Nazwać każdego po imieniu. Kolekcja fotografii z walizki w Auschwitz
Abstrakt
Since the beginning of the post-War period, the Auschwitz-Birkenau Museum has preserved a collection of about 2400 family photographs. Only a few years ago was it possible to determine that some of the people represented were Jews from the ghettos in Sosnowiec and Będzin, most of whom died in KL Auschwitz-Birkenau in 1943. The article discusses the manner of display of the collection. The first part concerns two photographic albums, the second discusses the exhibition of photographs which the Auschwitz-Birkenau Museum opened a few years ago in the building of the so-called “central sauna” near to the ruins of the gas chambers.
Słowa kluczowe
kolekcja zdjęć rodzinnych; album fotograficzny; Żydzi z Zagłębia; Muzeum Auschwitz-Birkenau
Bibliografia
A. Z., 1979, Krzyk milczących fotografii, „Za wolność i lud”, 28 kwietnia, nr 17.
Ankersmit Franklin Rudolf, 2000, Pamiętając Holocaust: żałoba i melancholia, w: Ewa Domańska (red.), Narracja, reprezentacja, doświadczenie. Studia z teorii historiografii, Universitas, Kraków.
Bartuszek Joanna, 2005, Między reprezentacją a „martwym papierem”. Znaczenie chłopskiej fotografii rodzinnej, Neriton, Warszawa.
Berger John, 1999, Użycia fotografii, w: John Berger, O patrzeniu, tłum. Sławomir Sikora, Fundacja Aletheia, Warszawa.
Brandt Kersten, 2001, 2400 chwil. Fotografie deportowanych w Miejscu Pamięci Auschwitz, w: Kersten Brandt, Hanno Loewy, Krystyna Oleksy (red. i oprac.), Zanim odeszli…Fotografie odnalezione w Auschwitz, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim.
Dipont Małgorzata, 1979, Bezpańskie albumy, „Życie Warszawy”, 11 kwietnia.
Gutman Yisrael, Gutterman Belah, 2002, Auschwitz Album: The Story of Transport, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Yad Vashem, Izrael.
Krajewski Marek, 2004, W stronę socjologii przedmiotów, w: Marian Golka (red.), W cywilizacji konsumpcyjnej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Leociak Jacek, 2009, Doświadczenia graniczne. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa.
Levi Primo, 1996, Czy to jest człowiek, Książka i Wiedza, Państwowe Muzeum w Oświęcimiu, Warszawa.
Loewy Hanno, 2001, „Skandal ich milczenia”. O prywatnych fotografiach ludzi zamordowanych w Auschwitz, w: Kersten Brandt, Hanno Loewy, Krystyna Oleksy (red. i oprac.), Zanim odeszli… Fotografie odnalezione w Auschwitz, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim.
Milchman Alan, Rosenberg Alan, 2003, Eksperymenty w myśleniu o Holokauście. Auschwitz nowoczesność i filozofia, tłum. Leszek Krowicki, Jakub Szacki, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Namysło Aleksandra (red.), 2004, Zagłada Żydów Zagłębiowskich, IPN — Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Będzin [Katowice].
Niessner Władysław, 2001, Sauna jako obiekt architektoniczny, jego zachowanie i konserwacja, w: Architektura zbrodni. Budynek tzw. centralnej sauny w KL Auschwitz II-Birkenau, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim.
Oleksy Krystyna, 2001, Świat z fotografii, w: Kersten Brandt, Hanno Loewy, Krystyna Oleksy (red. i oprac.), Zanim odeszli… Fotografie odnalezione w Auschwitz, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim.
Piper Franciszek, 1995, Metody zagłady, w: Władysław Długoborski, Franciszek Piper (red.), Auschwitz 1940–1945. Węzłowe zagadnienia z dziejów obozu, Wydawnictwo Państwowego Muzeum Oświęcim-Brzezinka, Oświęcim.
Ricoeur Paul, 1992, Filozofia osoby, tłum. Małgorzata Frankiewicz, Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, Kraków.
Ricoeur Paul, 2006, Pamięć, historia, zapomnienie, tłum. Janusz Margański, Universitas, Kraków.
Ronen Avihu, 2001, Żydzi z Będzina, w: Kersten Brandt, Hanno Loewy, Krystyna Oleksy (red. i oprac.), Zanim odeszli… Fotografie odnalezione w Auschwitz, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim.
Sikora Sławomir, 2004, Fotografia między dokumentem a symbolem, Świat Literacki, Instytut Sztuki PAN, Izabelin.
Sontag Susan, 1986, O fotografii, tłum. Sławomir Magala, Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe, Warszawa.
Struk Janina, 2007, Holokaust w fotografiach. Interpretacje dowodów, tłum. Antosiewicz Maciej, Prószyński i S-ka, Warszawa.
Strzelecki Andrzej, 1995, Grabież mienia ofiar KL Auschwitz, „Zeszyty Oświęcimskie”, nr 21.
Strzelecki Andrzej, 2001, Historia, rola i działanie centralnej sauny obozowej w KL Auschwitz II-Birkenau, w: Architektura zbrodni. Budynek tzw. centralnej sauny w KL Auschwitz II-Birkenau, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim.
Świebocka Teresa, Zbrzeska Teresa, 2001, Projekt aranżacji wnętrza budynku byłej łaźni obozowej w Birkenau, w: Architektura zbrodni. Budynek tzw. centralnej sauny w KL Auschwitz II-Birkenau, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim.
Zamorska-Przyłuska Ewa, 2001, Sauna, „Architektura i Biznes”, nr 12.
Kersten Brandt, Hanno Loewy, Krystyna Oleksy (red. i oprac.), 2001, Zanim odeszli… Fotografie odnalezione w Auschwitz, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim [album].
Kersten Brandt, Hanno Loewy, Krystyna Oleksy (red. i oprac.), 2001, Zanim odeszli… Fotografie odnalezione w Auschwitz, tłum. Halina Jastrzębska, Krystyna Oleksy, Alicja Żelichowska, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Oświęcim [suplement].
Weiss Ann, 2001, The Last Album: Eyes from the Ashes of Auschwitz-Birkenau, W.W. Norton & Company, New York–London.
Borkowska Barbara, 2007, wywiad z dnia 16 maja 2007 (w zbiorach autorki).
Oleksy Krystyna, 2007, wywiad z dnia 11 kwietnia 2007 (w zbiorach autorki).
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Polska
https://orcid.org/0000-0002-0581-7197
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
