Przekształcenia krajobrazu w miejscowościach dawnych Prus Wschodnich po delimitacji granicy polsko-rosyjskiej
Abstrakt
The article deals with the transformation of landscape following the delimitation of a state border using the example of the contemporary Polish-Russian borderland. Changes in the material structures of the settlement network and depopulation concern, in particular, localities whose areas have been divided by the border line and those located in the immediate vicinity (within 5 km). Numerous relics of completely depopulated settlement units identified in this space are objects that stand out in the borderland landscape. Thus, they co-create the contemporary landscape identity. The article presents the results of a historical and geographical analysis, showing the distribution of rural settlement units that were liquidated or abandoned as a result of geopolitical changes related to the end of World War II. Moreover, landscape relics of depopulated localities have been identified using measurement data from airborne laser scanning. The destructed objects identifi ed in the historical settlement are among the components of the material memory of the local landscape. They are evidence of the events and socio-political processes that took place over the last few decades in the lands of former East Prussia incorporated into Poland, in particular during the time associated with the delimitation of the current state border.
Bibliografia
Barwiński M., Wendt J.A., National minorities in Polish politics and its eastern neighbors, „International Journal of Management Academy” 2018, t. 1.
Bojarski P., Janowska E., Słowo wstępne, w: Bagaż doświadczeń i wspomnień. Relacje osadników polskich na Warmii i Mazurach po 1945 roku, red. P. Bojarski, E. Janowska, Olsztyn 2017.
Brenda W., O Armii Czerwonej na Warmii i Mazurach, „Znad Pisy” 2002, nr 11.
Dębicki M., Obwód kalinigradzki i polsko-kalinigradzkie sąsiedztwo w perspektywie społeczno-historycznej, „Borussia: kultura – historia – literatura” 2009, nr 43.
Eberhardt P., Zagadnienia ludnościowe obszaru byłych Prus Wschodnich, „Zeszyty Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN” 1995, nr 29.
Gwiaździński S., Miasta i osiedla, „Rocznik Olsztyński” 1966, t. VI.
Korzeniewska-Lasota A., Ukraińcy na Warmii i Mazurach w latach 1947–1970, Olsztyn 2007.
Kudrzycki Z., Granica polsko-rosyjska przylegająca do Morza Bałtyckiego 1945–1958, Toruń 2013.
Łukaszewicz B., Kwestia ukraińska na Warmii i Mazurach w latach 1955–1958, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 1998, nr 4.
Myga-Piątek U., Pamięć krajobrazu – zapis dziejów w przestrzeni, „Studia Geohistorica” 2015, t. 3.
Okręg Mazurski w raportach Jakuba Prawina. Wybór dokumentów. 1945 r., oprac. T. Baryła, Olsztyn 1996.
Pawlicki R.W., Proces osiedleńczy ludności ukraińskiej w ramach Akcji „Wisła” w powiatach nidzickim, piskim i szczycieńskim, „Rocznik Mazurski” 2008, t. XII.
Płotek M., Trudne początki. Okręg Mazurski w latach 1945–1946, Dąbrówno 2011.
Romanowska E., Skąd się wziął obwód kaliningradzki, „Borussia: kultura – historia – literatura” 2005, nr 36.
Salm J., Po obwodzie, czyli krótka wyprawa do Darkiejm, Gąbina i Wystruci, „Borussia: kultura – historia – literatura” 2009, nr 40.
Sobala M., Rola materiałów kartograficznych w wyznaczaniu granic obszaru badań zmian krajobrazu kulturowego, „Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego. Źródła kartograficzne w badaniach krajobrazu kulturowego” 2012, nr 16.
Traba R. , Historia pewnej granicy (bez aktualizacji), „Borussia: kultura – historia – literatura” 2005, nr 36.
Wakar A., Martwa granica, „Borussia: kultura – historia – literatura” 1992, nr 2.
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
