A Duet on Engagement: Challenges and Dilemmas of the Researcher of Ethnicities in Poland in the Early 1990s


Abstract

This article is a retrospective look at the research experiences of the two authors, who began their study of ethnic issues in Poland at the beginning of the 1990s. They discuss the place and role of the anthropologist in the research process, the social and political context of activities in the field, the researcher’s position in relation to the research subjects, power relations, positioning, and the prevailing forms of discourse. Their aim is to show the challenges and dilemmas facing a researcher of ethnic minorities, with the necessity of choosing a strategy of engagement or distance and the consequences of that choice.


Keywords

history of anthropology in Poland; ethnographic research; engagement of the researcher; advocacy / support for minority groups; political problems of minority groups

Baer, Monika. 2005. “Ku pluralistycznej wspólnotowości.” (op.cit.,). Maszyna interpretacyjna. Pismo kulturalno-społeczne, no. 1: 6.

Barański, Janusz. 2010. Etnologia i okolice. Eseje antyperyferyjne. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Bojar, Hanna. 1995. “National Minorities in Transformation Processes.” In: Christopher G. Bryant, Edmund Mokrzycki (eds.). Democracy, Civil Society and Pluralism in Comparative Perspective. Warszawa: IFiS PAN.

Bojar, Hanna. 1997. “Mniejszości narodowe — nowe formy uczestnictwaw życiu III Rzeczypospolitej.” In: Henryk Domański, Andrzej Rychard (eds.). Elementy nowego ładu. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.

Bojar, Hanna. 2000. Mniejszości społeczne w państwie i społeczeństwie III Rzeczypospolitej Polskiej. Wrocław: FUNNA.

Brocki, Marcin. 2013. Antropologia społeczna i kulturowa w przestrzeni publicznej. Problemy, dylematy, kontrowersje. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Eriksen, Thomas Hylland. 2006. Engaging Anthropology. The Case for a Public Presence. Oxford–New York: Berg.

Geertz, Clifford. 2000. Available Light: Anthropological Reflections on Philosophical Topics. Princeton: Princeton University Press.

Górski, Konrad. 2007. “Antropologów kłopoty z zaangażowaniem.” In: Jacek Kowalewski, Wojciech Piasek (eds.). Zaangażowanie czy izolacja? Współczesne strategie społecznej egzystencji humanistów. Olsztyn: Instytut Filozofii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego: 143–150.

Hastrup, Kirsten. 1995. A Passage to Anthropology: Between Experience and Theory. London–New York: Routledge.

Hastrup, Kirsten, Peter Elsass. 1990. “Anthropological Advocacy: A Contradiction in Terms?” Current Anthropology 31(3): 301–311.

Herzfeld, Michael. 2006. “Dlaczego Grecy? Wywiad z prof. Michaelem Herzfeldem [rozmawiała Agnieszka Kościańska].” (op.cit.,). Maszyna interpretacyjna. Pismo kulturalno-społeczne, no. 1: 1.

Jasiewicz, Zbigniew. 1980. “Tatarzy polscy. Grupa etniczna czy etnograficzna.” Lud, vol. 64.

Kamocki, Janusz. 1993. “Tatarzy polscy jako grupa etnograficzna.” Rocznik Tatarów Polskich. Gdańsk.

Kaniowska, Katarzyna. 2010. “Etyczne problemy badań antropologicznych.” In: Katarzyna Kaniowska, Noemi Modnicka (eds.). Etyczne problemy badań antropologicznych. Wrocław–Łódź: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze–Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego: 19–31.

Kellett, Peter Charles. 2009. “Advocacy in Anthropology: Active engagement or passive scholarship.” Durham Anthropology Journal 16(1): 22–31.

Konopacki, Maciej. 1962. “O muzułmanach polskich.” Przegląd Orientalistyczny, no. 3.

Konopacki, Maciej. 1969. “Społeczność tatarska w Polsce wczoraj i dzisiaj.” Przegląd Orientalistyczny, no. 2.

Kwilecki, Andrzej. 1974. Łemkowie, zagadnienia migracji i asymilacji, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Low, Setha M., Merry Sally Engle. 2010. “Engaged Anthropology: Diversity and Dilemmas: An Introduction to Supplement.” Current Anthropology 51(S2): 203–226.

Łodziński, Sławomir. 1992. “Struktura narodowościowa Polski i polityka wobec mniejszości w latach 1989–1992.” Kultura i Społeczeństwo 36(3): 85–98.

Łodziński, Sławomir. 2005. Równość i różnica. Mniejszości narodowe w porządku demokratycznym w Polsce po 1989 roku. Warszawa: Scholar.

Marcus, George E. 1995. “Ethnography in/of the World System. The Emergence of Multi-Sited Ethnography.” Annual Review of Antropology 24: 95–117.

Michna, Ewa. 1997. “Stan badań socjologicznych nad społecznością łemkowską w Polsce.” In: Andrzej Zięba (ed.). Łemkowie i łemkoznawstwo w Polsce. Kraków: PAU: 257–269.

Michna, Ewa. 2016. “Konflikty tożsamościowe w grupie jako wyzwanie i źródło etycznych dylematów dla badacza etniczności.” Zeszyty Łużyckie, vol. 50.

Mironowicz, Eugeniusz. 2000. Polityka narodowościowa PRL. Białystok: Białoruskie Wydawnictwo Historyczne.

Mucha, Janusz. 1995. “Kultura dominująca jako kultura obca. Mniejszości kulturowe a grupa dominująca w Polsce współczesnej.” In: Antoni Sułek, Józef Styk (eds.). Ludzie i instytucje. Stawanie się ładu społecznego. Pamiętnik IX Ogólnopolskiego Zjazdu Socjologicznego, vol. 2. Lublin: UMCS–PTS.

Songin-Mokrzan, Marta. 2015. “Engaged Anthropology in Poland: Beyond the Postmodern Concept of Science.” Déjà lu. WCAA Global E-Journal, no. 3.

Nowicka, Ewa. 2005. “Przyjaźń jako narzędzie pracy antropologa. Wątpliwości etyczne.” In: Krystyna Zamiara (ed.). Etyczne aspekty badań społecznych. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza: 191–211.

Ortner, Sherry B. 2019. “Practicing engaged anthropology.” Anthropology of this Century. Issue 25, May.

Penkala, Danuta. 1977. Religia a odrębność kulturowa Tatarów polskich. „Sprawozdania Wydziału Historii i Nauk Społecznych Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk za rok 1975”, no. 93: 42–49.

Pudło, Kazimierz. 1987. Łemkowie. Proces wrastania w środowisko Dolnego Śląska 1947–1985, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.

Rutowicz, Przemysław. 2010. “Badania empiryczne antropologii kulturowej wobec etycznych powinności antropologa.” In: Katarzyna Kaniowska, Noemi Modnicka (eds.). Etyczne problemy badań antropologicznych. Wrocław–Łódź: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze: 53–67.

Sokolewicz, Zofia. 2005. “Bardzo delikatna materia.” (op.cit.,). Maszyna interpretacyjna. Pismo kulturalno-społeczne 2(23): 6.

Warmińska, Katarzyna. 1999. Tatarzy polscy. Tożsamość religijna i etniczna. Kraków: Universitas.

Warmińska, Katarzyna. 2016. “Kto pyta, nie błądzi? O badaniach społeczności etnicznych.” Zeszyty Łużyckie 50: 381–392.

Wróblewski, Filip. 2010. “Zamiast wstępu. Mikrohistoria z zaangażowaniem w tle.” In: Filip Wróblewski, Filip, Łukasz Sochacki, Jakub Steblik (eds.). Antropologia zaangażowana. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego: 17–28.

Wyka, Anna. 1993. Badacz społeczny wobec doświadczenia. Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii PAN.

Download

Published : 2020-06-25


Warmińska, K., & Michna, E. (2020). A Duet on Engagement: Challenges and Dilemmas of the Researcher of Ethnicities in Poland in the Early 1990s. Culture & Society, 64(2), 99-118. https://doi.org/10.35757/KiS.2020.64.2.6

Katarzyna Warmińska  warminsk@uek.krakow.pl
Cracow University of Economics  Poland
https://orcid.org/0000-0002-3422-4446
Ewa Michna 
Institute of American Studies and Polish Diaspora, Jagiellonian University  Poland
https://orcid.org/0000-0003-1547-7621