Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
RP-N baner

No. 33 (2025)

Articles

Hitler’s Faithful Servant? Franz Paliczka as a Functionary of the German Occupation Regime and His Trial

DOI: https://doi.org/10.35757/RPN.2025.33.01
Submitted: June 20, 2024
Published: October 7, 2025

Abstract

After the end of World War II, the Polish justice system set about prosecuting and trying those responsible for crimes committed by the German occupation apparatus in Poland. Among the perpetrators were also citizens of the Second Polish Republic. The article discusses the case of the Upper Silesian Volksdeutscher Franz Paliczka – a pre-war German minority activist and occupation official in Pszczyna. The authors analyse his activities in the interwar period, in 1939–1945 and his post-war trial before the Special Criminal Court in Katowice.

References

  • Bębnik G., Sokoły kapitana Ebbinghausa. Sonderformation Ebbinghaus w działaniach wojennych na Górnym Śląsku w 1939 r., Instytut Pamięci Narodowej, Katowice–Kraków 2014.
  • Boda-Krężel Z., Sprawa volkslisty na Górnym Śląsku. Koncepcje likwidacji problemu i ich realizacja, Instytut Śląski, Opole 1978.
  • Burczyk D., Renegaci przed sądem. Specjalny Sąd Karny i Prokuratura Specjalnego Sądu Karnego w Gdańsku (1945–1946), Instytut Pamięci Narodowej, Gdańsk–Warszawa 2022.
  • Dziurok A., Osądzenie przestępstw okresu II wojny światowej przez Specjalny Sąd Karny w Katowicach w latach 1945–1946, Instytut Pamięci Narodowej, Katowice–Warszawa 2024.
  • Gruszka S.F., Nasze czasy wiek XX. Historie prawdziwe – wspomnienia – refleksje, Towarzystwo Miłośników Ziemi Pszczyńskiej, Pszczyna 2005.
  • Kaczmarek R., Pod rządami gauleiterów. Elity i instancje władzy w rejencji katowickiej w latach 1939–1945, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1998.
  • Kaczmarek R., W odrodzonej Polsce, [w:] Pszczyna. Monografia historyczna, t. 1, red. R. Kaczmarek, J. Sperka, Urząd Miejski w Pszczynie, Pszczyna 2014.
  • Kaczmarek R., Sperka J. (red.), Pszczyna. Monografia historyczna, t. 1, Urząd Miejski w Pszczynie, Pszczyna 2014.
  • Kapica W., Kierownicy polityczni NSDAP w powiecie pszczyńskim w latach 1939–1945. Analiza zbiorowości, „Wieki Stare i Nowe” 2011, t. 3 (8).
  • Kruszewski T., Partia narodowosocjalistyczna na Śląsku w latach 1933–1945. Organizacja i działalność, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1995.
  • Lysko A. (red.), Słownik biograficzny ziemi pszczyńskiej, , Urząd Miejski w Pszczynie, Pszczyna 1994.
  • Majewski P.M., Brzydkie słowo na „k”. Rzecz o kolaboracji, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2024.
  • Materiały norymberskie. Umowa, statut, akt oskarżenia, wyrok, radzieckie votum, oprac. T. Cyprian, J. Sawicki, Spółdzielnia Wydawnicza „Książka”, Warszawa 1948.
  • Nocoń H., Inteligencja polska w powiecie pszczyńskim w latach 1922–1939, Towarzystwo Miłośników Ziemi Pszczyńskiej, Pszczyna 2005.
  • Orlik Z., Nad brzegami Dokawy. Szkice z dziejów Piasku, Pszczyńskie Centrum Kultury, Pszczyna 2000.
  • Paliczka F., Die frühere Entwicklung der Kreissparkasse Pless und ihr jetziger Wiederaufbau, [w:] Heimatkalender Pless 1940, Der Landrat des Kreises Pless, Pless 1940.
  • Pasek A., Przestępstwa okupacyjne w polskim prawie karnym z lat 1944–1956, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2002.
  • Pawlicki A., Procesy osób oskarżonych o popełnienie zbrodni niemieckich w tzw. ,,Kraju Warty” przed polskimi sądami specjalnymi w latach 1945–1946, t. 1–2, Instytut Pamięci Narodowej, Poznań–Warszawa 2019.
  • Rosenbaum S., Między katolicyzmem i nacjonalizmem. Związek Niemieckich Katolików w Polsce w województwie śląskim 1923–1939, Instytut Pamięci Narodowej, Katowice–Warszawa 2020.
  • Szkice z dziejów ziemi pszczyńskiej, t. 1: Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej 6–7 grudnia 2017 roku przez Muzeum Historii Katowic oraz Muzeum Miejskie w Tychach, Muzeum Historii Katowic, Muzeum Miejskie w Tychach, Katowice–Tychy 2020.
  • Unsere Heimatstadt Pless in Oberschlesien, Bd. 2, Bundesheimatgruppe Pless, Runderoth 1978.
  • Węcki M., II wojna światowa, [w:] R. Kaczmarek, J. Sperka (red.), Pszczyna. Monografia historyczna, t. 1, Urząd Miejski w Pszczynie, Pszczyna 2014.
  • Węcki M., Siatka informatorów Służby Bezpieczeństwa Reichsführera SS (Sicherheitsdienst) w powiecie pszczyńskim – szkic, [w:] Szkice z dziejów ziemi pszczyńskiej, t. 1: Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej 6–7 grudnia 2017 roku przez Muzeum Historii Katowic oraz Muzeum Miejskie w Tychach, Muzeum Historii Katowic, Muzeum Miejskie w Tychach, Katowice–Tychy 2020.

Downloads

Download data is not yet available.

Similar Articles

1 2 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.