Акції примирення в сімдесяті роковини масових вбивств 1943 р. на Волині /Reconciliation actions on the 70th anniversary of the Volhynian mass murders of 1943


Abstrakt

This article analyses the initiatives aimed at Polish-Ukrainian reconciliation that took place on the 70th anniversary of the Volhynia Massacre in 2013. The study is based on published sources and interviews with the participants in the Polish-Ukrainian dialogue. Special attention is paid to escalating public debates about the Volhynia Massacre in the mid-2000s and reconciliation actions organised by intellectuals and leaders of churches in 2013. When the state could not conduct the dialogue, intellectuals and church leaders attempted to fulfil this function. The article states that the Polish-German model of reconciliation, ‘We forgive and ask for forgiveness’, transferred to Polish-Ukrainian relations, had limited success in the Volhynian issue. A significant obstacle in the process of Polish-Ukrainian reconciliation is a lack of strong institutions that would implement the initiatives of intellectuals and church leaders.


Berdychowska B., Polacy wobec Wołynia, „Przegląd Polityczny” 2013, nr 121/122, c. 62–74.

Berdychowska B., Ukraińcy wobec Wołynia, „Zeszyty Historyczne” 2003, t. 146, c. 65–104.

Brûhovecʹkij V. ì ìn., Slova pro Volinʹ, Blog Tarasa Voznâka, Ukraïnsʹka prawda, 6.07.2013, https://blogs.pravda.com.ua/authors/voznyak/51d82c9453207/ [date of access 29.01.2019].

Czech M., Ukraińcy chcą pojednania, „Gazeta Wyborcza”, 20.04.2013.

Drozd R., Ojciec Święty Jan Paweł II oraz hierarchowie Kościoła rzymskokatolickiego i greckokatolickiego w procesie pojednania polsko-ukraińskiego, „Saeculum christianum” 2021, nr 2, c. 246–258.

Drozd R., Prawda i przebaczenie. Meandry dialogu polsko-ukraińskiego, „Ethos” 2017, nr 2 (118), c. 173–194.

Dudko O., Aporìâ`43/Dekalog: lokalʹna svìtova vìjna, Historians, 10.11.2012, http://www.historians.in.ua/index.php/en/istoriya-i-pamyat-vazhki-pitannya/446-oksana-dudko-aporiia43dekaloh-lokalna-svotova-viina [date of access 29.01.2019].

Gmyz C., Smutna rocznica rzezi Wołynia, „Rzeczpospolita”, 11.07.2008.

Greko- ì rimo-katoliki gotuûtʹ spìlʹnu zaâvu po Volinsʹkìj tragedii, „Istorychna prawda”, 21.01.2013, https://www.istpravda.com.ua/short/2013/01/21/109145/ [date of access 29.01.2019].

Gricak Â., Primirennâ – ce postìjnij proces, a ne odnorazovì akti, „Kraïna”, 4.07.2013.

Junko J., Arcybiskup Mokszycki: «Zbrodnia na Wołyniu wymaga prawdy», Dzieje.pl. Portal Historyczny, 4.05.2013, https://dzieje.pl/aktualnosci/arcybiskup-mokrzycki-zbrodnia-na-wolyniu-wymaga-prawdy, date of access 29.01.2019.

Jurkowski Z. et al., Spasiba, „Tygodnik Powszechny”, 12.04.2010.

Kaczyński L., Bohaterskie i tragiczne losy Wołynia głęboko wrosły w historię Polski, Prezydent.pl, 11.07.2008, http://www.prezydent.pl/archiwum-lecha-kaczynskiego/aktualnosci/rok-2008/art,148,816,bohaterskie-i-tragiczne-losy-wolynia-gleboko-wrosly-w-historie-polski.html.

Kalìŝuk O., Volinʹ`43: ìstorìografìčne pìznannâ ì krive dzerkalo pam`âtì, Nacìonalʹna akademìâ nauk Ukraïni, Ìnstitut ukraïnsʹkoï arheografìï ta džereloznavstva ìm. M. S. Gruševsʹkogo; Volinsʹkij nacìonalʹnij unìversitet ìmenì Lesì Ukraïnki, Lʹvìv 2020.

Kasʹânov G., Past Continuous. Ìstorična polìtika 1980–2000-h: Ukraïna ta susìdi, Laurus; Antropos-Logos-Fìlʹm, Kiïv 2018.

Kobiałka M., Szłaban na rajd Bandery, „Gazeta Wyborcza”, 8.08.2009.

Kosiewski P., Odwaga ludzi Kościoła, „Tygodnik Powszechny”, 1.07.2013, nr 27.

Kosiewski P., Przy grobach, „Tygodnik Powszechny”, 28.07.2013, nr 28.

Kravčuk L. ì ìn., Zaâva Gromadsʹkogo komìtetu «Primirennâ mìž narodami» pro ukraïnsʹko-polʹsʹke primirennâ, Ìnìcìativna grupa «Peršogo grudnâ», 3.04.2013, http://1-12.org.ua/2013/04/03/1761.

Kubik J., M. Bernhardt, A Theory of the Politics of Memory, in: Twenty Years after Communism: the Politics of Memory and Commemoration, ed. by M. Bernhardt, J. Kubik, Oxford University Press, New York 2014, c. 7–36.

Melnyk M., Pojednanie polsko-ukraińskie. Dialog pamięci, „Kultura Słowian” 2021, t. 17, c. 91–118.

Michnik A., Pojednanie trudne i niezbędne, „Gazeta Wyborcza”, 23.03.2013.

Motyka G., Wołyń ’43. Ludobójcza czystka – fakty, analogie, polityka historyczna, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2016.

Pisuliński J., Obchody 70. rocznicy zbrodni wołyńskiej w Polsce, w: Europa Środkowa. Central Europe, t. II, red. K. Żarna, Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Rotmistrza Witolda Pileckiego, Oświęcim 2015, c. 114–135.

Portnov A., Pro kompleksi žertvi z čistim sumlìnnâm, abo ukraïnsʹkì ìnterpretacìï Volinsʹkoï rìzanini 1943 roku, v: idem, Ìstorìâ dlâ domašnʹogo užitku, Kritika, Kiïv 2013, c. 133–144.

Ričuk Û., Pam`âtʹ pro Volinsʹku tragedìû: pomiritʹ tìlʹki molitva, Volynpost, 10.07.2013, https://www.volynpost.com/articles/273-pamiat-pro-volynsku-tragediyu-pomyryt-tilky-molytva.

Savicʹkij Û., Kravčuk ì Kvasnevsʹkij gotuûtʹ spìlʹne zvernennâ z privodu 70-rìččâ Volinsʹkoï tragedìï?, Radio Svoboda, 19.06.2013, https://www.radiosvoboda.org/a/25021458.html.

Savicʹkij Û., Prezident Polʹŝì molivsâ razom ìz glavoû UGKC za žertvi Volinsʹkoï tragedìï, Radio Svoboda, 27.06.2013, https://www.radiosvoboda.org/a/25030296.html.

«Svoboda» nazvala prezidenta Polʹŝì «nebažanoû personoû» u Lucʹku, Dzerkalo tižnâ, 2.07.2013, https://zn.ua/ukr/POLITICS/svoboda-nazvala-prezidenta-polschi-nebazhanoyu-personoyu-u-lucku-124452_.html.

Ševčuk S. i in., Ukraïnsʹko-polʹsʹka deklaracìâ primirennâ vìd 28.06.2013 r., Kosteli ì kaplicì Ukraïni, 28.06.2013, https://rkc.in.ua/index1.php?&m=n&f=lp&p=20130628a&l=u.

Štogrìn Ì., Vistavka «Volinsʹka rìznâ...» – ìstorična pravda či provokacìâ», Radio Svoboda, 10.04.2010, https://www.radiosvoboda.org/a/20074

html.

Szewczuk S., Piąte: nie zabijaj, przeł. ks. B. Pańczak, „Gazeta Wyborcza”, 23.03.2013.

Szewczuk Ś. et al., Pojednajmy się szczerze, „Gazeta Wyborcza”, 29.06.2013.

Tereŝuk G., Čergovij urok patrìotizmu vìd polâkìv, Radio Svoboda. 1.03.2009, https://www.radiosvoboda.org/a/1501103.html.

Tereŝuk G., Ukraïnsʹko-polʹsʹkij skandal na ìmenì Stepana Banderi, Radio Svoboda, 11.08.2009, https://www.radiosvoboda.org/a/1797625.

html.

V`âtrovič V., Primirennâ, a ne kapìtulâcìâ, Zaxid.net, 29.03.2013, https://zaxid.net/primirennya_a_ne_kapitulyatsiya_n1281484.

V`âtrovič V., Vibačennâ za..?, Nezaležnij kulʹturologìčnij časopis „Ï”, http://www.ji-magazine.lviv.ua/dyskusija/volyn/zayavaOUN.htm [date of access 27.01.2020].

V`âtrovič V., Druga polʹsʹko-ukraïnsʹka vìjna. 1942–1947, Vidavničij dìm „Kiêvo-Mogilânsʹka akademìâ”, Kiïv 2012.

Volinʹ – 1943/1944: nevìdoma tragedìâ, „Denʹ”, 7.05.2003.

Wojciechowski M., Bezprecedensowe orędzie ukraińskich biskupów w rocznicę Wołynia, „Gazeta Wyborcza”, 18.03.2013.

Wojciechowski M., Kto manipuluje pojednaniem i prawdą?, „Gazeta Wyborcza”, 2.05.2013.

Wojciechowski M., Podobno cuda się zdarzają, „Gazeta Wyborcza”, 12.07.2012.

Wroński P., Wołyń. Opowiedzmy o tym światu, „Gazeta Wyborcza”, 29.06.2013.

Zaharov D., Napìvpravda, brehnâ či provokacìâ? Pìslâmova do vistavki „Volinsʹka rìznâ”, „Denʹ”, 23.04.2010.

Zawadzki M., Polsko-ukraińskie pojednanie pod Lwowem, „Gazeta Wyborcza”, 2.03.2009.


Opublikowane : 2023-02-23


Banakh, T. (2023). Акції примирення в сімдесяті роковини масових вбивств 1943 р. на Волині /Reconciliation actions on the 70th anniversary of the Volhynian mass murders of 1943. Studia Polityczne, 50(4), 293-315. https://doi.org/10.35757/STP.2022.50.4.11

Tetiana Banakh  banakh@ucu.edu.ua
Український католицький університет, Львів  Ukraina
https://orcid.org/0000-0003-2759-4200