Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Civitas baner

Tom 24 (2019): FILOZOFIA POLSKA: MIĘDZY LOKALNYM A UNIWERSALNYM

Temat numeru

Polska - wieczny projekt modernizacyjny?

DOI: https://doi.org/10.35757/CIV.2019.24.02
Przesłane: 15 grudnia 2019
Opublikowane: 28 czerwca 2019

Abstrakt

Tekst zawiera próbę ujęcia dziejów nowoczesnej myśli politycznej w Polsce przez pryzmat sporu o definicję podstaw tożsamości narodowej. Historyczną osią tego sporu jest zarysowująca się w XIX wieku opozycja dwóch konkurencyjnych stanowisk w tym zakresie: idealistycznego – opartego na koncepcji narodu jako duchowej wspólnoty idei, oraz realistycznego – odwołującej się do założeń pragmatycznie pojętej, materialnej wspólnoty interesu narodowego. Celem rozważań jest krytyczne zbadanie filozoficzno-historycznego tła powstania i rozwoju drugiego z tych stanowisk, uważanego współcześnie za wolną od wszelkiej deformacji ideologicznej, obiektywną wykładnię nowoczesnego pojęcia narodowości. Czy tak jest rzeczywiście?

Bibliografia

  1. Brodski A.I., Kto wstąpi na górę Pana? Polska, Rosja i Ukraina w świetle idei mesjanistycznej, przeł. M. Bohun, w: J. Skoczyński (red.), Myśl polska w obszarze rosyjskojęzycznym, Księgarnia Akademicka, Kraków 2016.
  2. Brodziński K., O narodowości Polaków, w: K. Brodziński, Mowy i pisma patriotyczne oraz O powołaniu i obowiązkach młodzieży akademickiej, oprac. I. Chrzanowski, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1926.
  3. Dąbrowski K., W poszukiwaniu zdrowia psychicznego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1989.
  4. Dmowski R., Myśli nowoczesnego Polaka, wyd. 4 (dopełnione), [F. Wyszyński i S-ka], Warszawa 1933.
  5. Garewicz J., Misja narodu w ujęciu polskim i niemieckim, w: J. Garewicz, Wokół filozofii niemieckiej. Wybór pism, wstęp H. Buczyńska-Garewicz, posł. L. Szczucki, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 2003.
  6. Gontarczyk P., Motyle skrzydła Zygmunta Baumana, „Rzeczpospolita”, 22–24 marca 2008, s. 31–32.
  7. Kizwalter T., O nowoczesności narodu. Przypadek Polski, Wydawnictwo Naukowe „Semper”, Warszawa 1999.
  8. Koźmian S., Rzecz o roku 1863, t. 2, Spółka Wydawnicza Polska, Kraków 1896.
  9. Krupiński F., Romantyzm i jego skutki, „Ateneum” 1876, t. 2, z. 4.
  10. Marks K., Przyczynek do krytyki ekonomii politycznej. Przedmowa, w: K. Marks, F. Engels, Dzieła wybrane, t. 1, Książka i Wiedza, Warszawa 1949.
  11. Mochnacki M., Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831, t. 1, oprac. i przedm. S. Kieniewicz, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1984.
  12. Pieróg S., Maurycy Mochnacki. Studium romantycznej świadomości, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1982.
  13. Pieróg S., Franciszka Krupińskiego rozprawa z romantyzmem, w: A. Dziedzic et al. (red.), Romantyzmy polskie, Fundacja Historii Filozofii Polskiej, Warszawa 2016.
  14. Rymkiewicz J.M., Wiersze polityczne, Wydawnictwo „Sic!”, Warszawa 2010.
  15. Skrzycki R. [R. Dmowski], Myśli nowoczesnego Polaka, „Przegląd Wszechpolski” 1902, nr 2, s. 109–116; nr 3, s. 190–199; nr 5, s. 352–363; nr 6, s. 433–443; nr 7, s. 508–517; nr 8, s. 581–588; nr 9, s. 659–669; nr 11, s. 825–833.
  16. Spór o mesjanizm, t. 2: Recepcja krytyczna, cz. 1–2, wybór, oprac. i wstęp A. Wawrzynowicz, Fundacja Augusta hr. Cieszkowskiego, Warszawa 2017.
  17. Szczepanowski S., Aforyzmy o wychowaniu, w: S. Szczepanowski, Idea polska. Wybór pism, wybór i przedm. S. Borzym, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1988.
  18. Tekst wydany został anonimowo: [R. Dmowski], Nasz patriotyzm. Podstawy programu współczesnej polityki narodowej, [Janiszewski i Quitt], [Berlin] 1893.
  19. Ujejski J., Dzieje polskiego mesjanizmu do powstania listopadowego włącznie, Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Lwów 1931, s. 25.
  20. Wawrzynowicz A., Elementy antynaturalizmu historiozoficznego w polskiej filozofii czynu, w: J. Skoczyński (red.), Mit. Historia. Kultura. Materiały z V Seminarium Historyków Filozofii Polski, Księgarnia Akademicka, Kraków 2012.
  21. Wawrzynowicz A., Polska myśl mesjanistyczna w analizach Tadeusza Krońskiego, „Folia Philosophica” 2017, t. 38, s. 115–125.

Downloads

Download data is not yet available.

Podobne artykuły

<< < 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.