A New Theory of Morality: A Treaty on Human Nature and the Nature of Interhuman Divisions
Abstract
The author takes Jonathan Haidt’s The Righteous Mind: Why Good People Are Divided by Politics and Religion as her departure point. She presents Haidt’s ideas and relates them to Polish social and political divisions and Polish “worldview wars.” In her opinion, Haidt’s book is a treatise on human nature and the nature of interhuman divisions. It is also the personal story of a researcher seeking answers to the question of whether moral thinking differs from other kinds of thought. Haidt reaches his conclusions by overcoming the cognitive boundaries resulting from the liberal worldview. In the end he states that worldview disputes and culture wars have not disappeared and will not disappear in systems of liberal democracy due to their moral foundations and lack of agreement as to what is and is not subject to moral judgment. The author of the review provides an optimistic conclusion though: understanding the mechanisms behind the culture wars provides an opportunity to understand the people who conduct those wars, including in Poland.
Keywords
morality; worldview disputes; liberalism; conservatism; political scene in Poland and the United States
References
Aksiuto Kamil, 2016, Szczęście i wolność. Utylitarystyczny liberalizm Johna Stuarta Milla, ISP PAN, Warszawa.
Beck Ulrich, 2004, Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej rzeczywistości, tłum. Stanisław Cieśla, Scholar, Warszawa.
Bloom Allan, 2012, Umysł zamknięty. O tym jak amerykańskie szkolnictwo wyższe zawiodło demokrację i zubożyło dusze dzisiejszych studentów, tłum. Tomasz Bieroń, Zysk i S-ka, Poznań.
Chwin Stefan, 2017, Jak obchodzić się z prawdą. Wywiad Arkadiusza Gruszczyńskiego, „Tygodnik Powszechny”, 21 maja.
Czapliński Przemysław, 2017, Mamy mapę, nie mamy narracji, w: Rok dobrej zmiany. Wywiady Michała Sutowskiego, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
Dentler Robert A., 1968, Major American Social Problems, Rand McNally, Chicago.
Frysztacki Krzysztof, 2000, Problemy społeczne, w: Encyklopedia socjologii, t. 3, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Haidt Jonathan, 2007, Szczęście. Od mądrości starożytnych po koncepcje współczesne, tłum. Agnieszka Nowak, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Hammershøj Lars Geer, 2015, Diagnosis of the Time vs Description of Society, „Current Sociology”, t. 63(2), s. 140–154.
Jedliński Krzysztof, 2017, Narodowa psychoterapia, „Rzeczpospolita”, dodatek „Plus Minus”, 19 kwietnia.
Kelly Paul, 2008, Hume, w: David Boucher, Paul Kelly (red.), Myśliciele polityczni. Od Sokratesa do współczesności, tłum. Alicja Dąbrowska, Tomasz Sieczkowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Mill John Stuart, 2006, Utylitaryzm. O wolności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Marcus George E., 2008, Psychologia emocji i polityki, w: David O. Sears, Leonie Huddy, Robert Jervis (red.), Psychologia polityczna, tłum. Robert Andruszko, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Pańków Irena, 1998, Podziały w obozie solidarnościowym. Pluralizm polityczny a polityczna, tożsamość, Laboratoire d‘Analyse de Systemes Politiques–URA–CNRS–ISP PAN, Warszawa.
Pańków Irena, 2016, Zbiorowe diagnozowanie polskiej rzeczywistości. O wywiadach Michała Sutowskiego, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 4.
Rau Zbigniew, 2000, Zarys myśli politycznej XIX i XX wieku, Fundacja Aletheia, Warszawa.
Skarżyńska Krystyna, 2016 My i nasi oni — jacy jesteśmy? (http://wyborcza.pl/1,75968,20813052,my-i-nasi-oni-jacy-jestesmy.html [10.10.2016]).
Sroczyński Grzegorz, 2015, Świat się chwieje: 20 rozmów o tym, co z nami dalej, Agora, Warszawa.
Szczerek Ziemowit, 2017, Międzymorze. Podróże przez prawdziwą i wyobrażoną Europę Środkową, Agora–Wydawnictwo Czarne, Warszawa–Wołowiec.
Wojciszke Bogdan, 2014, Przedmowa, w: Jonathan Haidt, Prawy umysł. Dlaczego dobrych ludzi dzieli religia i polityka?, tłum. Agnieszka Nowak-Młynikowska, Smak Słowa, Sopot.
Institute of Political Studies PAS Poland
https://orcid.org/0000-0002-0743-0316
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
