Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
KiS baner

Tom 50 Nr 4 (2006): Ciało i kultura

Artykuły i rozprawy

Anorektyczna realizacja archetypów negatywnej kobiecości

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2006.50.4.5
Przesłane: 5 października 2023
Opublikowane: 20 grudnia 2006

Abstrakt

Contemporary culture not only glorifies slimness among women, but also makes considerable demands of them. They are expected to perform contradictory duties ideally. They should be beautiful, slender and hard-working. They should be perfect mothers and foresighted wives. At the same time they should not be assertive or too intelligent. The article presents an approach according to which anorexia is the answer of an adolescent woman to the archetypes of negative womanhood which have existed for ages. This illness may be considered to be a highly symbolic reaction to these archetypes and, furthermore, their paradoxical fulfillment. For anorexic women the auto-destruction of their body is tantamount to the triumph of their mentality.

Bibliografia

  1. Aronson Elliot, Wilson Timothy D., Akert Robin M., 1997, Psychologia społeczna. Serce i umysł, tłum. różni, Zysk i S-ka, Poznań.
  2. Aronson Elliot, 2004, Człowiek istota społeczna, tłum. Józef Radzicki, PWN, Warszawa.
  3. Atwood Margaret, 1986, Kobieta do zjedzenia, tłum. Małgorzata Golewska-Stafie, Książka i Wiedza, Warszawa.
  4. Barbarich Nicole C., 2002, Lifetime Prevalence of Eating Disorders Among Professional in the Field, „Eating Disorders: The Journal of Treatment and Prevention” t. 10, nr 4, s. 305–312.
  5. Becker Anne E., Keel Pamela, Anderson-Fye Eileen P., Thomas Jennifer J., 2004, Genes and/or Jeans?: Genetic and Socio-cultural Contributions to Pick for Eating Disorders, „Journal of Addictive Disorders”, t. 23, nr 3, s. 81–103.
  6. Beumont Pierre, Touyz Stephen, 2003, What Kind of Illness is Anorexia Nervosa?, „European Child and Adolescent Psychiatry”, t. 12, nr 1, s. 120–124.
  7. Beumont Pierre, Carney Terry, 2004, Can Psychiatric Terminology be Translated into Legal Regulation: The Anorexia Nervosa Example, „Australian and New Zealand Journal of Psychiatry”, t. 38, nr 10, s. 819–832.
  8. Bruch Hilde, 1978, Golden Cage: The Enigma of Anorexia Nervosa, Harvard University Press, Cambridge, Mass.
  9. Bulik Cythia M., Sullivan Patrick F., Fear Jennifer L., Pickering Alison, Dawn Aria, McCullin Mandy, 1999, Fertility and Reproduction in Women With Anorexia Nervosa: A Controlled Study, „Journal of Clinical Psychiatry”, t. 60, nr 2, s. 130–135.
  10. Cash Thomas F., Deagle Edwin A., 1997, The Nature and Extent of Body-image Disturbances in Anorexia Nervosa and Bulimia Nervosa: A Meta-analysis, „International Journal of Eating Disorders”, t. 22, nr 2, s. 107–125.
  11. Crisp Arthur H., 1983, Some Aspects of the Psychopathology of Anorexia Nervosa, w: Padraig L. Darby, Paul E. Garfinkel, David M. Garner, Donald V. Coscina (red.), Anorexia Nervosa: Recent Developments in Research, Alan R. Liss., New York.
  12. Crisp Arthur H., 1996, Anorexia Nervosa in a Young Male, w: Joellen Werne (red.), Treating Eating Disorders, Jossey-Bass Publishers, San Francisco.
  13. Croissant Jo, 1999, Kobieta. Kapłaństwo serca, tłum. Katarzyna Kubaszczyk, W drodze, Poznań.
  14. Czerwińska Elżbieta, 1995, Dal jest najbliższa, „Zeszyty Literackie”, nr 3, s. 117–121.
  15. Fransella Fay, Button Eric, 1983, The „Construing” of Self and Body Size in Relation to Maintenance of Weight Gain in Anorexia Nervosa, w: Padraig L. Darby, Paul E. Garfinkel, David M. Garner, Donald V. Coscina (red.), Anorexia Nervosa: Recent Developments in Research, Alan R. Liss., New York.
  16. Fredrickson Barbara L., Roberts Tomi-Ann, 1997, Objectification Theory: Toward Understanding Women’s Lived Experiences and Mental Health Risks, „Psychology of Women Quarterly”, t. 21, s. 173–206.
  17. Fredrickson Barbara L., Noll Stephanie M., Roberts Tomi-Ann, Quinn Diane M., Twenge Jean M., 1998, The Swimsuit Becomes You: Sex Differences in Self-objectification, Restrained Eating, and Math Performance, „Journal of Personality and Social Psychology”, t. 75, nr 1, s. 269–284.
  18. Fursland Annie, 1994, Eve was Framed: Food and Sex and Women’s Shame, w: Lawrence Marilyn (red.), Fed up and Hungry: Women, Opression and Food, The Women’s Press, London.
  19. Gans Margery, Gunn William B., 2003, End Stage Anorexia: Criteria for Competence to Refuse Treatment, „International Journal of Law and Psychiatry”, t. 26, nr 6, s. 677–695.
  20. Garner David M., Garfinkel Paul E., Olmsted Marion P., 1983, An Overview of Sociocultural Factors in the Development of Anorexia Nervosa, w: Padraig L. Darby, Paul E. Garfinkel, David M. Garner, Donald V. Coscina (red.), Anorexia Nervosa: Recent Developments in Research, Alan R. Liss., New York.
  21. Geissner Edgar, Bauer Christina, Fichter Manfred M., 1997, Videogestutzte Konfrontation mit dem eigen körperlichen Erscheinungsbild als Behandlungselement in der Therapie der Anorexia Nervosa, „Zeitschrift für Klinische Psychologie”, t. 26, nr 3, s. 218–225.
  22. Giordano Simona, 2005, Anorexia Nervosa and Its Moral Foundations, „The International Journal of Children’s Rights”, t. 13, nr 1–2, s. 149–160.
  23. Hall Calvin S., Lindzey Gardner, Campbell John B., 2004, Teorie osobowości, tłum. Joanna Karolczak, Józef Radzicki, PWN, Warszawa.
  24. Hsu L. K. George, 2001, Pathogenesis of Anorexia Nervosa, „Hong-Kong Journal of Psychiatry”, t. 11, nr 3, s. 7–12.
  25. Janion Maria, 1996, Kobiety i duch inności, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
  26. Jung Carl Gustaw, 1976, Archetypy i symbole. Pisma wybrane, tłum. Jerzy Prokopiuk, Czytelnik, Warszawa.
  27. Kaye Walter H., Strober Michael, Klump Kelly L., 2002, Serotonin Neuronal Function in Anorexia Nervosa and Bulimia Nervosa, w: Freda Lewis-Hall, Teresa S. Williams, Jill A. Panetta, John M. Herrera (red.), Psychiatric Illness in Women: Emerging Treatments and Research, American Psychiatric Publishing, Inc., Washington.
  28. Kenrick Douglas T., Neuberg Steven L., Cialdini Robert B., 2002, Psychologia społeczna. Rozwiązane tajemnice, tłum. Agnieszka Nowak, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
  29. Kępiński Antoni, 2001, Schizofrenia, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
  30. Komender Jadwiga, 1986, Jadłowstręt psychiczny u chłopców w świetle przypadków własnych, „Pediatria Polska”, t. 61, nr 7, s. 446–451.
  31. Krasnow Michael, 1996, My Life as a Male Anorexic, Haworth Press, New York.
  32. Lachowicz Wanda, 2005, Przeklinam cię ciało, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław.
  33. Lautenbacher Stefan, Kraehe Nicoline, Krieg Jürgen-Christian, 1997, Perception of Body Size and Body Satisfaction in Recovered Anorexic Women: Comparison with Restrained and Unrestrained Eaters, „Perceptual and Motor Skills” t. 84, s. 1331–1342.
  34. Lemma-Wright Alessandra, 1994, Starving to Live: The Paradox of Anorexia Nervosa, Central Book Publishing, London.
  35. Levens Mary, 1995, Eating Disorders and Magical Control of the Body: Treatment Through Art Therapy, Routledge, London.
  36. Lien Lars, Dalgard Florence, Heyerdahl Sonja, Thoresen Magne, Bjertness Espen, 2006, The Relationship Between Age of Menarche and Mental Distress in Norwegian Adolescent Girls and Girls from Different Immigrant Groups in Norway: Results from an Urban City Cross-sectional Survey, „Social Science & Medicine”, t. 63, nr 2, s. 285–295.
  37. MacDonald Chris, 2002, Treatment Resistance in Anorexia Nervosa and the Pervasiveness of Ethics in Clinical Decision Making, „The Canadian Journal of Psychiatry”, t. 47, nr 3, s. 267–70.
  38. Maine Margo, 1993, Father Hunger. Fathers: the Missing Link in Eating Disorders, Simon & Schuster, London.
  39. Malson Helen, Ussher Jane M., 1996, Bloody Women: A Discourse Analysis of Amenorrhea as a Symptom of Anorexia Nervosa, „Feminism and Psychology”, t. 6, nr 4, s. 505–521.
  40. Mehran Firoureh, Leonard Thierry, Samuel-Lajeunesse Bertrand, 1999, Anorexia Nervosa: Changes in Perception of Femininity, Figure, Diet and Clothing Concepts with Inpatient Treatment, „European Eating Disorders Review”, t. 7, nr 2, s. 111–120.
  41. Pennycook Will, 1994, Anorexia and Adolescence, w: Marilyn Lawrence (red.), Fed Up and Hungry: Women, Oppression and Food, The Women’s Press, London.
  42. Pickering Susan E., Ackerman Robert J., 2002, Zanim będzie za późno. Przemoc i kontrola w rodzinie, tłum. Monika Gajdzińska, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
  43. Pope Harrison G., Olivardia Roberto, Gruber Amanda, Borowiecki John, 1999, Evolving Ideals of Male Body Image as Seen through Action Toys, „International Journal of Eating Disorders”, t. 26, nr 1, s. 65–72.
  44. Różewicz Tadeusz, 2005, Dramat 3. Utwory zebrane, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław.
  45. Schwartz Harvey J. (red.), 1990, Bulimia: Psychoanalytic Treatment and Theory, International Universities Press, Inc., Madison, w: Harvey J. Schwartz, Bulimia: Psychoanalytic Perspective; Harvey J. Schwartz, Bulimia and the Mouth–Vagina Equation: The Phallic Compromise.
  46. Shipton Geraldine, 1999, Anorexic Space, „Journal of Community & Applied Social Psychology”, t. 9, nr 6, s. 435–448.
  47. Siegel J. H., Hardoff D., Golden N. H., Shenker I. R., 1995, Medical Complications in Male Adolescents with Anorexia Nervosa, „Journal of Adolescent Health”, t. 16, nr 6, s. 448–453.
  48. Sosnowski Ronald, 2001, The Relationship between Age of Menarche and Attitude toward Menstruation and Body Image Distortion in European American Women, „Dissertation Abstracts International”, Section B, The Science and Engineering, 61, 12-B, s. 6722.
  49. Starzomska Magorzata, 1998, Inaczej o anoreksji, „Nowiny Psychologiczne”, nr 1, s. 33–42.
  50. Starzomska Małgorzata, 2001, „Zaburzenia poczucia tożsamości i doświadczenia skryptowe w anorexia nervosa i bulimia nervosa”, Uniwersytet Warszawski, Wydział Psychologii, Warszawa (niepublikowana praca doktorska).
  51. Starzomska Małgorzata, 2003, Śmiertelność i samobójstwo w anoreksji i bulimii, „Psychiatria i Psychologia Kliniczna”, nr 3, s. 199–200.
  52. Starzomska Małgorzata, 2006a, Anoreksja. Trudne pytania, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
  53. Starzomska Małgorzata, 2006b, Moje ciało jest złe: historia wykorzystywania seksualnego i fizycznego u dziewcząt z zaburzeniami jedzenia, „Dziecko krzywdzone. Teoria badania praktyka”, t. 14, s. 49–60.
  54. Stobiecka Magdalena, 2000, Głód śmierci. Zaabsorbowanie tematyką śmierci w anoreksji psychicznej, w: Anna Suchańska (red.), Podmiotowe i społeczno-kulturowe uwarunkowania anoreksji, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań.
  55. Suchańska Anna, 2000, Anoreksja jako przejaw syndromu autodestrukcji, w: Anna Suchańska (red.), Podmiotowe i społeczno-kulturowe uwarunkowania anoreksji, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań.
  56. Tiggemann Marika, Kuring Julia K., 2004, The Role of Body Objectification in Disordered Eating and Depressed Mood, „British Journal of Clinical Psychology”, t. 43, s. 299–311.
  57. Tiggemann Marika, Lynch Jessica E., 2001, Body Image across the Lifespan in Adult Women: The Role of Self-objectification, „Developmental Psychology”, t. 37, nr 2, s. 243–253.
  58. Warin Megan, 2003, Miasmatic Calories and Saturating Fats: Fear of Contamination in Anorexia, „Culture, Medicine and Psychiatry”, t. 27, nr 1, s. 77–93.
  59. White Michael, 1987, Anorexia Nervosa: A Cybernetic Perspective, w: Jill E. Harkaway (red.), Eating Disorders (The Family Therapy Collections), Aspen Publishers, Rockville.
  60. Wojciechowska Ilona, 2000, Kiedy ciało ma decydujący głos w sprawie wartości człowieka — drogi prowadzące do tożsamości anorektycznej, w: Anna Suchańska (red.), Podmiotowe i społeczno-kulturowe uwarunkowania anoreksji, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań.
  61. Wycisk Jowita, 2000, To tylko kobiecość. Rozumienie anoreksji w ujęciu feministycznym, w: Anna Suchańska (red.), Podmiotowe i społeczno-kulturowe uwarunkowania anoreksji, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań.
  62. Wyżyńska Dorota, 2003, Dusza i ciało (recenzja filmu „Białe małżeństwo” w reżyserii Grzegorza Wiśniewskiego), „Gazeta Wyborcza”, dodatek „Kultura”, 10 kwietnia, s. 6.
  63. Zerbe Kathryn J., 1993, Whose Body is Anyway? Understanding and Treating Psychosomatic Aspects of Eating Disorders, „Bulletin of The Menninger Clinic”, t. 57, nr 2, s. 161–177.

Downloads

Download data is not yet available.