Relacje niemiecko-francuskie w 30 lat po zawarciu traktatu z Maastricht, stan obecny i perspektywy

Barabasz A., Koszel B., Księżniakiewicz M., Przywództwo Niemiec i Francji w Unii Europejskiej w XXI w. Problemy i wyzwania, Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM, Poznań 2016.

Ciesielska-Klikowska J., Francja i Niemcy w procesie integracji europejskiej w latach 1992–2007, Łódź 2017.

Gerhard J., Charles de Gaulle, t. II, Warszawa 1972.

Koszel B., Nierówne partnerstwo? Niemcy i Francja w Unii Europejskiej (1993–2013), Piła 2013.

Koszel B., Partnerstwo z rozsądku, Stosunki Francji ze zjednoczonymi Niemcami (1990–2006), Instytut Zachodni, Poznań 2006.

Kurczab-Redlich K., Pandrioszka, Warszawa 2022.

Parzymies S., Przyjaźń z rozsądku, Francja i Niemcy w nowej Europie, Warszawa 1994.

Stempin A., Niemiecko-francuskie pojednanie: na ile mit na ile rzeczywistość, w: T. Maresz, K. Grysińska-Jarmuła (red.), Dobre i złe sąsiedztwa: historia kluczem do zrozumienia współczesnych relacji sąsiedzkich, Bydgoszcz 2016.

Tomaszewski K., Francuska wizja reformy ustrojowej Unii Europejskiej, w: J.F. Czub, P. Tosiek (red.), Perspektywy ustrojowe Unii Europejskiej, Warszawa 2020.

Artykuły naukowe i studia:

Beaune C., L’Europe, par dela le Covid-19, “Politique etrangere”, vol. 85, no. 3, 2020, Institut Francais de Relations Internationales, https://www.ifri.org/sites/default/files/atoms/files/leurope_par_dela_le_covid19.pdf [dostęp: 20.09.2022].

Fiszer J.M., Will China Take over the World in the Middle of the 21st century?, „Studia Polityczne” 2022, nr 1.

Kempin R. (red.), Frankreichs Aussen- und Sicherheitspolitik unter Praesident Macron, Konsequenzen fuer die deutsch-franzoesische Zusammenarbeit, SWP-Studie 2021/S 04, 31.03.2021, Stiftung Wissenschaft und Politik Deutsches Institut fuer Internationale Politik und Sicherheit, https://www.swp-berlin.org/10.18449/2021S04/ [dostęp: 10.04.2023].

Kotkin S., The Cold War Never Ended, Ukraine, the China Chellenge and the Revival of the West, “Foreign Affairs” 2022, May/June.

Philipp O., Mr. And Mrs. Europe, Macron und Merkel stehen vor wichtigen Aufgaben in Europa, „Dokumente/Documents”, Zeitschrift fuer den deutsch-franzoesischen Dialog, Revue du dialogue franco-allemand, nr 1–2/2018, s. 10–11, https://www.dokumente-documents.info/fileadmin/uploads/tx_ewsdokumente/DD1-2_2018-Artikel04.pdf [dostęp: 10.04.2023].

Puhl D., Deutsch-franzoesische Ruestungszusammenarbeit ein Ding der Unmoeglichkeit?, „Notes de l’Ifri visions franco-allemandes”, Nr 31, Studienkomitee fuer deutsch-franzoesische Beziehungen (Cerfa), November 2020, https://www.ifri.org/sites/default/files/atoms/files/vfa_31_d._puhl_rustungszusammenarbeit_nov_2020_v2.pdf [dostęp: 22.10.2022].

Artykuły prasowe:

Ćwieluch J., Drewniak T., Atomówka i sodówka, „Polityka”, nr 41 (3384), 5–11.10.2022.

Kublik A., Francja ograniczy podwyżki cen gazu i prądu, „Gazeta Wyborcza”, 16.09.2022.

Omachel R., Gazowa wojna totalna, „Newsweek” 2022, nr 38, 19–25.09.2022.

Wiegel M., Schuler K., Merkel konnte, Macron musste, „Frankfurter Allgemeine Zeitung”, 24.05.2020, https://www.faz.net/aktuell/politik/ausland/merkel-und-macron-in-der-coronakrise-wieder-vere-int-16782951.html [dostęp: 22.10.2020].

Żakowski J., Sonin K., Car jest sam, „Polityka” 2022, nr 39 (3382), 21–27.09.2022.

Źródła internetowe:

Bentzen N., Ukraina, pięć lat porozumień mińskich, EPRS, Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, marzec 2020, https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/ATAG/2020/646203/EPRS_ATA(2020)646203_PL.pdf [dostęp: 25.09.2022].

Były przewodniczący Bundestagu: prezydent Lech Kaczyński miał rację, ostrzegając przed Rosją, PAP, 18.09.2022, https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1428557%2Cbyly-przewodniczacy-bundestagu-prezydent-lech-kaczynski-mial-racje [dostęp: 15.10.2022].

Ciucci M., Polityka energetyczna – zasady ogólne, Noty tematyczne o Unii Europejskiej, Parlament Europejski, 10.2021, https://www.europarl.europa.eu/factsheets/pl/sheet/68/polityka-energetyczna-zasady-ogolne [dostęp: 28.09.2022].

Demesmay C., Seidendorf S., Die Deutsch-Franzoesische Parlamentarische Versammlung: Ein Schritt zur Europaeisierung der Parlamente, DGAP Online Kommentar, Deutsche Gesellschaft fuer Auswaertige Politik, 9.08.2021, https://dgap.org/de/forschung/publikationen/die-deutsch-franzoesische-parlamentarische-versammlung-ein-schritt-zur [dostęp: 10.04.2023].

Evans C., 25 marca ruszy francusko-niemieckie zgromadzenie, EURACTIV.com, 14.03.2019, https://www.euractiv.pl/section/polityka-zagraniczna-ue/news/25-marca-ruszy-francusko-niemieckie-zgromadzenie/ [dostęp: 20.10.2022].

Gotkowska J., Polityka bezpieczeństwa UE: w poszukiwaniu kompasu, Komentarze OSW, Ośrodek Studiów Wschodnich, 17.09.2021, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2021-09-17/polityka-bezpieczenstwa-ue-w-poszukiwaniu-kompasu [dostęp: 10.04.2023].

Hecking C., Mueller-Arnold B., Traufetter G., Lieferstopp bei Nordstream 1. Kommen wir ohne russisches Gas durch den Winter?, SPIEGEL Wirtschaft, https://www.spiegel.de/wirtschaft/gas-aus-russland-wieder-ausfall-von-nord-stream-1-deutschland-trifft-a-a08117b1-ca654a3c-98cd-f6cf53fc5c63 [dostęp: 19.09.2022].

Jurczyszyn Ł., Reformy UE według prezydenta Macrona: oferta adresowana do Niemiec, PISM, 26.10.2022, https://pism.pl/publikacje/Reformy_UE_wedlug_prezydenta_Macrona _oferta_adresowana_do_Niemiec [dostęp: 25.10.2022].

Kaim M., Kempin R., Kompass oder Windspiel, Eine Analyse des Entwurfs fuer den „Strategischen Kompass” der EU, SWP-Aktuell 2022/A 01, Stiftung Wissenschaft und Politik, Deutsches Institut fuer Internationale Politik und Sicherheit, 5.01.2022, https://www.swp-berlin.org/10.18449/2022A01/ [dostęp: 10.04.2023].

Merkel und Macron beraten ueber EU-Wiederaufbau „Eine finanzielle Herausforferung, wie wir sie noch nie hatten”, „Tagesspiegel”, 29.06.2020, https://www.tagesspiegel.de/politik/eine-finanzielle-herausforderung-wie-wir-sie-noch-nie-hatten-4178782.html [dostęp: 20.10.2022].

Romik K., Spotkanie Scholza i Macrona w Paryżu o napięciach między krajami. „Nie ma współpracy, jaką mieliśmy z Merkel”, Gazeta.pl, 26.10.2022, https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114881,29071458,napiecia-na-linii-paryz-berlin-spotkanie-scholza-i-macrona.html#-do_w=46&do_v=718&fallback=true&do_st=RS&do_sid=1014&do_a=1014&s=BoxNewsImg6 [dostęp: 26.10.2022].

Seligman L., McLeary P., Zachód zszokowany zdobyczami Ukrainy. Znamy kulisy kontrofensywy: tego nie spodziewał się nawet Pentagon, Politico, Onet.pl, 13.09.2022, https://www.onet.pl/informacje/onetwiadomosci/wojna-w-ukrainie-zachod-zszokowany-zdobyczami-ukrainy/dejp0kk,79cfc278 [dostęp: 13.09.2022].

Simon E., Die deutsch-franzoesischen Beziehungen, Eine Wiederbelebung in schwierigen Zeiten, Friedrich Ebert Stiftung, 2020, http://library.fes.de/pdf_files/bueros/paris/16894.pdf [dostęp: 4.04.2022].

Steinmann T., Interview Nordstream 2 „Die Grundlage fuer Schadensersatz ist duenn”, capital.de, 25.02.2022, https://www.capital.de/wirtschaft-politik/nord-stream-2---die-grundlage-fuer-schadensersatz-ist-duenn--31656710.html [dostęp: 19.09.2022].

Terlikowski M., Szukając kierunku: Kompas Strategiczny UE, PISM, 24.05.2021, https://pism.pl/publikacje/Szukajac_kierunku_Kompas_Strategiczny_UE [dostęp: 20.10.2022].

Terlikowski M., Założenia kompasu strategicznego UE, PISM, 17.11.2021, https://www.pism.pl/publikacje/zalozenia-kompasu-strategicznego-ue [dostęp 11.04.2023].

Verhaeltnis auf Tiefpunkt, Berlin und Paris, Streitthemen belasten EU, zdf.de, 20.10.2022, https://www.zdf.de/nachrichten/politik/macron-scholz-deutschland-frankreich-krise-beziehungen-100.html [dostęp: 26.10.2022].

Vorerst keine Zertifizierung für Nordstream 2, dw.com, 16.11.2021, https://www.dw.com/de/vorerst-keine-zertifizierung-f%C3%BCr-nord-stream-2/a-59834314 [dostęp: 19.09.2022].

Wilk A., Olszański T.A., Górecki W., Porozumienie mińskie – rok gry pozorów, Ośrodek Studiów Wschodnich, Analizy, 2.10.2016, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2016-02-10/porozumienie-minskie-rok-gry-pozorow [dostęp: 26.09.2022].