Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
SM baner

Tom 73 Nr 4 (2020): Oligarchia po transformacji

Historia dyplomacji

Przyczynek do historii dyplomacji kulturalnej II Rzeczypospolitej we Francji: Zaangażowanie France-Pologne w polsko-francuską wymianę kulturalną i naukową w latach 1919–1940 (wybrane aspekty)

DOI: https://doi.org/10.35757/SM.2020.73.4.10
Przesłane: 12 września 2021
Opublikowane: 8 czerwca 2021

Abstrakt

The article describes the circumstances in which the France-Pologne association, led by Henri de Montfort, was established in 1919 and operated to 1940. In the available literature on the subject, the activity of this association has not been given much attention. The Les Amis de la Pologne association established by Rosa Bailly in 1919 played an important role in creating a positive image of Poland in the city on the Seine in the interwar period. The recognition of the Polish National Committee (KNP) by Paris in August 1917 as the official Polish representation paved the way for the creation of the France-Pologne association. Having realised how important it was to use propaganda in international political and military relations, the Polish delegation to the Paris Peace Conference handed over the competences of the KNP Propaganda Office to the France-Pologne association. Its most important task was to conduct the promotional activities in the central press, supported by the government on the Seine. Throughout the interwar period, to advertise the Second Polish Republic’s achievements in France, France-Pologne co-organised readings, lectures, concerts, anniversary celebrations and participated in the scholarship exchange of Polish and French high schoolers and students. It also informed the French public opinion about economic relations with Poland in its magazines: „La Pologne. Politique, économique, littérraire et artistique”, „Bulletin d’information sur la vie économique polonaise” and „La Revue de l’Est Européen”.

Bibliografia

  1. Beauvois Y., Stosunki polsko-francuskie w czasie „zimnej wojny”, Oficyna Literacka, Kraków 1991.
  2. Bednarz P., Edmond Privat i jego działalność na rzecz Polski w czasie pierwszej wojny światowej, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2003.
  3. Brzeziński A. M., Dyplomacja polska wobec Międzynarodowego Instytutu Współpracy Intelektualnej w Paryżu (1925–1939), „Studia Historyczne” 1995, nr 1.
  4. Brzeziński A. M., Z historii francuskiej „dyplomacji kulturalnej” w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym, „Przegląd Zachodni” 1995, nr 1.
  5. Brzeziński A. M., Z historii Instytutu Francuskiego w Warszawie w okresie międzywojennym, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1997, vol. 59.
  6. Chaubet F., Histoire des relations culturelles dans le monde contemporain, Armand Colin, Paris 2011.
  7. Deruga A., Działalność wydziału prasowego Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu (od listopada 1918 r. do lipca 1919 r.), „Studia z Najnowszych Dziejów Powszechnych” 1962, t. 2.
  8. Duber P., Z dziejów polskiej dyplomacji kulturalnej. Okoliczności i znaczenie utworzenia Towarzystwa Szerzenia Sztuki Polskiej Wśród Obcych (TOSSPO), [w:] „Żyłam z Wami, cierpiałam i płakałam z Wami”. W 100-lecie rozpoczęcia działalności Rosy Bailly na rzecz Polski oraz 40. rocznicę jej śmierci, red. Ł. Stefaniak, Wydawnictwo „Norbertinum”, Lublin 2017.
  9. Dubosclard A., Grison L., Jeanpierre L., Journoud P., Okret Ch., Trimbur D., Entre rayonnement et réciprocité. Contributions à l’histoire de la diplomatie culturelle, pref. P. Ory, postf. A. Iryie, Éditions de la Sorbonne, Paris 2002.
  10. Duroselle J. B., Opinion, attitude, mentalité, mythe, idéologie: essai de clairification, „Relations internationales” 1974, no 2.
  11. Frank R., Culture et relations internationales: les diplomaties culturelles, [w:] Pour l’histoire des relations internationales, dir. R. Frank, Presses universitaires de France, Paris 2012.
  12. Frank R., Culture et relations internationales: transferts culturels et circulation trans-nationale, [w:] Pour l’histoire des relations internationales, dir. R. Frank, Presses universitaires de France, Paris 2012.
  13. Gąsiorowski Z., German revisionist propaganda in 1925–1929. A document, „Journal of Central European Affairs” 1960, vol. 19, No. 4.
  14. Gmurczyk-Wrońska M., Francuskie źródła do badania polskiej kultury dyplomatycznej, [w:] Współczesna kultura dyplomatyczna. Przybliżenie pierwsze, red. R. Stemplowski, przedm. K. Ruchniewicz, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa 2015.
  15. Haize D., L’Action culturelle et de coopération de la France à l’étranger, L’Harmattan, Paris 2012.
  16. Historia dyplomacji polskiej, t. 4, red. P. Łossowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
  17. Jaczewski B., Działalność polskiego przedstawicielstwa naukowego we Francji w okresie międzywojennym, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1975, t. 20, nr 2.
  18. Joze V., Revue de la presse française, „La Pologne. Politique, économique, littéraire et artistique”, 1–15 VI 1929: <https://argonnaute.parisnanterre.fr/medias/customer_3/periodique/immi_pol_lot7_pdf/bdic_4P_00510_1929_11.pdf> [dostęp: 20 II 2019].
  19. Kornat M., Kultura współczesnej dyplomacji i możliwości jej badania, [w:] Współczesna kultura dyplomatyczna. Przybliżenie pierwsze, red. R. Stemplowski, przedm. K. Ruchniewicz, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa 2015.
  20. Kulak T., Przyczynek do studiów nad zaangażowaniem czynników francuskich w plebiscycie na Górnym Śląsku. Sprawa Towarzystwa „Les Amis de la Pologne”, [w:] Powstania Śląskie i plebiscyt w procesie zrastania się Górnego Śląska z Macierzą. Materiały z sesji naukowej historyków powstań śląskich i plebiscytu zorganizowanej w dniach 24–25 kwietnia 1991 w Bytomiu oraz na Górze św. Anny, Wydawnictwo Muzeum Górnośląskiego, Bytom 1993.
  21. Leczyk M., Komitet Narodowy Polski a Ententa i Stany Zjednoczone. 1917–1919, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1966.
  22. Les relations culturelles internationales au XXe siècle. De la diplomatie culturelle à l’acculturaltion, dir. P. Ory, A. Dulphy, R. Frank, M. A. Matard-Bonucci, Peter Lang, Bruxelles 2010.
  23. Łaptos J., Francuska opinia publiczna wobec spraw polskich w latach 1919–1925, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1983.
  24. Łaptos J., Rojek W., Zagadnienie Śląska Cieszyńskiego w oczach francuskiej opinii publicznej 1919–1920, „Prace Komisji Środkowoeuropejskiej” 1995, t. 3.
  25. Łongiewska A., Działalność Komitetu Francusko-Polskiego i Towarzystwa Literacko-Artystycznego w Paryżu w latach 1909–1916 w świetle archiwum Wacława Gąsiorowskiego, „Rocznik Zakładu Naukowego im. Ossolińskich” 1976, t. 11.
  26. Łossowski P., Polska w Europie i świecie 1918–1939. Szkice z dziejów polityki zagranicznej i położenia międzynarodowego ii Rzeczypospolitej, Książka i Wiedza, Warszawa 1990.
  27. Mond J., Towarzystwo Historyczno-Literackie i Biblioteka Polska w Paryżu. Historia i dzień dzisiejszy, „Nauka Polska” 1991, z. 2.
  28. Montfort H. de, L’Autonomie de la Galicie orientale, „Les Amis de la Pologne” 1922, no 22.
  29. Montfort H. de, Les fêtes en l’honneur de Mickiewicz et les voix de la pensée française, „La Pologne. Politique, économique, littéraire et artistique”, 1–15 VI 1929: <https://argonnaute.parisnanterre.fr/medias/customer_3/periodique/immi_pol_lot7_pdf/bdic_4P_00510_1929_11.pdf> [dostęp: 20 II 2019].
  30. Montfort H. de, L’inexistance des prétentions lituanien sur Wilno, „Les Amis de la Pologne” 1922, no 2.
  31. Montfort H. de, La Pologne sur la côte de la Baltique, „Les Amis de la Pologne” 1921, no 19.
  32. Montfort H. de, La question de Wilno. La barrière ou le pont?, „Les Amis de la Pologne” 1921, no 20.
  33. Nossowska M., AMPOL – francusko-„polskie” biuro prasowe, „Rocznik Lubelski” 2009, t. 35.
  34. Nossowska M., Embarras de richesse, czyli historia rujnującego spadku (Próby stworzenia przez Rosę Bailly ośrodka polskiego w Lechâtelet k. Dijon, „Dzieje Najnowsze” 2009, nr 1.
  35. Nossowska M., O Francuzce, która pokochała Polskę. Rosa Bailly i stowarzyszenie Les Amis de la Pologne, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2012.
  36. Nossowska M., Żeby widzieli nas pięknie… Propagandowy obraz II RP w „Bulletin »Les Amis de la Pologne«”, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F” 2010, vol. 65, z. 2.
  37. Nye J. S., Soft power. Jak osiągnąć sukces w polityce światowej, Wydawnictwa Akademickie, Warszawa 2007.
  38. Ory P., Tabolem J. M., L’arme de la culrure. Les stratégies de la diplomatie culturelle non gouvernementale, L’Harmattan, Paris 2007.
  39. Pasztor M., O polsko-francuskiej współpracy kulturalnej i naukowej na przykładzie działalności stowarzyszenia „Les Amis de la Pologne” w latach 1919–1940. Część I, lata 1919–1924, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1992, t. 37, nr 2.
  40. Pasztor M., Polska propaganda prasowa we Francji w latach 1924–1936 (założenia i realizacja), „Dzieje Najnowsze” 1995, nr 4.
  41. Pasztor M., Polska w oczach francuskich kół rządowych w latach 1924–1939, Wydawnictwo Akademickie „Dialog”, Warszawa 1999.
  42. Pasztor M., Słabnące lobby. Działalność propolskich grup parlamentarnych we francuskim Zgromadzeniu Narodowym w latach 1921–1936, „Dzieje Najnowsze” 1997, nr 3.
  43. Pasztor M., Sprawy polskie w korespondencji dyplomatycznej francuskich kół wojskowych w latach 1926–1932, „Dzieje Najnowsze” 1994, nr 4.
  44. Pezda J., Historia Biblioteki Polskiej w Paryżu w latach 1838–1893, Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagiellonica”, Kraków 2013.
  45. Polska–Francja. Dziesięć wieków związków politycznych, kulturalnych i gospodarczych, wstęp i red. A. Tomczak, Książka i Wiedza, Warszawa 1983.
  46. Polska obecność w kulturze Francji: XVIII–XIX wiek (do 1939 r.), red. W. Śladkowski, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1991.
  47. Pour l’histoire des relations internationales, dir. R. Frank, Presses universitaires de France, Paris 2012.
  48. Powstania Śląskie i plebiscyt w procesie zrastania się Górnego Śląska z Macierzą. Materiały z sesji naukowej historyków powstań śląskich i plebiscytu zorganizowanej w dniach 24–25 kwietnia 1991 w Bytomiu oraz na Górze św. Anny, Wydawnictwo Muzeum Górnośląskiego, Bytom 1993.
  49. Pudłocki T., Ambasadorzy idei. Wkład intelektualistów w promowanie pozytywnego wizerunku Polski w Wielkiej Brytanii w latach 1918–1939, Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagiellonica”, Kraków 2015.
  50. Rederowa D., Formy współpracy Polskiej Akademii Umiejętności z zagranicą (1873–1952), „Studia i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej. Seria A” 1966, z. 10.
  51. Rederowa D., Jaczewski B., Rolbiecki W., Polska Stacja Naukowa w Paryżu w latach 1893–1978, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Gdańsk 1982.
  52. Renouvin P., L’opinion publique en France pendant la guerre 1914–1918, „Revue d’histoire diplomatique” 1970, no 193.
  53. Roche F., La Culture dans les relations internationales, École Française de Rome, Rome 2002.
  54. Roche F., Piniau B., Histoire de la diplomatie culturelle des origines à 1995, Association pour la diffusion de la pensée française, Paris 1995.
  55. Salon A., L’Action culturelle de la France dans le monde, Collection Francophonie Fernand Nathan, Paris 1983.
  56. Sobczak J., Propaganda zagraniczna Niemiec weimarskich wobec Polski, Instytut Zachodni, Poznań 1973.
  57. Soutou G.-H., L’alliance franco-polonaise (1925–1933) ou comment s’en débarasser, „Revue d’histoire diplomatique” 1981, no 2–4.
  58. Śladkowski W., Opinia publiczna we Francji wobec planów państw centralnych rozwiązania kwestii polskiej (styczeń–listopad 1916), „Rocznik Lubelski” 1972, t. 15.
  59. Śladkowski W., Opinia publiczna we Francji wobec sprawy polskiej w latach 1914–1918, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1976.
  60. Umińska-Woroniecka A., Instytuty polskie. Zmiany modelowe w funkcjonowaniu polskiej dyplomacji kulturalnej w latach 1998–2011, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2013.
  61. Willaume M., Humaniści polscy nad Sekwaną w latach 1919–1939. O polsko-francuskich kontaktach w dziedzinie nauk humanistycznych, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1989.
  62. Willaume M., Polska obecność w nauce i sztuce francuskiej w latach 1919–1939, [w:] Polska obecność w kulturze Francji: XVIII–XIX wiek (do 1939 r.), red. W. Śladkowski, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1991.
  63. Willaume M., Stypendyści-Francuzi w Polsce w latach 1918–1939, „Dzieje Najnowsze” 1999, nr 3.
  64. Willaume M., Wstęp, [w:] Zygmunt Lubicz-Zaleski, Dziennik nieciągły 1904–1925, oprac. M. Willaume, Polskie Towarzystwo Historyczno-Literackie „Lodart”, Łódź–Paryż 1998.
  65. Współczesna kultura dyplomatyczna. Przybliżenie pierwsze, red. R. Stemplowski, przedm. K. Ruchniewicz, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa 2015.
  66. Wyrwa T., Z dziejów rządu polskiego w Angers, listopad 1939–czerwiec 1940, „Zeszyty Historyczne” (Paryż) 1984, nr 68.
  67. Zamojski J., Powrót na mapę. Polski Komitet Narodowy w Paryżu 1914–1919, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1991.
  68. Zygmunt Lubicz-Zaleski, Dziennik nieciągły 1904–1925, oprac. M. Willaume, Polskie Towarzystwo Historyczno-Literackie „Lodart”, Łódź–Paryż 1998.
  69. „Żyłam z Wami, cierpiałam i płakałam z Wami”. W 100-lecie rozpoczęcia działalności Rosy Bailly na rzecz Polski oraz 40. rocznicę jej śmierci, red. Ł. Stefaniak, Wydawnictwo „Norbertinum”, Lublin 2017.

Downloads

Download data is not yet available.