Realizowanie pomyślnego starzenia się poprzez kontynuację kariery zawodowej w wieku emerytalnym
Abstrakt
The aim of this article is to draw attention to the growing phenomenon of working in retirement in the light of active and successful aging concepts. The change in attitudes towards aging, work and retirement among Poles can be seen as a kind of social process that has been ongoing since the early 1990s. Nowadays, more and more people of retirement age, anxious to remain active and independent for as long as possible, are delaying the moment of professional deactivation. The article presents the partial findings of research conducted by the author. The purpose of the qualitative study ”Attitudes towards retirement and type of reflexivity as determinants of positive aging” was to characterize the motivations for career continuation and the benefits of prolonged professional activity among people over 60. The findings—concerning participants considered professionals (n = 20) according to the International Standard Classification of Occupations ISCO-08—suggest that continuing one’s career after reaching retirement age can be considered one of the strategies for achieving successful aging.
Słowa kluczowe
praca na emeryturze; osoby starsze; pomyślne starzenie się; aktywne starzenie się; badania jakościowe
Bibliografia
Adamczyk Monika Dorota, 2015, Aktywnie ku emeryturze (https://www.ball-project.eu/sites/default/files/2015-10_BALL_Polish_Report.pdf [dostęp: 25.09.2021]).
Baltes Paul, Baltes Margaret, 1990, Psychological Perspectives on Successful Aging: The Model of Selective Optimization with Compensation, w: Paul Baltes, Margaret Baltes (red.), Successful Aging: Perspectives from the Behavioral Sciences, Cambridge University Press, Cambridge, s. 1–34.
Błędowski Piotr, Szatur-Jaworska Barbara, Szweda-Lewandowska Zofia, Kubicki Paweł, 2012, Raport na temat sytuacji osób starszych w Polsce (http://senior.gov.pl/source/raport_osoby%20starsze.pdf [dostęp: 25.09.2021]).
Bülow Morten Hillgaard, Söderqvist Thomas, 2014, Successful Ageing: A Historical Overview and Critical Analysis of a Successful Concept, „Journal of Aging Studies”, t. 31, s. 139–149.
Cimchowska Karolina, Zagrodzka Jolanta, 2018, Selektywna optymalizacja z kompensacją jako strategia pomyślnego starzenia się, „Praca Socjalna”, nr 2 (33), s. 45–61.
Chłoń-Domińczak Agnieszka (red.), 2014, Portret generacji 50+ w Polsce i w Europie. Wyniki badania zdrowia, starzenia się i przechodzenia na emeryturę w Europie (SHARE), Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa.
Ekerdt David, 2009, Population Retirement Patterns, w: Peter Uhlenberg (red.), International Handbook of Population Aging, Springer, London, s. 471–491.
Guenette Francis, Marshal Anne, 2009, Time Line Drawings: Enhancing Participant Voice in Narrative Interviews on Sensitive Topics, „International Journal of Qualitative Methods”, t. 8(1), s. 87–92.
Havighurst Robert James, 1961, Successful Aging, „The Gerontologist”, t. 1, s. 8–13.
Havighurst Robert James, 1963, Successful Aging, w: Richard Hays Williams, Clark Tibbitts, Wilma Donohue (red.), Process of Aging: Social and Psychological Perspectives, Atherton Press, New York, s. 299–320.
Konieczna-Woźniak Renata, 2012, „Odmłodzona” starość — implikacje podmiotowe i społeczne, „Studia Edukacyjne”, nr 2, s. 249–262.
Kooij Dorien, Zacher Hannes, Wang Mo, Heckhausen Jutta, 2020, Successful Aging at Work: A Process Model to Guide Future Research and Practice, „Industrial and Organizational Psychology”, t. 13 (3), s. 345–365.
Kramkowska Emilia, 2020, Simmlowska koncepcja mody a ubiór współczesnych seniorek i seniorów. Podejście badawcze, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 4, 153–180.
Krzyżowski Łukasz, 2011, Strategie przechodzenia na emeryturę w Polsce po 1989 roku. Oczekiwania społeczne i praktyki kulturowe, „Studia Socjologiczne”, nr 2, s. 165–189.
Krzyżowski Łukasz, Kowalik Wojciech, Suwada Katarzyna, Pawlina Anna, 2014, Młodzi emeryci w Polsce. Między biernością a aktywnością, Scholar, Warszawa.
Maison Dominika, Rudzińska Joanna, 2009, Postawy Polaków wobec emerytury, w: Marta Zahorska, Ewa Nasalska (red.), Wartości polityka społeczeństwo, Scholar, Warszawa, s. 409–422.
Miński Radomir, 2017, Wywiad pogłębiony jako technika badawcza. Możliwości wykorzystania IDI w badaniach ewaluacyjnych, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 13(3), s. 30–51.
Miński Radomir, Prysłopska Aleksandra, 2019, Senior Studies as a Response to Phenomenon of Aging Societies, „Gerontologia Polska”, nr 2, s. 150–156.
Postawy…, 2009, Postawy Polaków wobec emerytury. Wyniki z badania ilościowego przeprowadzonego przez Prof. Dominikę Maison oraz propozycja zmiany systemu emerytalnego, Centrum im. Adama Smitha (http://www.prokapitalizm.pl/wp-content/uploads/2009/03/polacy_o_emeryturach.pdf [dostęp:18.03.2021]).
Rowe John, 2016, Successful Aging: Then and Now, „ISSBD Bulletin”, No. 1 Serial 69, s. 2–4. Supplement to “International Journal of Behavioral Development”, t. 40(3).
Rowe John, Kahn Robert, 1997, Successful Aging, „The Gerontologist”, t. 37(4), s. 433–440.
Rowe John, Kahn Robert, 1998, Successful Aging, Pantheon Books, New York.
Sałustowicz Piotr, Goryńska-Bittner Barbara, Kokociński Maciej, Prysłopska-Kamińska Aleksandra, 2020, Potrzeby edukacyjne seniorów a uniwersytet trzeciego wieku, Scholar, Warszawa.
Szukalski Piotr, 2009, Przygotowanie do starości. Polacy wobec starzenia się, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Szukalski Piotr, 2016, Destandaryzacja normatywnego modelu i przebiegu zakończenia kariery zawodowej, „Przegląd Socjologiczny”, t. 65, nr 2, s. 105–122.
Trafiałek Elżbieta, 2003, Polska starość w dobie przemian, „Śląsk” Wydawnictwo Naukowe, Katowice.
Wawrzyniak Joanna, 2014, Starość i starzenie się, w: Agata Chabior, Artur Fabiś, Joanna Wawrzyniak (red.), Starzenie się i starość w perspektywie pracy socjalnej, Centrum Zasobów Ludzkich, Warszawa, s. 19–36.
Zacher Hannes, 2015, Successful Aging at Work, „Work, Aging and Retirement”, t. 1(1), s. 4–25.
Zacher Hannes, Rudolph Cort, 2017, Successful Aging at Work and Beyond: A Review and Critical Perspective (https://www.researchgate.net/publication/313851203 Successful Aging at Work and Beyond A Review and Critical Perspective [dostęp:18.03.2021]).
Zaidi Asghar, Stanton David, 2015, Active Ageing Index 2014, Analytical Report, UNECE/European Commission (https://ec.europa.eu/eip/ageing/file/949/download_en%3Ftoken=2gUgJDuZ [dostęp:18.03.2021]).
SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny Polska
https://orcid.org/0000-0001-9273-1027
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
