Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
KiS baner

Tom 61 Nr 3 (2017): AUTOETNOGRAFIA

Artykuły i rozprawy

Po pierwsze — człowiek. Autoetnografia w kontekście teorii sprawstwa Margaret Archer

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2017.61.3.3
Przesłane: 28 kwietnia 2021
Opublikowane: 10 lipca 2017

Abstrakt

The aim of this article is to show autoethnography in the context of Margaret Archer’s theory of agency. The author’s point of departure is the assumption that autoethnography is not solely a current in socio-cultural anthropology where anthropologists are focused on themselves, nor is it limited to the genre of anthropological literature in which the experiences and emotions of fieldwork researchers are displayed in the foreground. The author shows that autoethnography makes use of the reflectiveness of being in the world that is an immanent characteristic of knowing subjects. A significant part of anthropological praxis also demands from researchers a permanent autoreflexivity. This autoreflexivity concerns the aims of knowing, the course of field research, relationships during it, tools and methods of knowledge, and the cultural, social, and political contexts of practicing anthropology and its consequences. This autoreflexivity is the source of agency. Reflection about ourselves begins with a thought and in an internal conversation; these are the basis of an integral part of anthropological praxis—agency.

Bibliografia

  1. Anderson Leon, 2014 [2006], Autoetnografia analityczna, tłum. Maja Brzozowska-Brywczyńska, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 10, nr 3, s. 144–166.
  2. Archer Margaret, 1996, Culture and Agency: The Place of Culture in Social Theory, Cambridge University Press, Cambridge.
  3. Archer Margaret, 2003, Structure, Agency and the Internal Conversation, Cambridge University Press, Cambridge.
  4. Archer Margaret, 2007, Making Our Way through the World: Human Reflexivity and Social Mobility, Cambridge University Press, Cambridge.
  5. Archer Margaret, 2013, Człowieczeństwo. Problem sprawstwa, tłum. Agata Dziuban, Nomos, Kraków.
  6. Arendt Hannah, 2003, Odpowiedzialność i władza sądzenia, tłum. Wojciech Madej, Mieczysław Godyń, Prószyński i S-ka, Warszawa.
  7. Barański Janusz, 1999, Koniec etnologii czy koniec wieku etnologii? Garść wróżb u progu nowego wieku, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa”, nr 4.
  8. Beck Ulrich, Giddens Anthony, Lash Scott, 2009, Modernizacja refleksyjna: polityka, tradycja i estetyka w porządku społecznym nowoczesności, tłum. Jacek Konieczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  9. Behar Ruth, 1993, Translated Woman: Crossing the Border with Esperanza’s Story, Beacon Press, Boston.
  10. Behar Ruth, 1996, The Vulnerable Observer: Ethnography that Breaks Your Heart, Beacon Press, Boston.
  11. Blume Libby B., De Reus Lee Ann, 2009, Resisting Whiteness: Autoethnography and the Dialectics of Ethnicity and Privilege, w: Sally A. Lloyd, April L. Few, Katherine R. Allen (red.), Handbook of Feminist Family Studies, Sage, London.
  12. Bourdieu Pierre, 2006, Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, tłum. Piotr Biłos, Scholar, Warszawa.
  13. Brocki Marcin, 1999, Antropologia postmodernistyczna wobec krytyki, w: Andrzej Paluch (red.), Transformacja, ponowoczesność wokół nas i w nas, Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej, Wrocław.
  14. Brodwin Paul, 2017, Technologies of the Self and Ethnographic Praxis, „Medical Anthropology. Cross-Cultural Studies in Health and Illness”, t. 36, nr 1, s. 77–82.
  15. Bruner Jerome, 1990, Życie jako narracja, „Kwartalnik Pedagogiczny”, nr 4.
  16. Buchowski Michał, 1993, Przeciw skrajnemu relatywizmowi, w: Anna Jamroziakowa (red.), Inspiracje postmodernistyczne w humanistyce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa–Poznań.
  17. Buchowski Michał, Kempny Marian, 1999, Czy istnieje antropologia postmodernistyczna?, w: Michał Buchowski (red.), Amerykańska antropologia postmodernistyczna, Instytut Kultury, Warszawa.
  18. Buliński Tarzycjusz, Kairski Mariusz (red.), 2011, Teren w antropologii. Praktyka badawcza we współczesnej antropologii kulturowej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
  19. Butler Judith, 2016, Zapiski o performatywnej teorii zgromadzeń, tłum. Joanna Bednarek, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
  20. Chang Heewon, 2016, Autoethnography as Method, Routledge, New York.
  21. Chang Heewon, Ngunjiri Faith, Hernandez Kathy-Ann C., 2016, Collaborative Authoethnography, Routledge, New York.
  22. Clifford James, 2003, On The Edges of Anthropology (Interviews), Prickly Paradigm Press, Chicago.
  23. Czaplicka Maria, 1916, My Siberian Year, Mills&Boom, London.
  24. Diamond Stanley, 1974, Anthropology in Question, w: Dell Hymes (red.), Reinventing Anthropology, Vintage Books, New York.
  25. Ellis Carolyn, Bochner Arthur, 2000, Autoethnography, Personal Narrative and Reflexivity: Researcher as Subject, w: Norman Denzin, Yvonna S. Lincoln (red.), Handbook of Qualitative Research, Sage, London.
  26. Ellis Carolyn, Bochner Arthur, 2000, Ethnographically Speaking: Autoethnography, Literature, and Aesthetics, AltaMira Press, Walnut Creek, CA.
  27. Ellis Carolyn, Bochner Arthur, 2006, Anallyzing Anallytiic Autoethnography: An Autopsy, „Journal of Contemporary Ethnography”, t. 35, nr 4, s. 429–449.
  28. Ellis Carolyn, Bochner Arthur, 2016, Evocative Autoethnography. Writing Lives and Telling Stories, Routledge, London.
  29. Ellis Carolyn, Bochner Arthur P., 2017, Foreword, w: Sandra L. Pensoneau-Conway, Tony E. Adams, Derek M. Bolen (red.), Doing Autoethnography, Sense Publishers, Rotterdam.
  30. Ettorre Elizabeth, 2017, Autoethnography as Feminist Method: Sensitising the Feminist, Routledge, London.
  31. Fabian Johannes, 2001, Anthropology with an Attitude, Stanford University Press, Stanford.
  32. Geertz Clifford, 2005, Interpretacja kultur. Wybrane eseje, tłum. Maria M. Piechaczek, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
  33. Giddens Anthony, 2003, Stanowienie społeczeństwa. Zarys teorii strukturacji, tłum. Stefan Amsterdamski, Zysk i Spółka, Poznań.
  34. Holman Jones Stacy, Adams Tony E., Ellis Carolyn (red.), 2016, Handbook of Autoethnography, Routledge, London.
  35. Janion Maria, 1996, Czy będziesz wiedział, co przeżyłeś?, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
  36. Kacperczyk Anna, 2014, Autoetnografia — technika, metoda, nowy paradygmat? O metodologicznym statusie autoetnografii, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 10, nr 3, s. 32–75.
  37. Kaniowska Katarzyna, 1995, Czy trudno dziś być antropologiem?, „Lud”, nr 78, s. 279–291.
  38. Kaniowska Katarzyna, 1999, Antropologia wobec postmodernizmu, w: Adam Paluch (red.), Transformacja, ponowoczesność wokół nas i w nas, Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej, Wrocław.
  39. Kaniowska Katarzyna, Modnicka Noemi (red.), 2010, Etyczne problemy badań antropologicznych, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Wrocław–Łódź.
  40. Kubica Grażyna, 2014, Wytyczanie granic między nauką a literaturą: proza etnograficzna, w: Grażyna Kubica, Hanna Rusek (red.), Granice i pogranicza: państw, grup, dyskursów… Perspektywa antropologiczna i socjologiczna, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
  41. Kubica Grażyna, 2015, Maria Czaplicka: płeć, szamanizm, rasa. Biografia antropologiczna, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
  42. Kuligowski Waldemar, 2001, Antropologia refleksyjna. O rzeczywistości tekstu, Wydawnictwo Uniwersytetu Poznańskiego, Poznań.
  43. Latour Bruno, 2009, Polityka natury. Nauki wkraczają do demokracji, tłum. Agata Czarnecka, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
  44. Latour Bruno, 2010, Splatając na nowo to, co społeczne, tłum. Aleksandra Derra, Krzysztof Abriszewski, Universitas, Kraków.
  45. Lohman Roger Ivar, 2008, Introduction: Biographies of Anthropologists as Anthropological Data, „Reviews in Anthropology”, t. 37, s. 89–101.
  46. Long Elisabeth, 2012, O społecznej naturze czytania, tłum. Maciej Maryl, „Teksty Drugie”, nr 6.
  47. Lubaś Marcin, 2014, „Writing Culture” i spor o kształt krytyki wiedzy, „Zeszyty Etnologii Wrocławskiej”, nr 2(21), s. 39–65.
  48. Łebkowska Anna, 2012, Narracja, w: Michał P. Markowski, Ryszard Nycz (red.), Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, Universitas, Kraków.
  49. Majbroda Katarzyna, 2013, Na pograniczu antropologii i literatury. Samo(roz)poznanie jako konsekwencja zwrotu literackiego w antropologii społeczno-kulturowej, w: Grażyna Kubica, Hanna Rusek (red.),
  50. Granice i pogranicza: państw, grup, dyskursów… Perspektywa antropologiczna i socjologiczna, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
  51. Majbroda Katarzyna, 2016a, Od konwencji narracyjnej do metody. Praktykowanie antropologii społeczno-kulturowej po zwrocie afektywnym, „Zeszyty Etnologii Wrocławskiej”, nr 1 (24), s. 65–84.
  52. Majbroda Katarzyna, 2016b, Postmodernistyczne otwarcie w polskiej antropologii społeczno-kulturowej. Projekt urzeczywistniony?, „Lud”, t. 100, s. 161–184.
  53. Marszałek Magdalena, 2004, Życie i papier. Autobiograficzny projekt Zofii Nałkowskiej: „Dzienniki” 1899–1954, Universitas, Kraków.
  54. Nałkowska Zofia, 1976, Dzienniki, t. 2: 1909–1917, Czytelnik, Warszawa.
  55. Okely Judith, 1992, Participatory Experience and Embodied Knowledge, w: Judith Okeley, Helen Callaway (red.), Anthropology and Autobiography, Routledge, London.
  56. Okely Judith, Callaway Helen (red.), 1992, Anthropology and Autobiography, Routledge, New York.
  57. Pfaffenberger Bryan, 1988, Fetishised Objects and Humanised Nature: Towards an Anthropology of Technology, „Man”, t. 23, nr 2, s. 236–252.
  58. Pillow Wanda, 2003, Confession, Catharsis, or Cure? Rethinking the Uses of Reflexivity as Methodological Power in Qualitative Research, „Qualitative Studies in Education”, t. 16, nr 2, s. 175–196.
  59. Popper Karl R., 2002, Logika odkrycia naukowego, tłum. Urszula Niklas, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  60. Pratt Mary Louis, 1992, Imperial Eyes: Travel Writing and Transculturation, Routledge, London.
  61. Rakowski Tomasz, 2009, Łowcy, zbieracze, praktycy niemocy. Etnografia człowieka zdegradowanego, słowo / obraz terytoria, Gdańsk.
  62. Rakowski Tomasz, 2013 Etnografia/Animacja/Sztuka. Wprowadzenie, w: Tomasz Rakowski (red.), Etnografia/Animacja/Sztuka: nierozpoznane wymiary poznania kulturowego, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa.
  63. Rammert Werner, 2008, Where the Action Is: Distributed Agency Between Humans, Machines, and Programs, w: Uwe Seifert, Jin Hyun Kim, Anthony Moore (red.), Paradoxes of Interactivity, Transaction Publishers, London.
  64. Rembowska-Płuciennik Magdalena, 2015, Emocje w odbiorze literatury — perspektywy kognitywistyczne, w: Ryszard Nycz, Anna Łebkowska (red.), Kultura afektu — afekty w kulturze. Humanistyka po zwrocie afektywnym, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa.
  65. Scholte Bob, 1974, Toward a Reflexive and Critical Anthropology, w: Dell Hymes (red.), Reinventing Anthropology, Vintage Books, New York.
  66. Scholte Bob, 1987, The Literary Turn in Contemporary Anthropology, „Critique of Anthropology”, t. 7, nr 1, s. 33–47.
  67. Skovaja Marek, 2013, Refleksyjne sprawstwo i zmiana kulturowa, w: Adam Mrozowicki, Olga Nowaczyk, Irena Szlachcicowa (red.), Sprawstwo. Teorie, metody, badania empiryczne w naukach społecznych, Nomos, Kraków.
  68. Sokolewicz Zofia, 2011, „Moje życie naukowe można sprowadzić do próbowania kolejnego klucza z wielkiego pęku, który dała mi teoria poznania”. Odpowiedzi na pytania Zbigniewa Jasiewicza, „Lud”, t. 95, s. 303–354.
  69. Spry Tami, 2016, Body, Paper, Stage: Writing and Performing Autoethnography, Routledge, London.
  70. Strawson Galen, 2004, Against Narrativity, „Ratio”, t. 17, nr 4, s. 428–452.
  71. Ulicka Danuta, 2007, Literaturoznawcze dyskursy możliwe. Studia z dziejów nowoczesnej teorii literatury w Europie Środkowo-Wschodniej, Universits, Kraków.
  72. Wall Sarah, 2006, An Autoethnography on Learning about Autoethnography, „International Journal of Qualitatives Methods”, t. 5, nr 2.
  73. Wygotski Lew, 1989, Myślenie i mowa, tłum. Edda Flesznerowa, Józef Fleszner, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
  74. Zamiara Krystyna, 2000, Problem destrukcji myślenia naukowego we współczesnej humanistyce, w: Jerzy Pelc (red.), Język współczesnej humanistyki, Polskie Towarzystwo Semiotyczne, Warszawa.

Downloads

Download data is not yet available.

Podobne artykuły

<< < 4 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.