Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 69 Nr 3 (2025)

Artykuły i rozprawy

Dysfunkcyjna nostalgia? Mikroświat bazaru na warszawskim Kole

DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2025.69.3.7
Przesłane: 4 marca 2025
Opublikowane: 29 września 2025

Abstrakt

Badanie, które autor przeprowadził wraz ze swoimi studentami, zostało oparte na wywiadach pogłębionych i obserwacji uczestniczącej. Obejmowało szereg pytań o miejsce, ludzi, rzeczy i interakcje w przestrzeni warszawskiego targu staroci (bazaru na Kole). Jego celem było:(1). uchwycenie społecznej specyfiki tego miejsca, a także (2) określenie funkcji, jakie bazar pełni w życiu społeczności, która go tworzy. W trakcie badania wyłoniła się teza, że im bardziej wspólnota sprzedawców idealizuje swoją przeszłość, tym słabiej wypełnia swoje funkcje integracyjne w teraźniejszości. Innymi słowy: im bardziej jest „wyobrażona” i „zawieszona” gdzieś w utraconej przeszłości, tym dla niej gorzej. Badanie ogniskuje się na zagadnieniu nostalgii, której oddziaływanie, jakkolwiek częściowo łączy społeczność kupców, to zasadniczo jest dla niej dysfunkcjonalne.

Bibliografia

  • Appadurai Arjun (red.), 2017, The Social Life of Things: Commodities in Cultural Perspective, Cambridge University Press, Cambridge.
  • Bachtin Michaił, 1975, Twórczość Franciszka Rabelais’go a kultura ludowa Średniowiecza i Renesansu, tłum. Anna i Andrzej Goreniowie, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
  • Bauman Zygmunt, 2018, Retrotopia. Jak rządzi nami przeszłość, tłum. Karolina Lebek, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  • Belk Russell W., 1988, Possessions and the Extended Self , „Journal of Consumer Research”, t. 15(2), s. 139–168.
  • Boym Svetlana, 2019, Nostalgia jako źródło cierpień, tłum. Iwona Boruszkowska, „Ruch Literacki”, t. 60, z. 1, s. 99–112.
  • Cooper Jordan L., 1988, How To Make Cash Money Selling at Swap Meets, Flea Markets, Loompanics, Port Townsend, WA.
  • Curran Tyler D., 2022, „Conceptualizations of a Flea Market Space”, Missouri State University, Graduate Theses: 3754 (https://bearworks.missouristate.edu/theses/3754).
  • Daszkiewicz Magdalena, 2023, Nostalgic Consumer Trends and Nostalgia Marketing, „Wroclaw Economic Review”, t. 29, nr 4.
  • Davis Fred, 1979, Yearning for Yesterday: A Sociology of Nostalgia, Free Press, New York.
  • Duffy Katherine, Hewer Paul, Wilson Juliette, 2012, Granny Would be Proud: On the Labours of Doing Vintage, Practices and Emergent Socialities, „Advances in Consumer Research”, t. 40, s. 519–525.
  • Erbel Joanna i in., 2024. Hybrydowe targowiska jako centra życia lokalnego, Fundacja im. Heinricha Bölla, Warszawa.
  • Geertz Clifford, 1978, The Bazaar Economy: Information and Search in Peasant Marketing, „The American Economic Review”, t. 68(2), s. 28–32.
  • Goffman Erving, 2000, Człowiek w teatrze życia codziennego, tłum. Helena Datner-Śpiewak, Paweł Śpiewak, Wydawnictwo KR, Warszawa.
  • Gregson Nicky, Crewe Louise, 2003, Second-Hand Cultures, Berg, Oxford–New York.
  • Hansson Niklas, Brembeck Helene, 2015, Market Hydraulics and Subjectivities in the ‘Wild’: Circulations of the Flea Market, „Culture Unbound”, t. 7(1), s. 91–121.
  • Hart Keith, 1985, The Informal Economy, „The Cambridge Journal of Anthropology”, t. 10(2), s. 54–58.
  • Jałowiecki Bogdan, 2000, Społeczna przestrzeń metropolii, Scholar, Warszawa.
  • Jarecka Urszula, 2013, Luksus w szarej codzienności; społeczno-moralne konteksty konsumpcji, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
  • Kurczewski Jacek, Cichomski Mariusz, Wiliński Krzysztof, 2010, Wielkie bazary warszawskie, Wydawnictwo Trio, Warszawa.
  • Lowenthal David, 2012, The Heritage Crusade and the Spoils of History, Cambridge University Press, New York.
  • Marciniak Łukasz T., 2016, Bazary: kooperacja czy konkurencja, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
  • Mikołajewska-Zając Karolina, Wawrzyniak Joanna, 2016, Nostalgia jako narzędzie krytyki transformacji. Mit dobrego właściciela w opowieściach pracowników fabrycznych, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 12, nr 2.
  • Misztal Bronisław, 1971, Zróżnicowanie społeczne zbiorowości przekupniów na Bazarze Różyckiego, „Studia Socjologiczne”, nr 3.
  • Neuwirth Robert, 2011, Stealth of Nations: The Global Rise of the Informal Economy, Knopf Doubleday Publishing Group.
  • Oldenburg Ramon, Brissett Dennis, 1982, The Third Place, „Qualitative Sociology”, t. 5(4), s. 265–284.
  • Rożdżyńska-Stańczak Kaja, 2012, „Ty chcesz 50 złoty, ja Ci dam 20 i mów mi wuju — Bazar na Kole w teorii i praktyce”, Uniwersytet Warszawski, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych (praca dyplomowa).
  • Rożdżyńska-Stańczak Kaja, 2013, Naprawiam swatch, the time i kupię ten zegar. O Warszawskim Bazarze Staroci na Kole, „Etnografia do Kieszeni”, nr 2, s. 9–28.
  • Sherry John F., 1990, A Sociocultural Analysis of a Midwestern American Flea Market, „Journal of Consumer Research”, t. 17, s. 13–30.
  • Tannock Stuart, 1995, Nostalgia Critique, „Cultural Studies”, t. 9(3), s. 453–464.
  • Watson Sophie, 2009, The Magic of the Marketplace: Sociality in a Neglected Public Space, „Urban Studies”, t. 46(8) s. 1577–1591.
  • Wilson Janelle L., 2005, Nostalgia: Sanctuary of Meaning, Bucknell University Press, Lewisburg.
  • Wojciszke Bogdan, 2005, The Negative Social World: The Polish Culture of Complaining, „International Journal of Sociology”, t. 34(4), s. 38–59.

Downloads

Download data is not yet available.