Problem jeńców radzieckich w czasie II wojny światowej w pamięci i polityce historycznej ZSRR i Federacji Rosyjskiej


Abstrakt

This article deals with the problem of the presence of Soviet prisoners of war during World War II in the memory and politics of memory of the Soviet Union and contemporary Russia. It describes the most important stages of the attitude towards prisoners of war in different historical periods, including in: the Stalinist regime, when they were condemned; the Khrushchev Thaw, when they were rehabilitated; after the collapse of the Soviet Union, when the prisoner-of-war issues appeared in historical debate and culture; and in modern times, when prisoners of war have been pushed to the margins of the politics of memory and memory as an inconvenient problem from the point of view of the current glorification of Stalin and his era.


Adamuszko W.I. (red.) i in., Łagieria sowietskich wojennoplennych w Biełarusii 1941–1944. Sprawocznik, Minsk 2004.

Aleksandrow K.M., Russkije sołdaty Wiermachta. Gieroi ili priedatieli, Moskwa 2005.

Aleksandrow K.M., Oficerskij korpus armii gienierał-lejtienanta A.A. Własowa 1944–1945, Moskwa 2009.

Artizow A., Sigaczew Ju., Szewczuk I., Chłopow W. (sost.), Postanowlenije Centralnogo komitieta KPSS i Sowieta ministrow SSSR ot 29 ijunia 1956 g. «Ob ustranienii posledstwij grubych naruszenij zakonnosti w otnoszenii bywszych wojennoplennych i ich siemiej», 29 ijunia 1956 g., w: Rieabilitacyja: kak eto było, fiewral 1956 – naczało 80-ch godow, , Moskwa 2003, s. 129–132.

Bielakow W.W., Russkije sołdaty w Siewiernoj Afrikie (1940–1945 gg.). El-Ałamejn: nieizwiestnyje stranicy wojny, Sankt-Pietierburg 2017.

Bierkutow I., Wosstanije w łagierie smierti, Moskwa 2018.

Czujew S., Proklatyje sołdaty. Priedatieli na storonie Trietjego reicha, Moskwa 2004.

Iwanow I.W., K istorii priedatielstwa gienierała Własowa (po matieriałam Centralnogo archiwa FSB), w: Wielikaja Otieczestwiennaja wojna. 1942 god, red. W.S. Christoforow, Moskwa 2012, s. 285–326.

Jerin M.Je., Cholnyj G.A., Tragiedija sowietskich wojennoplennych. Istorija ształaga 326 (VI K) Zenne 1941–1945 gg., Jarosławl 2000.

Kowalew B.N., Kołłaboracyonizm w Rossii w 1941–1945 gg.: tipy i formy, Wielikij Nowgorod 2009.

Kriwoszejew G.F. (red.), Grif siekrietnosti sniat. Potieri Woorużennych sił SSSR w wojnach, bojewych diejstwijach i woorużennych konfliktach. Statisticzeskoje issledowanije, Moskwa 1993, s. 130–131.

Kriwoszejew G.F. (red.), Rossija i SSSR w wojnach XX wieka. Potieri woorużennych sił. Statisticzeskoje issledowanije, Moskwa 2001, s. 237.

Kriwoszejew G.F. (red.), Wielikaja Otieczestwiennaja biez grifa siekrietnosti. Kniga potier’, Moskwa 2010, s. 41.

Łużerienko W.K., Tragiedija millionow, w: Wielikaja Otieczestwiennaja wojna 1941–1945, kn. 4, Narod i wojna, red. W.A. Prońko, Moskwa 1999, s. 168–204.

Maroczko W.P., Istriebitielnaja politika nacystow na okkupirowannoj tierritorii Smolenskoj obłasti, w: Wielikaja Otieczestwiennaja wojna. 1941 god, red. W.S. Christoforow, Moskwa 2011, s. 323–344.

Maslov A.A., Captured Soviet Generals. The Fate of Soviet Generals Captured by the Germans, 1941–1945, London–Portland 2001.

Motyka G., Tragedia jeńców sowieckich w czasie II wojny światowej w polskiej historiografii, w: Jeńcy sowieccy na ziemiach polskich w czasie II wojny światowej, red. J. Wojtkowiak, Warszawa 2015, s. 17–34.

Nowobraniec W.A., Zapiski wojennogo razwiedczika, „Wojenno-istoriczeskij archiw” 2005, nr 2, s. 101–108.

Nużdin O., Gienierały i połkowniki RKKA w plenu w gody Wielikoj Otieczestwiennoj wojny, Sankt-Pietierburg 2020.

Siemiriaga M.I., Kołłaboracyonizm. Priroda, tipołogija i projawlenija w gody Wtoroj mirowoj wojny, Moskwa 2002.

Smirnow F.D., Sowietskije gienierały w plenu, Moskwa 1999.

Smysłow O.S., Plen. Żyzń i smiert’ w faszystskich łagieriach, Moskwa 2014.

Smysłow O.S., Stalinskije gienierały w plenu, Moskwa 2015.

Snyder T., Skrwawione ziemie. Europa między Hitlerem a Stalinem, tłum. B. Pietrzyk, Warszawa 2011, zwłaszcza strony 198–208.

Spieranskij A.W. (red.), 70-letije Wielikoj Pobiedy. Istoriczeskij opyt i problemy sowriemiennosti, cz. I–II, Jekatierinburg 2015.

Solejm M.N., Sowietskije wojennoplennyje w Norwiegii w 1941–1945 gg. Czislennost’, organizacyja, riepatriacyja, Moskwa 2012.

Sud'ba sowietskich wojennoplennych na tierritorii Ukrainy, w: 1941 god. Strana w ognie. Istoriko-dokumientalnoje izdanije, kn. 1, Oczerki, red. A.A. Kowalenia, W.A. Smolij, A.O. Czubarian, Moskwa 2011, s. 661–673.

Sztrajt K., „Oni nam nie towariszczi”. Wiermacht i sowietskije wojennoplennych w 1941–1945 gg., Moskwa 2009, s. 87.

Tieruszkin L., Pachaluk K. (red.), Sobibor: wzglad po obie storony koluczej prowołoki. Sbornik matieriałow, Moskwa 2018.

Wasiliew I., Swanidze N., Sobibor. Wozwraszczenije podwiga Aleksandra Pieczerskogo, Moskwa 2018.K

Wojtkowiak Ja. (red.), Sowietskije wojennoplennyje wo wriemia Wtoroj mirowoj wojny na polskich ziemlach, Sankt-Pietierburg 2017.

Ziemskow W.N., Naczalnyj etap riepatriacyi sowietskich wojennoplennych i intiernirowannych grażdan, w: Wielikaja Otieczestwiennaja wojna. 1944 god, red. W.S. Christoforow, Moskwa 2014, с. 373–398.

Żumar S.W. (red.), Miasukowszczina. Ształag 352 1941–1944. Dokumienty i matieriały, Minsk 2005.

Pobierz

Opublikowane : 2021-11-22


Wojtkowiak, J. (2021). Problem jeńców radzieckich w czasie II wojny światowej w pamięci i polityce historycznej ZSRR i Federacji Rosyjskiej. Studia Polityczne, 49(2), 61-72. https://doi.org/10.35757/STP.2021.49.2.03

Jakub Wojtkowiak  jakubw@amu.edu.pl
Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu  Polska
https://orcid.org/0000-0001-8057-6904