikos, Zysk i S-ka, Poznań.
Wnuk-Lipiński Edmund, 2004, Świat międzyepoki. Globalizacja, demokracja, państwo narodowe, Znak–Instytut Studiów Politycznych PAN, Kraków.
Van den Berghe Pierre L., 1991, Łączenie paradygmatów: biologia i nauki społeczne, w: Barbara Szacka, Jakub Szacki (red.), Człowiek, zwierzę społeczne, Czytelnik, Warszawa.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Polska
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
