Świadomość narodowa w zmieniającym się społeczeństwie ukraińskim na przykładzie Ukraińców, Rosjan i Bułgarów na Zaporożu
Abstrakt
The article contains a synthesis of analyses and research into national consciousness conducted in the years 2010–2012 among local multiethnic communities in Zaporozhye, which is an area near the Ukrainian-Russian border. In Ukraine, as in the majority of post-Soviet states, there are many people who have considerable difficulty in defining their national consciousness: they are undecided as to their national allegiance and are culturally attached to two or more nations or elements of their culture. It is difficult at this time to foresee whether in the end they will declare themselves for one national consciousness to the exclusion of others, or if a new community will emerge. The present processes of forming the national consciousness of contemporary Ukrainians reflect the influence of historical events and the current policies of the state.
Słowa kluczowe
ukraińska świadomość narodowa; polityczna i kulturowa (etniczna) koncepcja narodu; grupa etniczna; tożsamość sowiecka na Ukrainie
Bibliografia
Altermatt Urs, 1998, Sarajewo przestrzega. Etnonacjonalizm w Europie, tłum. Grzegorz Sowiński, Ośrodek Myśli Politycznej–Znak, Warszwa–Kraków.
Anderson Benedict, 1997, Wspólnoty wyobrażone. Rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonalizmu, tłum. Stefan Amsterdamski, Fundacja im. Stefana Batorego–Znak, Warszawa–Kraków.
Babiński Grzegorz, 1997, Pogranicze polsko-ukraińskie. Etniczność, zróżnicowanie religijne, tożsamość, Nomos, Kraków.
Babiński Grzegorz, 1999, Pogranicza etniczne i kulturowe, w: Marian Malikowski, Dariusz Wojakowski (red.), Między Polską a Ukrainą. Pogranicze — mniejszości, współpraca regionalna, Mana, Rzeszów.
Babiński Grzegorz, 2001, Pogranicza stare i nowe, w: Kazimierz Krzysztofek i in. (red.), Pogranicza etniczne w Europie: harmonia i konflikty, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
Baluk Walenty, 2002, Koncepcje polityki narodowościowej Ukrainy. Tradycje i współczesność, Wydawnictwo Uiwersytetu Wrocławskiego,Wrocław.
Bałuszok Wasilij, 1999, Etniczeskoje i nacionalnoje: dinamika i wzaimodiejstwija, „Sociołogija: teorija, mietody, markieting”, nr 1.
Berger Peter, Luckmann Thomas, 1983, Społeczne tworzenie rzeczywistości, tłum. Józef Niżnik, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Billig Michael, 2008, Banalny nacjonalizm, tłum. Maciek Sekerdej, Znak, Kraków.
Eberhardt Piotr, 1994, Przemiany narodowościowe na Ukrainie XX wieku, Obóz, Warszawa.
Eberhardt Piotr, 1996, Między Rosją a Niemcami. Przemiany narodowościowe w Europie Środkowo-Wschodniej w XX w., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Gellner Ernest, 1991, Narody i nacjonalizm, tłum. Teresa Hołówka, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Hrycak Jarosław, 2000, Historia Ukrainy 1772–1999. Narodziny nowoczesnego narodu, tłum. Katarzyna Kotyńska, Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin.
Hrycak Jarosław, 2009, Nowa Ukraina. Nowe interpretacje, Kolegium Europy Wschodniej, Wrocław.
Karnaukh Alla, 2010, Zróżnicowanie kulturowe miasta Berdiańsk na pograniczu ukraińsko-rosyjskim, w: Urszula Abłażewicz-Górnicka i in. (red.), Kapitały społeczne i kulturowe miast środkowoeuropejskich i wschodnioeuropejskich pograniczy, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
Karnaukh Alla, 2015, Pomiędzy ukraińskością a sowieckością. Ukraińcy, Rosjanie i Bułgarzy na Zaporożu, Nomos, Kraków.
Kasjanow Heorhij, 1999, Teoriji naciji ta nacionalizmu, Łybid’, Kyjiw.
Kłoskowska Antonina, 1996, Kultury narodowe u korzeni, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Krawczenko Bohdan, 1997, Socialni zminy i nacionalna swidomist’ w Ukrajini XX stolittia, Osnowy, Kyjiw.
Krasowska Helena, 2008, Problematyka socjolingwistyczna mniejszości polskiej na południowo-wschodniej Ukrainie, w: Lech A. Suchomłynow (red.), Fenomen pogranicz kulturowych: współczesne tendencje, Donieck.
Lewandowski Edmund, 2004, Pejzaż etniczny Europy, Muza, Warszawa.
Nikitorowicz Jerzy, 1995, Pogranicze — tożsamość — edukacja międzykulturowa, Trans Humana, Białystok.
Pawluczuk Włodzimierz, 1998, Ukraina. Polityka i mistyka, Nomos, Kraków.
Sadowski Andrzej, 2006, Obywatelstwo i tożsamość w społeczeństwie zróżnicowanym kulturowo, w: Małgorzata Bienkowska-Ptasznik, Kazimierz Krzysztofek, Andrzej Sadowski (red.), Obywatelstwo i tożsamość w społeczeństwach zróżnicowanych kulturowo i na pograniczach, t. 1, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
Smith Antony D., 2007, Nacjonalizm. Teoria, historia, ideologia, tłum. Ewa Chomicka, Sic!, Warszawa.
Szacki Jerzy, 1997, Wstęp. Powrót idei społeczeństwa obywatelskiego, w: Jerzy Szacki (red.), Ani książę, ani kupiec: obywatel. Idea społeczeństwa obywatelskiego w myśli współczesnej, Znak, Kraków.
Szporluk Roman, 2003, Imperium, komunizm i narody. Wybór esejów, tłum. Szymon Czarnik, Andrzej Nowak, Arkana, Kraków.
Wiatr Jerzy J., 1973, Naród i państwo, KiW, Warszawa.
Wojakowski Dariusz, 2005, Chimera czy Proteusz? — o współczesnych kształtach i przemianach tożsamości społecznej, w: Tadeusz Lewowicki, Alina Szczurek-Boruta, Barbara Grabowska (red.), Przemiany społeczno-cywilizacyjne i edukacja szkolna. Problemy rozwoju indywidualnego i kształtowania się tożsamości, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Yekelchyk Serhy, 2009, Ukraina. Narodziny nowoczesnego narodu, tłum. Joanna Gilewicz, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Polska
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
