Wzrastające znaczenie polityki klimatycznej w Unii Europejskiej po wejściu w życie traktatu z Maastricht: główne przyczyny, skutki i wyzwamia
Abstrakt
Climate policy is a new area of European integration, although there were no exact references to the issue of climate change in the Maastricht Treaty. However, this article draws attention to the interesting coincidence of the creation of the European Union (EU) in the 1990s and the consequences of the Earth Summit in Rio de Janeiro which started the process of greening the EU Member States’ foreign policies and enhanced the importance of environmental and climate protection issues on the international agenda. The Member States and EU institutions, acting within the institutional framework defined by the Maastricht Treaty, in the face of the limitations resulting from unanimous voting in taxation policy, started to develop climate policy (in particular, the EU Emissions Trading System), mainly based on environmental law, enabling decisions to be taken by a qualified majority. The growing importance of climate policy in the EU was influenced by many factors and the different motivations of individual Member States and other European policy actors. After depicting the main causes and effects of the growing importance of EU climate policy, the article discusses the most important challenges facing the EU with regard to the implementation of an ambitious climate policy. In recent years, one of the main reasons for this increase is the fact that each of the successive overlapping crises (concerning migration, pandemic, Russia–Ukraine war or spiking energy prices) is a suitable opportunity to strengthen EU climate policy.
Bibliografia
Bajczuk R., Odnawialne źródła energii w Niemczech. Obecny stan rozwoju, grupy interesu i wyzwania, Ośrodek Studiów Wschodnich, Warszawa 2014, https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/raport_oze_pl_net11.pdf [dostęp: 14.05.2023].
Bardoff J., O’Sullivan M.L., Green Upheaval. The New Geopolitics of Energy, „Foreign Affairs”, January/February 2022, https://www.foreign-affairs.com/articles/world/2021-11-30/geopolitics-energy-green-upheaval [dostęp: 9.12.2021].
Bolesta K., Korolec M., Polityka klimatyczna jako niezależny element polityki zagranicznej Unii Europejskiej – wnioski dla Polski, „Sprawy Międzynarodowe” 2020, t. 73, nr 1.
Borkowski P.J., Unia Europejska – kryzys opowieści, kryzysowa opowieść, „Sprawy Międzynarodowe” 2018, nr 2.
Cichocki M.A., Klimat strachu i nadziei, „Rzeczpospolita”, 9.08.2019, nr 186 (11429).
Delbeke J., Vis P. (ed.), EU Climate Policy explained, Routledge, London–New York 2015.
Delreux T., Ohler F., Climate Policy in European Union Politics, 2019, https://oxfordre.com/politics/display/10.1093/acrefore/9780190228637.001.0001/9780190228637-e-1097;jsessionid=65B2C29DB7034A563E3E2328C9DEE34F?rskey=8XvlZK [dostęp: 21.05.2023].
Dupont C., Oberthür S., Biedenkopf K., Climate change: Adapting to evolving internal and external dynamics, w: C. Adelle, K. Biedenkopf, D. Torney (eds.), European Union external environmental policy: Rules, regulation and governance beyond borders, Palgrave Macmillan, London 2018.
Księżopolski K., Polityka klimatyczna Unii Europejskiej – kryzys jako katalizator zmian, w: T.G. Grosse (red.), Polityki europejskie w dobie kryzysu, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2016.
Le Boucher E., Climat: l’Europe doit cesser de se penser comme un modèle, „Les Echos”, https://www.lesechos.fr/idees-debats/editos-analyses/climat-leurope-doit-cesser-de-se-penser-comme-un-modele-1947005 [dostęp: 27.05.2023].
Maj M., Rabiega W., Szpor A., Cabras S., Marcu A., Fazekas D. (2021), Impact on Households of the Inclusion of Transport and Residential Buildings in the EU ETS, Polish Economic Institute, Warsaw 2021, https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2021/06/PIE-Raport_ETS.pdf [dostęp: 25.06.2022].
Mik C., Wybór właściwej podstawy prawnej aktów wspólnotowego prawa wtórnego, ze szczególnym uwzględnieniem projektów aktów należących do pakietu klimatyczno-energetycznego, w: Pakiet klimatyczno-energetyczny. Analityczna ocena propozycji Komisji Europejskiej, Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, Warszawa 2008.
Mik C., Związanie Unii Europejskiej prawem międzynarodowym zmiany klimatycznej, w: C. Mik, A. Borek (red.), Zmiany klimatu w świetle prawa Unii Europejskiej i prawa polskiego na tle porównawczym, Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa 2021.
Młynarski T., Francja w procesie uwspólnotowienia bezpieczeństwa energetycznego i polityki klimatycznej Unii Europejskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2013.
Monnet J., Mémoires, Édition 8, Fayard, Paris 2017.
Pietraś M., Międzynarodowy reżim zmian klimatu, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2011.
Pisani-Ferry J., Climate Policy is Macroeconomic Policy, and the Implications Will Be Significant, Peterson Institute for International Economics, August 2021, https://www.piie.com/sites/default/fi les/documents/pb21-20.pdf [dostęp: 27.05.2023].
Pisani-Ferry J., Tagliapietra S., Zachmann G., A new governance frame-work to safeguard the European Green Deal, https://www.bruegel.org/policy-brief/new-governance-framework-safeguard-europeangreen-deal [dostęp: 13.11.2023].
Przyborowska-Klimczak A., Prawne aspekty procesu integracji europejskiej – rys historyczny, w: J. Barcz (red.), Prawo Unii Europejskiej. Zagadnienia systemowe, Wydanie trzecie, Wydawnictwo Prawo i Praktyka Gospodarcza, Warszawa 2006.
Schnabel I., A new age of energy inflation: climateflation, fossilflation and greenflation, ECB, 17 March 2022, https://www.ecb.europa.eu/press/key/date/2022/html/ecb.sp220317_2~dbb3582f0a.en.html [dostęp: 25.06.2022].
Schreurs M.A., Tiberghien Y., Multi-Level Reinforcement: Explaining European Union Leadership in Climate Change Mitigation, „Global Environmental Politics” 2007, no. 7(4), s. 19–46.
von der Leyen U., A Union that strives for more. My agenda for Europe. Political guidelines for the next European Commission 2019–2024, s. 5–6, https://ec.europa.eu/info/sites/default/fi les/political-guide-lines-next-commission_en_0.pdf [dostęp: 19.06.2022].
Wiatr daje Danii siłę, „Rzeczpospolita”, 29.11.2009, https://www.rp.pl/finanse/art7423921-wiatr-daje-danii-sile [dostęp: 14.05.2023].
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
