Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
KiS baner

Tom 49 Nr 4 (2005): Antropologia i sztuka

Artykuły i rozprawy

Ariane Mnouchkine — orientalna scena dla Szekspira

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2005.49.4.7
Przesłane: 25 października 2024
Opublikowane: 12 grudnia 2005

Abstrakt

Ariane Mnouchkine, in preparing a series of Shakespearan productions at the Théâtre du Soleil in the early 1980s (Richard II, Twelfth Night and Henry IV), used traditional theatrical forms from Japanese Noh, Kabuki and Bunraku; Indian Kathakali and Bharata-natyam, Balinese Topeng and Beijing Opera. The Shakespearan series, an example of transcultural experimentation, represented a breakthrough for the group from Cartoucherie, and was the director’s first decisive step towards searching for her own sources. Asian theatrical forms that served above all as inspirations and “traces of imagination”, not just as models to be copied, “refresh” Shakespeare’s works and allow us to take a step back from them, as well as express the universal dimension of his dramaturgy. Mnouchkine used the traditional methods of the Asian theatre also as a means of amplifying Western stage conventions, thus creating the opportunity to pose new questions about the tasks that stand before theatre as an art form.

Bibliografia

  1. Antonetti Charles, 1986, Notes de travail sur Shakespeare, w: Mélanges pour Jacques Scherer. Dramaturgies. Langages Dramatiques, M. de Rougemont, M. Corvin, R. Guichemerre, W. Leiner, J. Mozel, A. Tissier (red.), Librairie A.-G. Nizet, Paris.
  2. Barthes Roland, 1999, Imperium znaków, tłum. A. Dziadek, Wydawnictwo KR, Warszawa.
  3. Benedict Ruth, 1999, Chryzantema i miecz. Wzory kultury japońskiej, tłum. E. Klekot, PIW, Warszawa.
  4. Borie Monique, 1986, Artaud: langage théâtral, langage dans l’espace, w: Mélanges pour Jacques Scherer. Dramaturgies. Langages Dramatiques, M. de Rougemont, M. Corvin, R. Guichemerre, W. Leiner, J. Mozel, A. Tissier (red.), Librairie A.-G. Nizet, Paris.
  5. Brandon James R., 1999, Kabuki and Shakespeare. Balancing Yin and Yang, „The Drama Review”, t. 43, nr 2.
  6. Brook Peter, 1981, Pusta przestrzeń, tłum. W. Kalinowski, WAiF, Warszawa.
  7. Ching-Yu Chang, 2001, Japońskie pojęcie przestrzeni, tłum. D. Juruś, w: K. Wilkoszewska (red.) Estetyka japońska, t. 1: Wymiary przestrzeni, Universitas, Kraków.
  8. Costaz Gilles, 1984a, Mnouchkine, la reine Soleil, „Le Matin”, 17 stycznia.
  9. Costaz Gilles, 1984b, Shakespeare l’oriental, „Le Matin”, 9 lutego.
  10. Déprats Jean-Michel, 1982a, Voyage en Shakespeare, „Le Théâtre/Public”, nr 46–47.
  11. Déprats Jean-Michel, 1982b, Le besoin d’une forme. Entretien avec Ariane Mnouchkine, „Le Théâtre/Public”, nr 46–47.
  12. Déprats Jean-Michel, 1982c, Un texte masqué. Entretien avec Georges Bigot et Philippe Hotier, „Le Théâtre/Public”, nr 46–47.
  13. Derosbo Patrick, 1984, 24 heures du monde, „Le Quotidien de medecin”, 1 lutego.
  14. Dort Bernard, 1984, Aux deux bouts de Shakespeare, „Le Monde”, 8 kwietnia.
  15. Dragovitch Valida, 1983, „Richard II” dans la mise en scène d’Ariane Mnouchkine, w: Du texte à la scène: langages du théâtre, Jean Touzot Libraire–Editeur, Paris.
  16. Dullin Charles, 1985, Souvenirs et notes de travail d’un acteur, Librairie Théâtrale, Paris.
  17. Dumur Guy, 1982, Plein Soleil sur Avignon, „Le Nouvel Observateur”, 24 lipca.
  18. Dumur Guy, 1984, Stratford — sur — Seine: le triomphe d’Ariane, „Le Nouvel Observateur”, 3 lutego.
  19. Féral Josetle, 1998, Trajectoires du Soleil autour d’Ariane Mnouchkine, Éditions Théâtrales, Paris.
  20. Ficher-Lichte Erika, 1992, Les tendances interculturelles dans le théâtre contemporain, w: Confluences. Le dialogue des cultures dans les spectacles contemporains, P. Pavis (red.), PPBBR, Saint-Cyr.
  21. François Guy-Claude, 1984, Un espace métaphorique, „Théâtre en Europe”, nr 3.
  22. Godard Colette, 1982, Shakespeare ouvre le Festival d’Avignon, „Le Monde”, 13 lipca.
  23. Guibert Hervé, 1980, A qui appartien l’histoire?, „Le Monde”, 19 czerwca.
  24. Héliot Armelle, 1982a, Avignon: La première nuit Mnouchkine, „Le Quotidien de Paris”, 10 lipca.
  25. Héliot Armelle, 1982b, Du Shakespeare dans le droit fil d’Ariane, „Le Quotidien de Paris”, 17 lipca.
  26. Héliot Armelle, 1982c, La vie au Soleil, „Acteurs”, nr 10.
  27. Héliot Armelle, 1984a, Ariane en Illyrie, „Acteurs”, nr 9.
  28. Héliot Armelle, 1984b, „Henry IV” par le Théâtre du Soleil, „Acteurs”, nr 18.
  29. Jamet Dominique, 1981, Ariane Mnouchkine accroché au rideau, „Le Quotidien de Paris”, nr 631.
  30. Kiernander Adrian, 1992, Reading. Théâtre. Techniques: Responding to the Influence of Asian Theatre in the Work of Ariane Mnouchkine, „Modern Drama”, t. 35, s. 149–158.
  31. Jansen Steen, 1973, Qu’est ce qu’une sitation dramatique? Etudes sur les notions élémentaires d’une description de textes dramatiques, „Orbis Litterarum”, t. 28, s. 235–292.
  32. Kotański Wiesław, 1995, Dziedzictwo japońskich bogów, Ossolineum, Wrocław–Warszawa–Kraków.
  33. Kott Jan, 1965, Szekspir współczesny, PIW, Warszawa.
  34. Kott Jan, 1999, Szekspir współczesny 2. Płeć Rozalindy i inne szkice, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
  35. Kott Jan, 2000, Lustro, Czytelnik, Warszawa.
  36. Marcabru Pierre, 1982, Avignon: le fil d’Ariane, „Le Point”, nr 513.
  37. Mnouchkine Ariane, 1968, Une prise de conscience, „Le Théâtre”, nr 1: Cahiers dirigés par Arrabal, Christian Bourgeois, Paris.
  38. Mnouchkine Ariane, 1985, Le masque: une discipline de base au Théâtre du Soleil, w: Le Masque: du rite au Théâtre, O. Aslan, D. Bablet (red.), CNRS Édition, Paris.
  39. Moscoso Sophie, 1984, Notes de répétitions, „Double Page”, nr 32.
  40. Neuschäfer Anne, 2002, De l’improvisation au rite: L’épopée de notre temps. Le Théâtre du Soleil au carrefour des genres, Peter Lang, Frankfurt am Main.
  41. Pascaud Fabienne, 1982, Les soleils d’Ariane Mnouchkine, „Télérama”, nr 1695.
  42. Pasierb Janusz S., 2003, Katedra symbol Europy. La cathédrale Europe, Bernardinum, Pelplin.
  43. Pavis Patrice, 1986, Le jeu des classiques, „Théâtre Public”, nr 69.
  44. Pavis Patrice, 1996, L’Analyse des spectacles. Théâtre. Mime. Danse. Danse-Théâtre. Cinéma, Edition Nathan, Paris.
  45. Pavis Patrice, 1997, Ku teatrowi międzykulturowemu?, tłum. E. Kubikowska, „Didaskalia”, nr 22.
  46. Pavis Patrice, 1998, Słownik terminów teatralnych, tłum. S. Świontek, Ossolineum, Wrocław–Warszawa–Kraków.
  47. Picon-Vallin Béatrice, Croiser les traditions pour composer de la musique de théâtre, www.lebacausoleil.com.
  48. Pignarre Robert, 1988, Théâtres du monde, w: Encyclopaedia Universalis, t. 17, Encyclopaedia Universalis Éditeur, Paris.
  49. Pimpaneau Jacques, 1988, La tradition chinoise, w: Encyclopaedia Universalis, t. 17, Encyclopaedia Universalis Éditeur, Paris.
  50. Pons Anne, 1982, Ariane Mnouchkine et le Théâtre du Soleil, „Le Point”, 2 sierpnia.
  51. Quillet Françoise, 1999, L’Orient au Théâtre du Soleil, L’Harmattan, Paris–Montreal.
  52. Renik Krzysztof, 1994, Kathakali. Sztuka indyjskiego teatru, Dialog, Warszawa.
  53. Rodowicz Jadwiga M. (tłum. i oprac.), 1993, Pięć wcieleń kobiety w teatrze nō, Pusty Obłok, Warszawa.
  54. Rodowicz Jadwiga M., 2000, Aktor doskonały. Traktaty Zeamiego o sztuce nō, Słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
  55. Roux Jean-Paul, 1998, Król. Mity i symbole, tłum. K. Marczewska, Wolumen–Bellona, Warszawa.
  56. Shakespeare William, 1984, Ryszard II, tłum. M. Słomczyński, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
  57. Sieffert René, 1988, Le théâtre japonais, w: Encyclopaedia Universalis, t. 17, Encyclopaedia Universalis Éditeur, Paris.
  58. Simon Alfred, 1982a, Richard II: retour à Shakespeare, retour au texte?, „Acteurs”, nr 2.
  59. Simon Alfred, 1982b, Les dieux qu’il nous faut. Entretien Ariane Mnouchkine — Alfred Simon, „Acteurs”, nr 2.
  60. Simon Alfred, 1983, La grand jeu shakespearien de la Cour d’Honneur, „Esprit” nr 73.
  61. Simon Alfred, 1984, Naître et renaître au théâtre, „Théâtre en Europe”, nr 3.
  62. Stiefel Erhard, 1984, Un objet magique, „Théâtre en Europe”, nr 3.
  63. Takagi Takeshi, 2004, Rycerze i samuraje, tłum. W. Nowakowski, Diamond Books, Bydgoszcz.
  64. Temkine Raymonde, 1983, Ariane Mnouchkine: Les acteurs sont des poètes, „L’Europe”, nr 648.
  65. Thomasseau Jean-Marie, 1995, Drame et tragédie, Hachette, Paris.
  66. Villiers André, 1986, Voix pensante et voix vive, w: Mélanges pour Jacques Scherer. Dramaturgies. Langages Dramatiques, M. de Rougemont, M. Corvin, R. Guichemerre, W. Leiner, J. Mozel, A. Tissier (red.), Librairie A.-G. Nizet, Paris.
  67. Ziębiński Andrzej, 1974, Klasyczny teatr japoński, „Pamiętnik Teatralny”, nr 1.

Downloads

Download data is not yet available.