„Dumna dziewczyna w bieli"
Udział kobiet w protestach na Białorusi po wyborach prezydenckich w 2020 r.
Abstrakt
The article is part of the discussion on women’s political participation, their involvement in social movements and protests which are concentrated on the power shift and democratisation of the political system. The text focuses on the case study of Belarusian women’s participation in anti-regime and pro-democracy protests following the rigged presidential election of 9 August 2020.
The aim of the article is to answer questions about the reasons for women’s involvement in the 2020 protests in Belarus and the methods of action used by them. The article also analyses the differences and similarities between the women’s protests in Belarus and pro-democracy protests oriented towards power change in other countries.
Słowa kluczowe
political participation of women; Belarus; methods and forms of protest
Bibliografia
Åse C., The gendered myth of protection, [w:] The Routledge handbook of gender and security, ed. C.E. Gentry, L.J. Shepherd, L. Sjoberg, Routledge, London–New York 2019.
Beckwith K., Mapping strategic engagements. Women’s movements and the state, „International Feminist Journal of Politics” 2007, vol. 9, issue 3.
Belarus: Crackdown from the top: gender-based reprisals against women activists in Belarus, Amnesty International, 17 VII 2020 (Amnesty International Public Statement, EUR 49/2748/2020): <https://www.amnesty.org/download/Documents/EUR4927482020ENGLISH.pdf> [dostęp: 27 V 2021].
Bota A., Die Frauen von Belarus. Von Revolution. Mut und dem Drang nach Freiheit, Berlin Verlag, Berlin 2021.
Bunt kobiet. Czarne Protesty i Strajki Kobiet, red. E. Korolczuk, B. Kowalska, J. Ramme, C. Snochowska-Gonzalez, Europejskie Centrum Solidarności, Gdańsk 2019: <https://www.diva-portal.org/smash/get/diva2:1317808/FULLTEXT01.pdf> [dostęp: 30 IV 2021].
Chenoweth E., Women’s participation and the fate of nonviolent campaigns. A report on the Women in Resistance (WiRe) data set, One Earth Future Foundation, Broomfield, Colorado 2019: <https://www.oefresearch.org/sites/default/files/documents/publications/Womens_Participation_Nonviolent_Campaigns_Digital.pdf> [dostęp: 1 V 2021].
Codur A.-M., King M.E., Women in civil resistance, [w:] Women, war and violence. Typography, resistance and hope, vol. 2, ed. M.M. Kurtz, L.R. Kurtz, Praeger, Santa Barbara 2015.
Dudkowska-Kafar S., Kobiety z żelaza – wywiad z Martą Dzido, „Progress. Journal of young researchers” 2017, nr 1.
Giebień H., „Kolorowe rewolucje” na Białorusi – czy powiodą się?, „Wschodnioznawstwo” 2015, nr 1.
„Global Non-Violent Action Database” [online, dostęp: 10 V 2021]: <https://nvdatabase.swarthmore.edu/>.
Katzenstein M.F., McClurg Mueller C., The women’s movements of the United States and Western Europe consciousness, political opportunity, and public policy, Temple University Press, Philadelphia 1987.
Kłysiński K., Walka reżimu o przetrwanie: 100 dni kryzysu politycznego na Białorusi, Ośrodek Studiów Wschodnich, [Warszawa] 27 XI 2020 (Komentarze OSW, 366): <https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2020-11-27/walka-rezimu-o-przetrwanie-100-dni-kryzysu-politycznego-na> [dostęp: 25 V 2021].
Korolczuk E., Explaining mass protests against abortion ban in Poland. The power of connective action, „Zoon Politikon” 2016, No. 7.
Korolczuk E., Ruchy społeczne a płeć – perspektywa intersekcjonalna: Kongres Kobiet i ruch na rzecz przywrócenia funduszu alimentacyjnego, „Kultura i Społeczeństwo” 2014, nr 1.
Lobao L.M., Women in revolutionary movements. Changing patterns of Latin American guerilla struggle, „Dialectical Anthropology” 1990, vol. 15.
Marks Z., Chenoweth E., Women, peace and security. Women’s participation for peaceful change, Folke Bernadotte Academy, The Peace Research Institute Oslo, UN Women, Stockholm 2020 (Joint Brief, Series: New Insights on Women, Peace and Security (WPS) for the Next Decade): <https://fba.se/contentassets/0cc81f0244e545878579a66f0a8ba476/research_brief_marks_chenoweth_webb.pdf> [dostęp: 1 V 2021].
Mason T.D., Women’s participation in Central American revolutions. A theoretical perspective, „Comparative Political Studies” 1992, vol. 25, No. 1.
Mitchell W.J.T., Obraz, przestrzeń, rewolucja. Wszystkie sztuki okupacji, „Widok. Teorie i praktyki kultury wizualnej” 2013, nr 3: <https://www.pismowidok.org/assets/files/article-pdf/issue-3/mitchell.pdf> [dostęp: 25 V 2021].
Naples N.A., Activist mothering. Cross-generational continuity in the community work of women from low-income urban neighborhoods, „Gender and Society” 1992, vol. 6, No. 3.
Naviband, Devočka v belom, „You Tube” [online], 28 VIII 2020 [dostęp: 2 IV 2021]: <https://www.youtube.com/watch?v=Sjc2FfjTCZM>.
Noonan R.K., Against the state. Political opportunities and collective action frames in Chile’s transition to democracy, „Sociological Forum” 1995, vol. 10, No. 1.
Onuch O., Martsenyuk T., Mothers and daughters of the Maidan. Gender, repertoires of violence, and the division of labour in Ukrainian protests, „Social, Health, and Communication Studies Journal Contemporary Ukraine” 2014, vol. 1, No. 1.
Parkins W., Protesting like a girl. Embodiment, dissent and feminist agency, „Feminist Theory” 2000, vol. 1, issue 1.
Penn S., Sekret Solidarności. Kobiety, które pokonały komunizm, Wydawnictwo „WAB”, Warszawa 2014.
Phillips S.D., The women’s squad in Ukraine’s protests. Feminism, nationalism, and militarism on the Maidan, „American Ethnologist” 2014, vol. 41, No. 3.
Principe M.A., Women in nonviolent movements. Special report 399, United States Institute for Peace, January 2017.
Prokscha A., We are not „poor things” – examining women’s motivations for involving in the 2020 Belarus protests, Maastricht University, October 2020: <https://www.researchgate.net/publication/344819979_WE_ARE_NOT_POOR_THINGS_-_EXAMINING_WOMEN'S_MOTIVATIONS_FOR_INVOLVING_IN_THE_2020_BELARUS_PROTESTS> [dostęp: 25 V 2021].
Przeszło M., Wybrane oddolne ruchy kobiet mobilizujących się przez Internet, „Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A: Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne” 2017, vol. 1, nr 9.
The Routledge handbook of gender and security, ed. C.E. Gentry, L.J. Shepherd, L. Sjoberg, Routledge, London–New York 2019.
Sasson-Levy O., Rapoport T., Body, gender, and knowledge in protest movements. The Israeli case, „Gender and Society” 2003, vol. 17, No. 3.
Serhan Y., When women lead protest movements. The demonstrations in Belarus point to a broader trend, „The Atlantic” [online], 13 IX 2020 [dostęp: 27 V 2021]: <https://www.theatlantic.com/international/archive/2020/09/belarus-protests-women/616288/>.
Szczepańska D., Matki z Placu Majowego – czterdzieści lat w ruchu, „Ameryka Łacińska” 2017, nr 3 (97).
Venkina E., Cichanouska: Kobieta może zostać prezydentem Białorusi, „Deutsche Welle” [online], 8 III 2021 [dostęp: 25 V 2021]: <https://www.dw.com/pl/cichanouska-kobieta-mo%C5%BCe-zosta%C4%87-prezydentem-bia%C5%82orusi/a-56804255>.
Waylen G., Women and democratization. Conceptualizing gender relations in transition politics, „World Politics” 1994, vol. 46, No. 3.
Women and feminism in Belarus: the truth behind the „flower power”. An interview with Irina Solomatina by Luba Fein, „FiLiA Women’s Rights Conference” [online], 21 IX 2020 [dostęp: 27 V 2021], <https://filia.org.uk/latest-news/2020/9/21/women-and-feminism-in-belarus-the-truth-behind-the-flower-power>.
Women and social protest, ed. G. West, R.L. Blumberg, Oxford University Press, New York 1990.
Women, global protest movements, and political agency rethinking the legacy of 1968, ed. S. Colvin, K. Karcher, Routledge, London 2018.
Women, war and violence. Typography, resistance and hope, vol. 2, ed. M.M. Kurtz, L.R. Kurtz, Praeger, Santa Barbara 2015.
The women’s movement in protest, institutions and the internet. Australia in transnational perspective, ed. S. Maddison, M. Sawer, Routledge, London 2013.
Ziętek A., Ruchy protestu jako przykład asertywnej kultury obywatelskiej. Przypadek ogólnopolskiego strajku kobiet, „Atheneum. Polskie studia politologiczne” 2020, vol. 65, nr 1.
Akademia Finansów i Biznesu „Vistula” Polska
https://orcid.org/0000-0002-7676-0693
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
