Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Logo "Spraw Międzynarodowych"

Tom 78 Nr 4 (2025)

Artykuły

Sytuacja strategiczna Polski w obliczu potencjalnych kierunków polityki zagranicznej USA jako kluczowy kontekst rozważań o pozyskaniu własnej broni jądrowej

DOI: https://doi.org/10.35757/sm.2025.78.4.08
Przesłane: 3 marca 2025
Opublikowane: 30 grudnia 2025

Abstrakt

Artykuł analizuje i ocenia zasadność rozpoczęcia przez Polskę działań na rzecz pozyskania własnej broni jądrowej w kontekście sytuacji strategicznej państwa zależnej od potencjalnych kierunków polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych. Podjęto w nim próbę odpowiedzi na pytanie, czy Polska powinna uwzględniać możliwość pozyskania własnej broni jądrowej oraz jakie ewentualne strategie działania mogłaby zastosować w tym celu w zależności od kierunków polityki zagranicznej USA. Postawiono tezę, że broń jądrowa jest najbardziej wiarygodną gwarancją bezpieczeństwa dla Polski, dlatego władze państwowe powinny rozważać różne strategie jej pozyskania. Prowadziły do niej następujące założenia szczegółowe: zagrożenie militarne ze strony Rosji ma charakter trwały, a w ciągu najbliższych dziesięciu–piętnastu lat nie można wykluczyć bezpośredniej agresji militarnej na Polskę; charakter wsparcia dla bezpieczeństwa militarnego Polski ze strony Stanów Zjednoczonych będzie w tym okresie zmienny i może być ono ograniczane.

Bibliografia

  • Ádám M., Woodrow Wilson and the Successor States, „Danubian Historical Studies” 1987, vol. 1, No. 4.
  • Annual Address to the Federal Assembly of the Russian Federation, „President of Russia” [online], 8 VII 2020 [dostęp: 23 VI 2025]: <http://en.kremlin.ru/events/president/transcripts/21480>.
  • Balzer H., A Russia without Russians? Putin’s Disastrous Demographics, „Atlantic Council” [online], 7 VIII 2024 [dostęp: 23 V 2025]: <https://www.atlanticcouncil.org/content-series/russia-tomorrow/a-russia-without-russians-putins-disastrous-demographics/>.
  • Borg S., A „Natcon Takeover”? The New Right and the Future of American Foreign Policy, „International Affairs” 2024, vol. 100, issue 5.
  • Bunn M., Civilian Nuclear Energy and Nuclear Weapons Programs: The Record, Belfer Center for Science and International Affairs, Cambridge 2001.
  • Carr E.H., The Twenty Years’ Crisis 1919–1939: An Introduction to the Study of International Relations, Palgrave Macmillan, London 2001.
  • Chawryło K., Doraźna stabilność, długofalowe problemy. Sytuacja demograficzna Rosji, „Ośrodek Studiów Wschodnich” [online], 3 VII 2024 [dostęp: 29 VI 2025]: <https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2024-07-03/dorazna-stabilnosc-dlugofalowe-problemy-sytuacja-demograficzna>.
  • Colby E.A., Roberts K., The Correct Conservative Approach to Ukraine Shifts the Focus to China, „Time” [online], 21 III 2023 [dostęp: 23 V 2025]: <https://time.com/6264798/conservative-approach-to-ukraine-shifts-the-focus-to-china/>.
  • A Companion to Woodrow Wilson, ed. R.A. Kennedy, Wiley & Sons, New York 2013.
  • DaVanzo J., Grammich C.A., Dire Demographics: Population Trends in the Russian Federation, Rand Corporation, Santa Monica 2001.
  • Demko G.J., Ioffe G., Zayonchkovskaya Zh., Population under Duress: Geodemography of post-Soviet Russia, Routledge, London–New York 2018.
  • Encausse H.C. d’, Party and Federation in the USSR: The Problem of the Nationalities and Power in the USSR, „Government and Opposition” 1978, vol. 13, No. 2.
  • Ford L., Cooper Z., America’s Alliances after Trump: Lessons from the Summer of ’69, „Texas National Security Review” 2021, vol. 4, issue 2.
  • Fukuyama: Putin is a Kleptocrat with no Doctrine, „Ukrinform” [online], 8 III 2019 [dostęp: 23 VI 2025]: <https://www.ukrinform.net/rubric-polytics/2655841-fukuyama-putin-is-a-kleptocrat-with-no-doctrine.html>.
  • Gilpin R., The Political Economy of International Relations, Princeton University Press, Princeton 1987.
  • Gordon J., Smart Sanctions Revisited, „Ethics & International Affairs” 2011, vol. 25, issue 3.
  • Haarhoff P.C., The Helikon Technique for Isotope Enrichment, „International Atomic Energy Agency” [online], November 1976 [dostęp: 25 VI 2025]: <https://inis.iaea.org/records/319eh-ren82>.
  • Heilbrunn J., Elbridge Colby Wants to Finish What Donald Trump Started, „Politico” [online], 11 IV 2023 [dostęp: 23 V 2025]: <https://www.politico.com/news/magazine/2023/04/11/tucker-carlson-eldridge-colby-00090211>.
  • Horváth J., Contributions to the History of Regional Co-Operation in the Eastern and Central European Region (1989–1997), „Társadalom és gazdaság Közép-és Kelet-Európában / Society and Economy in Central and Eastern Europe” 1998, vol. 20, No. 1.
  • Jureńczyk Ł., Controversies in Polish-Russian Relations Over the Approach to Ukraine and Georgia, [w:] SESCO 2018. Security and Sovereignty in the 21st Century, Budapest, 16–17 November 2018: Conference Proceedings, ed. A. Lőrincz, Institute for Cultural Relations Policy, Budapest 2019.
  • Kennan G.F., American Diplomacy, University of Chicago Press, Chicago 2012.
  • Keylor W.R., Wilson’s Project for a New World Order of Permanent Peace and Security, [w:] A Companion to Woodrow Wilson, ed. R.A. Kennedy, Wiley & Sons, New York 2013.
  • Machray R., The Little Entente and Its Policies, „Fortnightly” 1926, vol. 119.
  • Mazzar M.J., Why America Still Needs Europe: The False Promise of an „Asia First” Approach, „Foreign Affairs” 2023, July/August.
  • Mearsheimer J.J., The False Promise of International Institutions, Routledge, London–New York 2017.
  • Mearsheimer J.J., The Tragedy of Great Power Politics, W.W. Norton & Company, New York 2001.
  • Military and Security Developments Involving the People’s Republic of China 2024. Annual Report to Congress, U.S. Department of Defense, 2024: <https://www.documentcloud.org/documents/25462830-cmpr-2024/> [dostęp: 23 V 2025].
  • Monteiro N.P., Theory of Unipolar Politics, Cambridge University Press, Cambridge 2014.
  • Narang V., Seeking the Bomb: Strategies of Nuclear Proliferation, Princeton University Press, Princeton 2022.
  • Perspektywy dla inwestycji infrastrukturalnych w Trójmorzu, „Spot Data” [online], 2018 [dostęp: 23 VI 2025]: <https://raporty.spotdata.pl/trojmorze>.
  • Podstawowe informacje o budżecie, „Ministerstwo Obrony Narodowej” [online], 2024 [dostęp: 23 VI 2025]: <https://www.gov.pl/web/obrona-narodowa/postawowe-informacje-o-budzecie>.
  • Polityka zagraniczna Federacji Rosyjskiej. Wybrane aspekty stosunków z Polską, Ukrainą i Białorusią, red. L. Zyblikiewicz, M. Czajkowski, P. Bajor, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010.
  • President Woodrow Wilson’s Fourteen Points, „Yale Law School” [online], 8 I 1918 [dostęp: 23 VI 2025]: <https://avalon.law.yale.edu/20th_century/wilson14.asp>.
  • Rosicki R., Rosicki G., Znaczenie gazociągu Nord Stream dla Polski, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2012, nr 6.
  • Sabat M., Stosunki polsko-rosyjskie: rozbieżności interesów strategicznych, [w:] Polityka zagraniczna Federacji Rosyjskiej. Wybrane aspekty stosunków z Polską, Ukrainą i Białorusią, red. L. Zyblikiewicz, M. Czajkowski, P. Bajor, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010.
  • The Second Summit of the Three Seas Initiative Joint Declaration (Warsaw, 6–7 June 2017), „3SI Research Center” [online], 7 VI 2017 [dostęp: 23 VI 2025]: <https://3si.politic.edu.pl/the-second-summit-of-the-three-seas-initiative-joint-declaration-warsaw-6-7-june-2017/>.
  • SESCO 2018. Security and Sovereignty in the 21st Century, Budapest, 16–17 November 2018: Conference Proceedings, ed. A. Lőrincz, Institute for Cultural Relations Policy, Budapest 2019.
  • Solženicyn A.I., Pisʹmo voždâm Sovetskogo Soûza, YMCA-Press, Paris 1974.
  • Spero J., The Budapest-Prague-Warsaw Triangle: Central European Security after the Visegrad Summit, „European Security” 1992, vol. 1, issue 1.
  • Stosunek Polaków do obrony Ojczyzny, red. A. Glapiak, Akademickie Centrum Komunikacji Strategicznej, Warszawa 2023.
  • Tertrais B., Why Ukraine Matters to Russia: The Demographic Factor, „Institut Montaigne” [online], 14 II 2022 [dostęp: 23 VI 2025]: <https://www.institutmontaigne.org/en/blog/why-ukraine-matters-russia-demographic-factor>.
  • Throntveit T., The Fable of the Fourteen Points: Woodrow Wilson and National Self-Determination, „Diplomatic History” 2011, vol. 35, issue 3.
  • Waltz K.N., Theory of International Politics, McGraw-Hill, Boston 1979.
  • Wielligh N. von, Wielligh-Steyn L. von, The Bomb: South Africa’s Nuclear Weapons Programme, Litera, Warszawa 2015.
  • Wolff L., The Education of an American President Woodrow Wilson and the Study of Central and Eastern Europe, „Aspen Institute” [online], 12 XI 2020 [dostęp: 23 VI 2025]: <https://www.aspeninstitutece.org/article/2020/education-american-president-woodrow-wilson-study-central-eastern-europe/>.
  • Wschodnia flanka NATO po roku wojny–mobilizacja różnych prędkości, Ośrodek Studiów Wschodnich, [Warszawa], 21 II 2023 (Komentarze OSW, 491).
  • Zięba R., Główne problemy w stosunkach polsko-rosyjskich, „Stosunki Międzynarodowe – International Relations” 2018, t. 54, nr 3.

Downloads

Download data is not yet available.

Podobne artykuły

<< < 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.