Serdecznie zapraszamy do składania swoich artykułów do nowego przyszłorocznego numeru Rocznika Polsko-Niemieckiego 2023, nr 31.

Termin przesyłania abstraktów: 1 czerwca 2022

Termin przesyłania gotowych tekstów: 1 grudnia 2022

Call for Articles

Procesy migracyjne i mobilność w XXI wieku w Europie i na świecie dotyczą wielu aspektów życia grupowego i jednostkowego: ekonomicznych, społecznych, kulturowych, prawnych, politycznych, związanych z bezpieczeństwem itd. Są to wielowymiarowe procesy, łączące się z globalnymi transformacjami, zmianami politycznymi, technologicznymi oraz świadomościowymi. W miarę pogłębiania się procesów globalizacji te przemiany w coraz większym stopniu kształtują interakcje społeczne – w miejscach pracy, w relacjach społecznych i rodzinnych. Niemcy, Austria i Szwajcaria posiadają w kwestiach migracji, uchodźstwa i mobilności swoje doświadczenia, mniej lub bardziej wypracowane polityki, zasady postępowania i z nimi związane sukcesy i porażki. Szwajcaria obejmuje wprawdzie kilka narodowości, ale jej istotna część jest niemieckojęzyczna.

Wiek XX, określany wiekiem migracji, był pod tym względem osobliwy zwłaszcza dla Niemiec, które w kolejnych dekadach doświadczyły wielkich fal migracji, także z Polski, stając się żywiołowym laboratorium praktyk społecznych. W XXI wieku nasilone fale migracyjne w kierunku Niemiec (ale też np. do Austrii) miały miejsce od 2013-2014 r. w związku z kryzysem uchodźczym, wywołanym Arabską Wiosną zapoczątkowaną w 2010 r. w krajach Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, protestami Euromajdanu w Ukrainie – głównie Kijowie – w 2013-2014 r. (Ukraińska Wiosna), aneksją Krymu i agresją militarną Federacji Rosyjskiej w południowo-wschodniej Ukrainie w 2014 r. W wyniku ataku zbrojnego Rosji na Ukrainę, trwającego od 24 lutego 2022 r., uchodźcy z Ukrainy szukają także schronienia w Niemczech i w pozostałych krajach niemieckojęzycznych. Ponadto trwałym zjawiskiem jest mobilność i wewnątrzunijne migracje do i z krajów niemieckojęzycznych.

Ruchy migracyjne w pierwszych dwóch dekadach XXI wieku wymusiły zmianę paradygmatów w polityce migracyjnej i integracyjnej wyżej wymienionych krajów, stały się także obiektem ożywionych dyskusji i sporów politycznych, medialnych i środowiskowych. Coraz bardziej istotnym partnerem kształtowania polityki migracyjnej i integracyjnej stają się organizacje pozarządowe i imigranckie.

Zapraszamy do nadsyłania tekstów w języku polskim, niemieckim lub angielskim, mieszczących się w zakresie tematycznym socjologii, politologii a także historii najnowszej, jak również z innych dyscyplin naukowych.

Możliwe tematy obejmują procesy migracyjne w XXI w. w Niemczech i krajach niemieckojęzycznych, ale nie ograniczają się do:

• ruchów migracyjnych do Niemiec i krajów niemieckojęzycznych – od imigracji, przez uchodźstwo, po emigrację i powrót (i związanych z nimi motywów i konsekwencji),
• procesów integracji i dezintegracji w obszarze migracji,
• problematyki uchodźców (sytuacja i ochrona uchodźców, procedury azylowe, programy przyjmowania uchodźców), zarządzania danymi w procedurze azylowej, badania traumy wojennej (doświadczenia i konsekwencje),
• badania mobilności migrantów i uchodźców o różnym statusie społeczno-kulturowym, prawnym i ekonomicznym: pracowników wykwalifikowanych, nieakademickich pracowników wykwalifikowanych, długoterminowych migrantów o nieuregulowanym statusie, studentów zagranicznych, późnych przesiedleńców (Spätaussiedlerinnen und Spätaussiedler),
• studia kobiece w obszarze migracji, uchodźstwa i integracji,
• studia nad tożsamością imigrantów, transferem i transmisją języka, kultury i tradycji, badania małżeństw mieszanych,
• badania nad wpływem migracji dla krajów pochodzenia i przyjmujących,
• dezinformacja, fake newsy w tematyce migracyjnej i integracyjnej,
• badania potencjału społeczności imigranckich, działania imigrantów na styku migracji i rozwoju, studia przypadku tzw. dobrych praktyk,
• badania migranckich sieci społecznościowych oraz roli i aktywności organizacji imigranckich,
• czynniki przyciągające (Pull Factor) i czynniki odpychające (Push Factor) migrantów przy wyborze Niemiec i pozostałych krajów niemieckojęzycznych jako kraju pobytu,
• polityki integracyjne różnego szczebla,
• życie muzułmanów w Niemczech, Austrii i Szwajcarii - analiza codziennych praktyk religijnych, aspektów integracji, codziennych doświadczeń czy postrzeganej dyskryminacji oraz współżycia z osobami innego pochodzenia i wyznania,
• kwestie włączania, wykluczania, wyobcowania, dyskryminacji, doświadczanie rasizmu i emocjonalne strategie radzenia sobie z nimi,
• czas wolny migrantów,
• rola kościołów, związków wyznaniowych i organizacji charytatywnych w integracji,
• rola instytucji kultury i sztuki w procesie integracji.