Deinstytucjonalizacja w obszarze pomocy społecznej. Uwarunkowania, założenia i ewaluacja polityki w Unii Europejskiej
Abstrakt
The article describes the issue of deinstitutionalisation policy in the area of social assistance in the European Union (EU). It presents the genesis, context and evolution of this policy. Based on the analysis of materials available on the official websites of the European Commission (EC), it addresses the issues involved in the assumptions of the deinstitutionalisation policy, its main stakeholders, the place it occupies in EU priorities, implementation instruments and ways of setting the boundaries of deinstitutionalisation in the area of social assistance. It discusses terminological issues, including sociological interpretations of the concept of deinstitutionalisation and the resulting connotations with Erving Goffman’s concept of total institution. It analyses the most important documents related to addressing these issues at the EU level and their implementation. It also contains selected important elements involved in monitoring and evaluating deinstitutionalisation processes in Member States before the coronavirus pandemic, considered from the perspective of common indicators for children, children with disabilities, adults with disabilities, adults with mental health problems and seniors. It presents the main barriers, trends and challenges of deinstitutionalisation processes in the EU.
Bibliografia
Amable B., The Diversity of Modern Capitalism, Oxford University Press, Oxford 2003.
Crossley N., Contesting Psychiatry: Social Movements in Mental Health, Routledge, London 2006.
Esping-Andersen G., Trzy światy kapitalistycznego państwa dobrobytu, Difin, Warszawa 2010.
Freyhoff G., Parker C., Coué M., Greig N. (eds.), Included in Society. Results and Recommendations of the European Research Initiative on Community-Based Residential Alternatives for Disabled People, CPS, Budapest 2004.
Foucault M., Historia szaleństwa w dobie klasycyzmu, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1987.
Goffman E., Charakterystyka instytucji totalnych, w: A. Jasińska-Kania i in. (red.), Współczesne teorie socjologiczne, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2006, s. 316–335.
Golinowska S., Modele polityki społecznej w Polsce i Europie na początku XXI wieku, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa 2018.
Grabowska I., Wójcik S., Analiza skali potrzeb i niezbędnych zmian w ramach procesu deinstytucjonalizacji, 2021, https://www.wrzos.org.pl/wp-content/uploads/2021/07/ekspertyza-deinstytucjonalizacja-szacunek-skali-potrzeb.pdf (dostęp: 3.01.2023).
Grewiński M., Lizut J. (red.) Deinstytucjonalizacja w polityce społecznej – szanse i zagrożenia, Instytut Naukowo-Wydawniczy „Spatium”, Warszawa 2021.
Mansell J.L., Knapp M., Beadle-Brown J., Beecham J., Deinstitutionalization and community living: outcomes and costs: report of a European study, Vol. 2: Main Report, Tizard Centre, University of Kent, Canterbury 2007.
Morawski W., Zmiana Instytucjonalna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
Nölke A., Post-Corona Capitalism. The Alternatives Ahead, Bristol University Press, Bristol 2022.
North D.C., Economic Performance Through Time, „The American Economic Review”, June 1994.
Rakusa-Suszczewski M., Deinstytucjonalizacja jako ruch społeczny, Maszynopis, Centrum Europejskie UW, sierpień 2022.
Skąpska G., Ziółkowski M., Instytucja społeczna, w: Encyklopedia socjologii, t. 1, Oficyna Naukowa, Warszawa 1998, s. 317–321.
Šiška J. & Beadle-Brown J., Transition from Institutional Care to Community-Based Services in 27 EU Member States: Final report. Research report for the European Expert Group on Transition from Institutional to Community-based Care, 2020, https://deinstitutionalisation.com.files.wordpress.com/2020/05/eeg-di-report-2020-1.pdf (dostęp: 6.07.2023).
Wall O., The British Anti-Psychiatrists. From Institutional Psychiatry to the Counter Culture, 1960–1971, Routledge, New York 2017.
Zbyrad T., Instytucje opieki totalnej jako forma zniewolenia i kontroli nad człowiekiem potrzebującym pomocy – na przykładzie domów pomocy społecznej, „Roczniki Nauk Społecznych” 2012, Tom 4(40), nr 2, s. 51–69.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza Polska
https://orcid.org/0000-0002-4986-6388
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
