Doktor habilitowany, profesor w Instytucie Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, kierownik Zakładu Przemian Społecznych i Instytucjonalnych w tym Instytucie.
The aim of the article is to present the concept of sociology of the social crisis inspired by Maria Jarosz’s works. The elements of the institutional theory, systems theory, sociology of social problems, identity and conflict, which are presented in this article, served to study the symptoms of crisis (social inequalities, exclusion, social and institutional pathologies). The concept of sociology of the social crisis is based on the study of a divided society, affected by dysfunctions in the sphere of social life and in the institutional dimension. Intentional fuelling of social conflicts is a manipulation to maintain power. ‘Engaged sociology’, i.e. the one that studies social relations through a researcher’s personal involvement in the phenomena described, is used to study the social crisis. Identifying the sources of crisis fulfils the postulate of the usefulness of sociological research.
References
Bauman Z., Nowoczesność i zagłada, tłum. T. Kunz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2009.
Blumer H., Interakcjonizm symboliczny: perspektywa i metoda, tłum. G. Woroniecka, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2007.
Burawoy M., Public Sociology. Öffentliche Soziologie gegen Marktfundamentalismus und globale Ungleichheit , Juventa Verlag GmbH, Weinheim 2015.
Coser L.A., Continuities in the Study of Social Conflict, The Free Press, New York 1967.
Dahrendorf R., Nowoczesny konflikt społeczny. Esej o polityce wolności, Czytelnik, Warszawa 1993.
Dobry M., Socjologia kryzysów politycznych, przeł. K. Wakar, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995, s. 12.
Durkheim É., O podziale pracy społecznej, przeł. K. Wakar, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.
Durkheim É., Samobójstwo. Studium z socjologii (Le suicide. Étude de sociologie, 1897), przekł. K. Wakar, Oficyna Naukowa, Warszawa 2006.
Frysztacki K., Socjologia problemów społecznych, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2009.
Giddens A., Socjologia, tłum. O. Siara, A. Szulżycka, P. Tomanek, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.
Habermas J., Tendencje kryzysowe w rozwiniętym kapitalizmie, w: A. Jasińska-Kania i in., Współczesne teorie socjologiczne, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2008, t. 2, s. 975–984.
Jarosz M. (red.), Naznaczeni i napiętnowani. O wykluczeniu politycznym, Instytut Studiów Politycznych PAN, Oficyna Naukowa, Warszawa 2008, s. 12.
Jarosz M. (red.), Polska europejska czy narodowa?, Instytut Studiów Politycznych PAN, Oficyna Naukowa, Warszawa 2014, s. 257.
Jarosz M., Kozak M.W., Poza systemem. Instytucje i społeczeństwa, Instytut Studiów Politycznych PAN, Oficyna Naukowa, Warszawa 2016, s. 194.
Jarosz M., Nierówności społeczne, Książka i Wiedza, Warszawa 1984, s. 5.
Jarosz M., Władza. Przywileje. Korupcja, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
Jarosz M., Samobójstwa. Dlaczego teraz?, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013, s. 10, 11.
Kamiński A.Z., Kryzys jako szansa, w: M. Jarosz (red.), Polska europejska czy narodowa?, Instytut Studiów Politycznych PAN, Oficyna Naukowa, Warszawa 2014, s. 105.Kopaliński W., Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Muza SA, Warszawa 2000, s. 282.
Krasnodębski Z., Max Weber, Wiedza Powszechna, Warszawa 1999.
Mead G.H., Umysł, osobowość, społeczeństwo, przeł. Z. Wolińska, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1975.
Ossowski S., Taktyka i kultura, w: A. Sułek (oprac.), Stanisław Ossowski w pełnym blasku. Suplement do dzieł, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2016, s. 191.
Podgórecki A., Patologia życia społecznego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
Rubington E., Weinberg M.S., The Study of Social Problems: Seven Perspectives, Oxford University Press, New York 2003.
Schütz A., The Phenomenology of the Social World, Northwestern University Press, Evanston 1967.
Schütz A., Równość a struktura znaczeniowa świata społecznego, w: A. Schütz, O wielości światów, tłum. B. Jabłońska, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków 2008, s. 157.
Szacki J., Historia myśli socjologicznej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1983, t. 2, s. 809.
Sztompka P., Socjologia, Znak, Kraków 2002, s. 446.
Thomas W.I., The Unadjusted Girl. With Cases and Standpoint for Behavior Analysis, Little, Brown & Co., Boston 1925, za: K. Wielecki, Kryzys i socjologia, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2017, s. 83.
Thomas W.I., Znaniecki F., Chłop polski w Europie i Ameryce, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1976, t. 4, za: K. Wielecki, Kryzys i socjologia, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2017, s. 84.
Tönnies F., Wspólnota i stowarzyszenie, przeł. M. Łukasiewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1988.
Touraine A., Po kryzysie, przeł. M. Frybes, Oficyna Naukowa, Warszawa 2013, s. 18.
Weber M., Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, przeł. D. Lachocka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
Wielecki K., Kryzys i socjologia, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2017.
