Podzielić się nowoczesnością. Reparacje 2.0?


Abstrakt

This article embarks on a fresh and pragmatic look at German reparations for Poland. The analysis is based on a historical, neo-institutional and rational theory approach. It covers past and current experiences of the ‘reparations debate’. Then, in the context of Europeanisation processes and the Polish middle-income trap, the authors explain their original concept on how to identify areas of possible technological cooperation and provide recommendations.
This strategic attempt to share modernity may enhance Polish economic development and enter the social and political debate as an effective means of Polish-German reconciliation.


Bibliografia

- 1 sierpnia 2004, wystąpienie kanclerza RFN Gerharda Schrödera podczas koncertu zamykającego obchody 60. Rocznicy wybuchu powstania warszawskiego, w: W.M. Góralski (red.), Polska – Niemcy 1945-2007. Od konfrontacji do współpracy i partnerstwa w Europie. Studia i dokumenty, PISM, Warszawa 2007.

- 18 lutego 1955 r., uchwała Rady Państwa PRL o zakończeniu stanu wojny między Polską a Niemcami, w: S. Dębski, W. M. Góralski (red.), Problem reparacji, odszkodowań i świadczeń w stosunkach polsko-niemieckich 1944-2004, t. II, PISM, Warszawa 2004.

Agenor, P., Caught in the Middle? The Economics of Middle-Income Traps, „Journal of Economic Surveys” 2017, Vol. 31, Issue 3.

Aiyar, S., Duval, R., Puy, D., Wu, Y., Zhang, L., Growth Slowdowns and the Middle-Income Trap, IMF Working Paper WP/13/71/2013

Atlas Złożoności Ekonomicznej, https://tiny.pl/t8nwb (dostęp: 20.11.2019).

Barcz J., Kranz J., Reparacje od Niemiec po drugiej wojnie światowej w świetle prawa międzynarodowego. Aspekty prawa i praktyki, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2019.

Boerzel, T., Risse, T., When Europe Hits Home: Europeanization and Domestic Change, „EUI Working Papers RSC” 2000, No. 56.

Bogdan, W., Boniecki, D., Labaye, E., Marciniak, T., Nowacki, M., Polska 2025 – Nowy motor wzrostu w Europie, McKinsey & Company, https://tiny.pl/t8jnk (dostęp: 9.01.2020).

Bujnowski, M., Polityka spójności UE i jej realizacja w Polsce, w: E. Kawecka-Wyrzykowska (red.), Polityki gospodarcze Unii Europejskiej, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2009.

Bulman, D., Eden, M., Nguyen, H., There is No Middle-Income Trap, „Journal of the Asia Pacific Economy” 2017, Vol. 22, Issue 1.

Dalum, B., Laursen, K., Villumsen, G., Structural Change in OECD Export Specialisation Patterns: de-specialisation and ‘stickiness’, „International Review of Applied Economics” 1998, Vol. 12, Issue 3.

Decyzja nr 1639/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 2006 r. ustanawiająca Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji (2007–2013).

DNB Bank Polska, Deloitte, Kierunki 2016. Polska w pułapce średniego dochodu, https://tiny.pl/t8jns (dostęp 9.01.2020).

Druk sejmowy nr 3315, 20.09.2004, https://tiny.pl/t8jnt (dostęp: 20.12.2019).

Ein neuer Aufbruch für Europa. Eine neue Dynamik für Deutschland. Ein neuer Zusammenhalt für unser Land. Koalitionsvertrag zwischen CDU, CSU und SPD, Berlin, 7.02.2018.

Ekspertyza w sprawie roszczeń z Niemiec przeciwko Polsce w związku z drugą wojną światową, sporządzona na zlecenie rządów Republiki Federalnej Niemiec i Rzeczypospolitej Polskiej przez prof. dr. hab. Jana Barcza oraz prof. dr. hab. Jochena A. Froweina, 2.11.2004, https://tiny.pl/t8jn9 (dostęp: 20.12.2019).

Fagerberg, J., International competitiveness, „Economic Journal” 1988, Vol. 98, No. 391.

Genscher, H.-D., Erinnerungen, Seidler Verlag, Berlin 1995.

Gill, I., Kharas, H., An East Asian Renaissance. Ideas for economic growth, The International Bank for Reconstruction and Development, Washington DC 2007.

Greenaway, D., Hine, R., Milner, C., Country Specific Factors and the Pattern of Horizontal and Vertical Intra-Industry Trade in the UK, „Weltwirtschaftliches Archiv” 1994, Vol. 130, Issue 1

Greenaway, D., Hine, R., Milner, C., Vertical and Horizontal Intra-Industry Trade: A Cross-Industry Analysis for the United Kingdom, „The Economic Journal” 1995, Vol. 105, Issue 433.

Griechische und polnische Reparationsforderungen gegen Deutschland, Aktenzeichen WD 2 - 3000 - 066/19, Deutscher Bundestag, Berlin 14.07.2019.

Grubel, H.G., Lloyd, P.J., Intra-Industry Trade: The Theory and Measurement of International Trade in Differentiated Products, Macmillan Press, London 1975.

Jezierski, A., Leszczyńska, C., Historia gospodarcza Polski, Wydawnictwo Key Text, Warszawa 2003

Koncewicz, T., Jak interpretować prawo europejskie?, „Palestra. Pismo Adwokatury Polskiej” 2014, nr 5-6.

Korzon, A., Niektóre problemy polsko-radzieckich stosunków gospodarczych w latach 1945-1957, „Studia z dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej”, t. XXVIII, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN, Wrocław-Warszawa-Kraków 1993.

Malinowski, K., Mildenberger, M., Trudny dialog. Polsko-niemiecka wspólnota interesów w zjednoczonej Europie, Instytut Zachodni, Poznań 2001.

Mateusz Morawiecki podczas uroczystości 80. rocznicy wybuchu II Wojny Światowej na Westerplatte, https://tiny.pl/tshbv (dostęp:18.01.2020).

Ministerstwo Rozwoju, Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.), Warszawa 2017.

Mularczyk: Faktyczne pojednanie z Niemcami? Po reparacjach, https://tiny.pl/tshzq (dostęp: 18.01.2020).

Musiałek, P., Ta dyskusja już raz się odbyła. Jak politycy grali niemieckimi reparacjami wojennymi, https://tiny.pl/t8jnh (dostęp: 20.12.2019).

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, https://tiny.pl/ts8dt (dostęp: 31.01.2020).

Narodowy Bank Polski, Potencjał innowacyjny gospodarki: uwarunkowania, determinanty, perspektywy, Warszawa 2016.

Nigdy nie otrzymamy reparacji. O zadośćuczynieniu w relacjach niemiecko-polskich z Janem Barczem i Jerzym Kranzem rozmawia Jan Woźniak, https://tiny.pl/tshlh (dostęp: 10.01.2020).

No. 1384. Communiqué. Report on the Tripartite Conference of Berlin, August 2, 1945, w: D. Richardson (red.), Foreign Relations of the United States: Diplomatic Papers, The Conference of Berlin (The Potsdam Conference), 1945, Vol. II, U.S. Government Printing Office, Washington 1960.

Olczyk, M., Kordalska, A., Gross Exports Versus Value-Added Exports: Determinants and Policy Implications for Manufacturing Sectors in Selected CEE Countries, „Eastern European Economics” 2017, Vol. 55, Issue 1.

Opinia prawna dotycząca projektu uchwały autora posła Antoniego Maciarewicza oraz dezyderatu autorstwa posłów Janusza Dobrosza i Andrzeja Mańki, sporządził Jan Morwiński, 22.08.2005, Biuro Analiz Sejmowych, https://tiny.pl/t8jnf (dostęp: 20.12.2019).

Opinia prawna w sprawie możliwości dochodzenia przez Polskę od Niemiec odszkodowania za szkody spowodowane przez drugą wojnę światową w związku z umowami międzynarodowymi, sporządził dr hab. Robert Jastrzębski, 6.09.2017, Biuro Analiz Sejmowych, BAS-WAP-1455/17, https://tiny.pl/t8jnd (dostęp: 20.12.2019).

Opinia prawna. Skuteczność stanowiska rządu PRL z 1953 r. w sprawie zrzeczenia się reparacji z punktu widzenia prawa międzynarodowego, 24.11.2004, na zlecenie Komisji Spraw Zagranicznych sporządził prof. dr hab. Jan Sandorski, https://tiny.pl/t8jnr (dostęp: 20.12.2019).

Oświadczenie Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w sprawie decyzji Rządu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich dotyczącej Niemiec (Warszawa, dnia 23 sierpnia 1953 r.), w: J. Makowski (red. nauk.), „Zbiór dokumentów” nr 9, PISM, Warszawa 1953.

Postrzeganie II wojny światowej i poparcie dla domagania się reparacji od Niemiec, CBOS, wrzesień 2019.

Problem reparacji, odszkodowań i świadczeń w stosunkach polsko-niemieckich 1944-2004, t. I: Studia, pod red. W. M.Góralskiego, PISM, Warszawa 2004

Problem reparacji, odszkodowań i świadczeń w stosunkach polsko-niemieckich 1944-2004, t. II: Dokumenty, pod red. S. Dębskiego i W.M. Góralskiego, PISM, Warszawa 2004.

Protocol on German Reparation, February 11, 1945, w: B. Barron (red.), Foreign Relations of the United States: Diplomatic Papers, Conferences at Malta and Yalta, 1945, U.S. Government Printing Office, Washington 1955.

Protokół w sprawie zaprzestania pobierania reparacji niemieckich i w sprawie innych środków złagodzenia zobowiązań finansowo-gospodarczych Niemieckiej Republiki Demokratycznej związanych z następstwami wojny (Moskwa, dnia 22 sierpnia 1953 r.), w: J. Makowski (red. nauk.), „Zbiór dokumentów” nr 9, PISM, Warszawa 1953.

Przemówienie przewodniczącego delegacji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Mariana Naszkowskiego na plenarnym posiedzeniu VIII Sesji Zgromadzenia ONZ (Nowy Jork, dnia 23 września 1953 r.) [przekład], w: J. Makowski (red. nauk.), „Zbiór dokumentów” nr 9, PISM, Warszawa 1953.

Roth, K.H., Rübner H., Verdrängt – Vertagt – Zurückgewiesen. Die deutsche Reparationsschuld am Beispiel Polens und Griechenlands, Metropol Verlag, Berlin 2019.

Ryszkiewicz, A., Od konwergencji do spójności i efektywności, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2013.

Sejm bez zespołu ds. reparacji wojennych, Mularczyk: sprawa reparacji będzie kontynuowana, 10.12.2019, https://tiny.pl/t8jn5 (dostęp: 20.12.2019).

Taylor, P., The Concept of Community and the European Integration Process, „Journal of Common Market Studies” 1968, Vol. 7, Issue 2.

Traktat o Unii Europejskiej, wersja skonsolidowana, https://tiny.pl/tshkh (dostęp: 7.01.2020).

Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 września 2004 r. w sprawie praw Polski do niemieckich reparacji wojennych oraz w sprawie bezprawnych roszczeń wobec Polski i obywateli polskich wysuwanych w Niemczech, „Monitor Polski” 2004, nr 39, poz. 678.

Uchwały Poczdamskie (Berlin, dnia 2 sierpnia 1945 r.) [przekład], w: J. Makowski (red. nauk.), „Zbiór dokumentów” nr 1, PISM, Warszawa 1946.

Ustalenie granicy państwowej między Rzecząpospolitą Polską a Związkiem SRR. Podział dostaw reparacyjnych i urządzeń przemysłowych z Niemiec za szkody wyrządzone przez okupację niemiecką, „Rzeczpospolita” 18.08.1945.

Pobierz

Opublikowane : 2020-12-17


Gelles, K., Kwieciński, L., & Michalski, B. (2020). Podzielić się nowoczesnością. Reparacje 2.0?. Rocznik Polsko-Niemiecki, (28), 61-76. https://doi.org/10.35757/RPN.2020.28.02

Katarzyna Gelles  katarzyna.gelles@uwr.edu.pl
Instytut Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Wrocławskiego  Polska
https://orcid.org/0000-0002-3122-4889
Leszek Kwieciński 
Instytut Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Wrocławskiego  Polska
https://orcid.org/0000-0003-3678-6132
Bartosz Michalski 
Instytut Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Wrocławskiego  Polska
https://orcid.org/0000-0002-0824-0098