Tom 75 Nr 2 (2022): Dezinformacja i operacje wpływu
Bliski Wschód
Polska Pomoc dla Afganistanu i Iraku jako wsparcie międzynarodowej próby rozwoju oraz stabilizacji Azji Centralnej i Bliskiego Wschodu
Abstrakt
Realizowane pod egidą Stanów Zjednoczonych misje stabilizacyjno-wojskowe w Afganistanie i Iraku uzasadniane były działaniami na rzecz globalnego bezpieczeństwa. Stabilizację w tych miejscach traktowano też jako jedno z największych wyzwań rozwojowych XXI w. Choć Polska Pomoc realizowana bilateralnie w dużym stopniu dotyczyła wspierania państw powstałych po rozpadzie ZSRR, to trafiała też do Iraku i Afganistanu, a dodatkowe wsparcie kierowano tam w ramach współpracy wielostronnej. Artykuł omawia wkład Polskiej Pomocy w międzynarodową próbę rozwoju tych dwóch państw przy jednocześnie trwających tam misjach stabilizacyjno-wojskowych. Przyjęto tezę, że Polska Pomoc dla Afganistanu i Iraku miała wesprzeć prowadzone misje, a jej celem było wdrażanie działań pomocowych przy jednoczesnej próbie wzmocnienia globalnego bezpieczeństwa. Dokonana analiza treści i dyskursów przedstawionych w dokumentach rządowych i publikacjach wykazała, że był to przykład dość wyjątkowej praktyki wsparcia zagranicznego Polski na rzecz rozwoju Azji Centralnej i Bliskiego Wschodu, a dalsza niestabilność tych obszarów oraz poziom ich ubóstwa pokazały jej nieskuteczność, co warto mieć na uwadze przy formułowaniu polskiej polityki rozwojowej w ramach strategii polityki zagranicznej na kolejne lata. Tym bardziej, że choć pomoc rozwojowa nie trafiała zbyt często do debaty publicznej, to polskim działaniom w Afganistanie i Iraku towarzyszyła w szerokim zakresie.
Bibliografia
- Bardel M., Afganistan a sprawa polska, „Znak” 2007, marzec: <https://www.miesiecznik.znak.com.pl/6222007z-anna-krasnowolska-jadwiga-pietrusinska-i-piotrem-klodkowskim-rozmawia-michal-bardelafganistan-a-sprawa-polska/> [dostęp: 12 I 2022].
- Cywiński P., Balcerowicz: To jeszcze nie koniec wojny, „Magazyn Kontakt” [online], 24 X 2014 [dostęp: 12 I 2022]: <https://magazynkontakt.pl/balcerowicz-to-jeszcze-nie-koniec-wojny/>.
- Czaputowicz J., Zaangażowanie w Iraku a polska polityka europejska, „Polska w Europie” 2004, nr 3.
- Dobranowska-Wittels M., Polska Akcja Humanitarna. Chcą założyć misję w Iraku, „Portal Organizacji Pozarządowych” [online], 1 VIII 2003 [dostęp: 2 IX 2021]: <https://publicystyka.ngo.pl/polska-akcja-humanitarna-chca-zalozyc-misje-w-iraku>.
- Entous A., U.S. commander sees signs of progress in Afghanistan, „Reuters” [online], 4 II 2010 [dostęp: 12 I 2022]: <https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-usa-mcchrystal-idustre6135o220100204>.
- Fyderek Ł., Jarecka-Stępień K., Kurpiewska-Korbut R., Stępień J., Wprowadzenie do problematyki pomocy rozwojowej, Księgarnia Akademicka, Kraków 2010.
- Hołdak K., Konarzewska A., Afganistan, Irak, Czad – co mamy z misji? Bilans zysków i strat. Perspektywy, „Bezpieczeństwo Narodowe” 2008, nr 1–2 (7–8).
- Janina Ochojska i Marek Ostrowski o sytuacji w Afganistanie, „TVN 24” [online], 17 VIII 2021 [dostęp: 2 IX 2021]: <https://tvn24.pl/swiat/afganistan-janina-ochojska-i-marek-ostrowski-o-sytuacji-w-afganistanie-5196421>.
- Kaliciak G., Afganistan. Odpowiedzieć ogniem. Prawdziwa historia działań 17 brygady, Czarne, Wołowiec 2016.
- Koniec misji w Afganistanie. Po prawie dwóch dekadach Polacy wracają do domu, „Wojsko Polskie” [online, dostęp: 9 IX 2021]: <https://www.wojsko-polskie.pl/articles/tym-zyjemy-v/2021-06-30b-koniec-misji-w-afganistanie-po-prawie-dwoch-dekadach-polacy-wracaja-do-domu/>.
- Kowalska-Sendek M., Ryba i wędka, „Polska Zbrojna” 2014, nr 12.
- Kraiński R., Ekonomiczne aspekty polskich misji wojskowych w Iraku i Afganistanie, „Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych” 2016, nr 4 (24).
- Krzyżanowski G., Czy polscy żołnierze powinni jechać do Afganistanu? – relacja z debaty, „Portal Spraw Zagranicznych” [online], 18 XII 2006 [dostęp: 10 X 2022]: <https://psz.pl/92-polska/grzegorz-krzyzanowski-czy-polscy-zolnierze-powinni-jechac-do-afganistanu-relacja-z-debaty>.
- Kugiel P., Polska pomaga – zmiana i kontynuacja w polskiej współpracy rozwojowej od odzyskania niepodległości do współczesności, „Sprawy Międzynarodowe” 2018, nr 3.
- Kuźniar R., Liberalny interwencjonizm Zachodu po zimnej wojnie – przesłanki i konsekwencje, „Stosunki Międzynarodowe – International Relations” 2015, t. 51, nr 3.
- Lech Kaczyński: misja w Afganistanie naszym obowiązkiem, „Newsweek” [online], 15 VIII 2009 [dostęp: 10 X 2022]: <https://www.newsweek.pl/polska/lech-kaczynski-misja-w-afganistanie-naszym-obowiazkiem/kb6wf1e>.
- Lewandowski R., Lewandowski W., Konsekwencje zaangażowania Polski w Iraku, „Bezpieczeństwo Narodowe” 2009, nr 1–2 (9–10).
- Lorenc M., Polska opinia publiczna wobec działań PKW w Afganistanie i Iraku, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne” 2008, nr 2.
- Matuszak J. Z., Wojsko Polskie w Afganistanie 2002–2014, Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, Warszawa 2014.
- Ofensywa talibów. Premier: w związku z sytuacją w Afganistanie będą wizy humanitarne dla 45 osób, „TVN 24” [online], 15 VIII 2021 [dostęp: 12 XII 2021]: <https://tvn24.pl/swiat/afganistan-ofensywa-talibow-w-kabulu-premier-mateusz-morawiecki-o-wizach-humanitarnych-dla-45-osobwiceminister-spraw-zagranicznych-pawel-jablonski-o-sytuacji-polakow-w-kabulu-5192292>.
- Rosłoń P., Rozwój współpracy cywilno-wojskowej w siłach zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej. Cz. 2, „Obronność. Zeszyty naukowe” 2016, nr 3 (19).
- Sanak T., Irak i Afganistan. Wykorzystać doświadczenia!, „Wojskowy Instytut Medyczny” [online], 3 iv 2013 [dostęp: 12 i 2022]: <https://wim.mil.pl/szpital/medycyna-w-mundurze/1344-trzeba-wykorzysta-dowiadczenia>.
- Stępień J., Problematyka terminologiczno-definicyjna, [w:] Ł. Fyderek, K. Jarecka-Stępień, R. Kurpiewska-Korbut, J. Stępień, Wprowadzenie do problematyki pomocy rozwojowej, Księgarnia Akademicka, Kraków 2010.
- Swithern S., Global Humanitarian Assistance. Report 2014, Global Humanitarian Assistance, London 2015.
- Świat według Janki. Rozmawiała Marzena Zdanowska, Wydawnictwo „Znak”, Kraków 2015.
- Winid B., Udział Polski w działaniach stabilizacyjnych w Afganistanie, „Polski Przegląd Dyplomatyczny” 2007 nr 1 (35): <https://docplayer.pl/7723067-Udzial-polski-w-dzialaniach-stabilizacyjnych-w-afganistanie.html> [dostęp: 8 X 2022].
- Wnuk M., Kawecka P., Bazyl J., Współpraca rozwojowa w debacie parlamentarnej siódmej kadencji Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej (2011–2015), Mam Prawo Wiedzieć, Grupa „Zagranica”, Warszawa 2015.
- Zalas-Kamińska K., Polska współpraca rozwojowa post-2020. Plany i wyzwania, Grupa „Zagranica”, Warszawa 2022.
- Zięba R., Współczesne wyzwania i zagrożenia dla bezpieczeństwa międzynarodowego, „Stosunki Międzynarodowe – International Relations” 2016, t. 52, nr 3.
Downloads
Download data is not yet available.