Udział 12 Szczecińskiej Dywizji Piechoty w akcji „Wisła”. Z warsztatów badawczych
Abstrakt
Operation Vistula was one of the largest military and repressive operations carried out after the war by the Polish Army. It was attended, among others, by 12th Combined Infantry Regiment, which was formed on the basis of the 12th Szczecin Infantry Division. The 12th Combined Infantry Regiment was a military reserve of the Vistula Operational Group and from the first days of its operation it was used mainly against the Ukrainian Insurgent Army units manoeuvring in the field. The moderate successes achieved by the regiment compared to other units focusing on the displacement of civilians made the commander of the Vistula Operational Group, General S. Mossor, present this tactical unit as a model for other units. The source analysis carried out by the author forces us to revise this analysis of events. Compared with those of other units, the successes of the 12 Combined Infantry Regiment were not as great as Mossor claims, particularly when we consider that this unit was released from a time-consuming deportation action. The 12th division of the Polish Armed Forces is stationed in Western Pomerania to this day, continuing the tradition of the 12th Infantry Division of the Polish People’s Army. It is important to remember that participation in the largest repressive operation of Stalinist Poland brought no glory to this unit.
Bibliografia
Akcja Wisła 1947. Dokumenty i materiały, oprac. E. Misiło, Archiwum Ukraińskie & Management Academy Group, Warszawa 2013.
Polska i Ukraina w latach trzydziestych–czterdziestych XX wieku. Nieznane dokumenty z archiwów służb specjalnych, t. 5:Akcja „Wisła” 1947, Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Warszawa–Kijów 2006.
Faszcza D., Z dziejów 12 Szczecińskiej Dywizji Zmechanizowanej, Bellona, Warszawa 2005.
Hromenko M., U wełykomu rejdi, „Do zbroji”, Monachium 1956.
Kwolik K., Udział 41 pp w likwidacji UPA w 1947 r. List do Redakcji, „Wojskowy Przegląd Historyczny” 1978, nr 3.
Motyka G., Akcja „Wisła” ’47. Komunistyczna czystka etniczna, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2023.
Motyka G., T. Stryjek, M. Zajączkowski, Międzynarodowe aspekty akcji „Wisła”, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2020.
Persak K., Akcja „Wisła” – próba kwalifikacji prawnej, „Studia Polityczne” 2018, nr 1.
Pisuliński Jan, Akcja specjalna „Wisła”, Libra PL, Rzeszów 2017.
Poksiński J., Działalność jednostek Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Grupie Operacyjnej „Wisła” (kwiecień-czerwiec 1947 r.), w: Wyzwolenie Pomorza Zachodniego w ramach zimowej ofensywy Armii Radzieckiej i Ludowego Wojska Polskiego. Materiały z konferencji naukowej w Bydgoszczy w dniach 6–7 marca 1985 r., red. T. Panecki, Pomorski Okręg Wojskowy, Bydgoszcz 1985.
Instytut Studiów Politycznych PAN Polska
https://orcid.org/0000-0003-3694-4225
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
