Absolwentka Instytutu Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, doktorantka w Szkole Nauk Społecznych Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk (praca doktorska poświęcona analizie prawicowych, polityczno-filozoficznych dyskursów tożsamościowych w Polsce) oraz stypendystka programu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się na analizie dyskursów konserwatywnych i antyliberalnych, a także metafizycznych podstaw filozofii postmodernistycznej.
The paper is devoted to the analysis of the evolution of the basic political figures of Carl Schmitt’s philosophical discourse from the 1920s to the early 1940s. It emphasized the importance of the transition from a statist perspective of an ordered, territorially closed state understood as the basic area of political implementation to a dynamic formation based on the category of Volk – the Great Space, which is devoid of defining characteristics in the form of territorial borders and stable legal rules (Grossraum). The analysis of this process is based on the analogy between the Schmittian concept of the Grossraum formation and Klaus Theweleit’s concept of fascist subject – fundamentally indefinite, broken and boundless. It is the transition from the category of the closed state to the category of Volk as a concrete and dynamic essence of the political that not only inscribes Schmitt’s thought in the broadly understood fascist discourse, but also makes Schmitt’s concept of the international political entity structurally and essentially similar to the borderless and fluid fascist subject described by Theweleit. In the proposed interpretation, the concept of the Great Space, contrary to what Schmitt claims, is not an objective description of the processes taking place in the international relations of that time, but the postulate of a new, expansive, fascist nomos of the Earth.
References
Allan T., Wikingowie, przeł. Z. Kościuk, w: Starożytne cywilizacje – wierzenia, mitologia, sztuka, red. G. Woolf, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
Baran B., Od tłumacza, w: C. Schmitt, Porządek wielkoobszarowy w prawie międzynarodowym z zakazem interwencji dla sił obcych w danym obszarze. Przyczynek do pojęcia Rzeszy w prawie międzynarodowym, przeł. B. Baran, Aletheia, Warszawa 2018.
Elden S., Reading Schmitt Geopolitically. Nomos, Territory and Großraum, „Radical Philosophy” 2010, nr 161.
Eliade M., Inicjacja, obrzędy, stowarzyszenia tajemne. Narodziny mistyczne, przeł. K. Kocjan, Wydawnictwo Znak, Kraków 1997.
Eliade M., Szamanizm i archaiczne techniki ekstazy, przeł. K. Kocjan, Aletheia, Warszawa 1994.
Höfler O., Berserker, w: Reallexikon der germanischen Altertumskunde, t. 2, red. H. Beck, De Gruyter, Berlin – New York 1976.
Minca C., Rowan R., The Question of Space in Carl Schmitt, „Progress in Human Geography” 2015, nr 39 (3).
Olszewski H., „Volk” w ideologii nazizmu, Pojęcia „Volk” i „Nation” w historii Niemiec, red. A. Czubiński, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań 1980.
Rose R.S., Krytyczny słownik mitów i symboli nazizmu, przeł. Z. Jakubowska, A. Rurarz, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2009.
Roux J.P., Krew. Mity, symbole, rzeczywistość, przeł. M. Perek, Wydawnictwo Znak, Kraków 1994.
Schmitt C., Führer jest obrońcą prawa (Komentarz do przemówienia Adolfa Hitlera w Reichstagu 13 lipca 1934), przeł. P. Graczyk, „Kronos. Metafizyka, Kultura, Religia” 2010, nr 2.
Schmitt C., Ląd i morze, przeł. A. Lipszyc, „Przegląd Polityczny” 2014, nr 127/128.
Schmitt C., Lewiatan w teorii państwa Thomasa Hobbesa, przeł. M. Falkowski, Prószyński i S-ka, Warszawa 2008.
Schmitt C., Niemiecka nauka prawa w walce z duchem żydowskim. Wypowiedzi na konferencji niemieckich prawników w 1936 r., „Pro Fide Rege et Lege” 2015, nr 1 (73–74).
Schmitt C., O trzech rodzajach myślenia w nauce prawa, przeł. J. Zajadło, Wydawnictwo Arche, Sopot 2016.
Schmitt C., Porządek wielkoobszarowy w prawie międzynarodowym z zakazem interwencji dla sił obcych w danym obszarze. Przyczynek do pojęcia Rzeszy w prawie międzynarodowym, przeł. B. Baran, Aletheia, Warszawa 2018.
Schmitt C., Teologia polityczna i inne pisma, przeł. M.A. Cichocki, Aletheia, Warszawa 2012. Tu: Etyka państwowa a pluralistyczna teoria państwa; Pojęcie polityczności; Rzymski katolicyzm i polityczna forma.
Skarzyński R., Od chaosu do ładu. Carl Schmitt i problem tego, co polityczne, Wydawnictwo von Borowiecky, Warszawa 2012.
Słupecki L.P., Wojownicy i wilkołaki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.
Theweleit K., Męskie fantazje, przeł. M. Falkowski, M. Herer, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2015.
Tielke M., Podejrzana figura i świetlana postać, przeł. A. i A. Kolumbowie, „Przegląd Polityczny” 2014, nr 127/128.
Wielomski A., Katolik – Prusak – nazista. Sekularyzacja w biografii ideowej Carla Schmitta, Wydawnictwo von Borowiecky, Radzymin – Warszawa 2019.
Zajadło J., Schmitt, Wydawnictwo Arche, Sopot 2016.
