Józef Chałasiński. O aktualności Jego myśli i jej przydatności do współczesnych badań nad awansem edukacyjnym
Abstrakt
The article clearly demonstrates that, in spite of changes in time and context, Józef Chałasiński’s works still hold great value for the research on the educational advancement of rural youth. Polish rural youth followed divergent paths of social advancement, yet one of them has always led through education. Education has always played a crucial role in the attainment of high social positions. It has been pointed in such studies that for the rural youth higher education signifies acquisition of non-rural ideals. Rural migrations are selective in character: those who move to the cities tend to be more industrious and better educated which only reinforces the popular conviction about negative selection to the farming profession.
Słowa kluczowe
Józef Chałasiński; awans edukacyjny; awans społeczny; młodzież wiejska
Bibliografia
Borawska Beata, Ja siebie nie widziałam na wsi. O awansie edukacyjnym młodzieży wiejskiej w okresie zmiany systemowej, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2006.
Bourdieu Pierre, Passeron Jean C., Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania, tłum. Elżbieta Neyman, PWN, Warszawa 1990.
Chałasiński Józef, Młode pokolenie chłopów, t. 1–4, Spółdzielnia Wydawnicza „Pomoc Oświatowa”, Warszawa 1938.
Chałasiński Józef, Społeczeństwo i wychowanie, PWN, Warszawa 1958.
Chałasiński Józef, Rewolucja młodości. Studia o awansie młodego pokolenia wsi i integracji narodu polskiego, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1969.
Chałasiński Józef, Drogi awansu społecznego robotnika, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1979.
Domański Henryk, Wzrost merytokracji i nierówności szans, w: H. Domański, A. Ostrowska, A. Rychard (red.), Jak żyją Polacy, IFiS PAN, Warszawa 2000.
Gorlach Krzysztof, „Chłopi polscy na uniwersytetach” — studenci pochodzenia chłopskiego na czołowych uczelniach państwowych, w: K. Gorlach, G. Foryś (red.), W obliczu zmiany: wybrane strategie działania mieszkańców polskiej wsi, Wydawnictwo UJ, Kraków 2005.
Halamska Maria, Chłopi polscy na przełomie epok, IRWiR PAN, Warszawa 1991.
Jarosz Maria, Nierówności społeczne, Książka i Wiedza, Warszawa 1984.
Nowak Waldemar, Struktura i funkcje wykształcenia ludności chłopskiej, „Studia Socjologiczne” 1975, nr 1.
Nowakowski Stefan, Procesy urbanizacyjne w powojennej Polsce, „Studia Socjologiczne” 1965, nr 3.
Palska Hanna, Dwie debaty wokół społecznego awansu chłopów: 1918–1939 i 1944–1956, Pamiętnik Instytutu Macieja Rataja, z. 3, Warszawa 1996.
Palska Hanna, „Awans chłopski w dwudziestoleciu międzywojennym i awans chłopski w latach 1945–1956. Wybrane konteksty kulturowe”, Warszawa 1997, maszynopis.
Styk Józef, Chłopi i wieś polska w perspektywie socjologicznej i historycznej, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1999.
Suchodolski Bogdan, Polityka kulturalno-oświatowa w Polsce współczesnej, Warszawa 1937.
Szafraniec Krystyna, Młodzież wiejska jako efekt socjalizacji pogranicznej, IRWiR PAN, Warszawa 1991.
Szafraniec Krystyna, Ludzie — podstawowy kapitał polskiej wsi, w: Lena Kolarska-Bobińska, A. Rosner, Jerzy Wilkin (red.), Przyszłość wsi polskiej. Wizje, strategie, koncepcje, ISP, Warszawa 2001.
Szafraniec Krystyna, Wartość wykształcenia na wsi — fakty, tendencje, konsekwencje, w: Izabela Bukraba-Rylska, A. Rosner (red.), Wieś i rolnictwo na przełomie wieków, IRWiR PAN, Warszawa 2001.
Szafraniec Krystyna, Społeczny potencjał młodości a procesy transformacji systemowej. Z perspektywy społecznego usytuowania młodego pokolenia wsi, w: Krzysztof Gorlach, G. Foryś (red.), W obliczu zmiany: wybrane strategie działania mieszkańców polskiej wsi, Wydawnictwo UJ, Kraków 2005.
Tarkowska Elżbieta, „Dzieciństwa żadnego nie miałam”. Bieda i dzieci, „Więź” 1999, nr 6.
Tarkowska Elżbieta, Czy dziedziczenie biedy? Bariery i szanse edukacyjne młodzieży wiejskiej z gminy Kościelec, w: Katarzyna Korzeniewska, Elżbieta Tarkowska (red.), Lata tłuste, lata chude… Spojrzenia na biedę w społecznościach lokalnych, IFiS PAN, Warszawa 2002.
Thomas William I., Znaniecki Florian, Chłop polski w Europie i Ameryce, LSW, Warszawa 1976.
Żarnowski Janusz, Meandry społecznego awansu, „Kierunki” 1981, nr 20.
Uniwersytet w Białymstoku Polska
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
