Rodzinne mikrohistorie, łańcuchy i sieci migracyjne do Stanów Zjednoczonych na przestrzeni stulecia. Analiza porównawcza wychodźstwa z polskiej, niemieckiej i szwedzkiej wsi
Abstrakt
Celem artykułu jest analiza zjawiska formowania się łańcuchów i sieci migracyjnych z perspektywy mikro- (w odniesieniu do rodzinnych migracyjnych mikrohistorii) oraz mezzospołecznej (w kontekście wybranych społeczności lokalnych). W odniesieniu do strumieni migracyjnych płynących z Europy do USA w XIX i na początku XX wieku porównaniu poddane zostaną źródła do analizy i rekonstrukcji łańcuchów i sieci migracyjnych oraz zakres informacji możliwy do zgromadzenia na ich podstawie. Zestawione zostaną badania przeprowadzone za pośrednictwem:
1) danych z Archiwum Ellis Island – badania autorki artykułu powstałe w oparciu o analizę list pasażerów statków na temat imigrantów przybyłych do Stanów Zjednoczonych z dwóch sąsiadujących powiatów: strzyżowskiego i rzeszowskiego (ponad 4500 rekordów);
2) informacji pochodzących z bazy danych HESAUS (list emigracyjnych niemieckiego księstwa Hesja-Cassel zgromadzonych w Hessisches Staatsarchiv w Marburgu) przeanalizowanych przez Simone A. Wegge na temat wiejskich migracji z historycznego obszaru elektoratu Hesji-Kassel we współczesnych Niemczech w XIX wieku do USA (50,000 rekordów);
3) szwedzkich parafialnych rejestrów migracyjnych zbadanych przez Anne-Marie Eurenius na temat osób, które wyemigrowały ze wsi regionu Halland w południowo-zachodniej Szwecji do Stanów Zjednoczonych pod koniec XIX wieku (1,500 rekordów);
Analiza prowadzona będzie przy zastosowaniu metody porównawczej, zarówno w wymiarze synchronicznym jak i diachronicznym, odnosząc się zarówno do perspektywy wielopokoleniowej i trendów migracyjnych podejmowanych przez poszczególne generacje migrantów. Proces badawczy został oparty o dane zastane.
Słowa kluczowe
Stany Zjednoczone; migracje łańcuchowe; migracje ze wsi; sieci migracyjne
Bibliografia
Duda-Dziewierz Krystyna, 1938, Wieś małopolska a emigracja amerykańska. Studium wsi Babica powiatu rzeszowskiego, Polski Instytut Socjologiczny, Warszawa–Poznań.
Durkheim Émile, 2006 [1897], Samobójstwo. Studium z socjologii, tłum. Krzysztof Wakar, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Dyktus Jerzy, 1977, Emigracja i opieka duszpasterska nad emigrantami w diecezji krakowskiej w świetle ankiet konsystorza z 1907 i 1913 roku, „Studia Polonijne”, nr 2, s. 113–180.
Eurenius Anna-Maria, 2020, A Family Affair: Evidence of Chain Migration During the Mass Emigration from the County of Halland in Sweden to the United States in the 1890s, „Population Studies”, t. 74(1), s. 103–118.
Gabaccia Donna R., 1994, From the Other Side: Women, Gender, and Immigrant Life in the U.S., 1820–1990, Bloomington-Indianapolis.
Kulpińska Joanna, 2019, Transatlantyckie trendy migracyjne na przestrzeni stulecia. Studium przypadku wychodźstwa z powiatu strzyżowskiego, Księgarnia Akademicka, Kraków.
Lee Everett S., 1966, A Theory of Migration, „Demography”, t. 3(1), s. 47–57.
Maciąg Rafał, 2012, Społeczna konstrukcja dokumentów i danych urzędowych. Dane medyczne, „Przegląd Socjologiczny”, nr 1, s. 179–200.
Massey Douglas S., 1990, Social Structure, Household Strategies, and the Cumulative Causation of Migration, „Population Index”, t. 56, s. 3–26.
Massey Douglas S. i in., 1993, Theories of International Migration: A Review and Appraisal, „Population and Development Review”, t. 19(3), s. 431–466.
Morokvasic Mirjana, 1984, Birds of Passage Are also Women, „International Migration Review”, t. 18, nr 4, s. 886–907.
Pedraza Silvia, 1991, Women and Migration: The Social Consequences of Gender, „Annual Review of Sociology”, t. 17, s. 303–325.
Piech Stanisław, 1985, Akcje duszpasterskie księży diecezji tarnowskiej wśród polskiego wychodźstwa sezonowego za granicę (1904–1913), „Studia Polonijne”, t. 9, s. 83–101, Lublin.
Piech Stanisław, 1986, Emigracje z diecezji tarnowskiej w świetle ankiet konsystorza z lat 1907 i 1910, „Nasza Przeszłość”, t. 65, s. 145–197.
Praszałowicz Dorota, 1999, Zamorska emigracja łańcuchowa Polaków, Niemców i Żydów z Wielkopolski w XIX wieku. Zarys problematyki i podstawowe dane, „Przegląd Polonijny”, nr 3, s. 89–104.
Praszałowicz Dorota, 2002, Teoretyczne koncepcje procesów migracji, „Przegląd Polonijny”, nr 4, s. 9–40.
Praszałowicz Dorota, Makowski Krzysztof A., Zięba Andrzej, 2004, Mechanizmy zamorskich migracji łańcuchowych w XIX wieku: Polacy, Niemcy, Żydzi, Rusini. Zarys problemu, Księgarnia Akademicka, Kraków.
Steidl Annemarie, 2005, Young, Unwed, Mobile, and Female. Women on Their Way from the Habsburg Monarchy to the United States of America, „Przegląd Polonijny”, nr 4, s. 55–76.
Sułek Antoni, 2002, Ogród metodologii socjologicznej, Scholar, Warszawa.
Wegge Simone A., 1998, Chain Migration and Information Networks: Evidence from Nineteenth-Century Hesse–Cassel, „The Journal of Economic History”, t. 58(4), s. 957–986.
Wegge Simone A., 2003, The Hesse-Cassel Emigrants: A New Sample of Transatlantic Emigrants Linked to Their Origins, „Research in Economic History”, t. 21, s. 357–405.
Wegge Simone A., 2008, Network Strategies of the Nineteenth Century Hesse–Cassel Emigrants, „The History of the Family”, t. 13(3), s. 296–314.
Uniwersytet Jagielloński Polska
https://orcid.org/0000-0001-7923-2426
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
