Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
RP-N baner

No. 26 (2018)

Articles

Endlich this freedom… or the beginnings of the German minority in the Opole Voivodeship in the 1990s

DOI: https://doi.org/10.35757/RPN.2018.26.06
Submitted: October 1, 2020
Published: September 28, 2018

Abstract

The article is devoted to the problems of institutionalisation of the German minority in the Opolskie Province between 1989 and 1990. It indicates the peculiarity of this group in this area. Based on interviews conducted among the founding members, chairmen and active members of the German Friendship Circles (DFKs) in the Opolskie Province who led socio-cultural and political activity, particularly in the early 1990s, the authors analyse and show the twists and turns of the processes of creating and functioning 15 DFKs in this province. They focus on the socio-political context of establishing the organisations, motives for joining them, intra- and extra-group contacts, religious issues, minority-majority relations and language issues.

References

  1. Appaduraj A., Strach przed mniejszościami. Esej o geografii gniewu, tł. M. Bucholc, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
  2. Berlińska D., Społeczne uwarunkowania ruchu mniejszości niemieckiej na Śląsku Opolskim: (próba diagnozy w świetle badań socjologicznych), Instytut Śląski, Opole 1989.
  3. Berlińska D., Mniejszość niemiecka na Śląsku Opolskim w poszukiwaniu tożsamości, Stowarzyszenie Instytut Śląski, Państwowy Instytut Naukowy – Instytut Śląski w Opolu, Opole 1999.
  4. Berlińska D., Madajczyk P., Mniejszość niemiecka w Polsce, w: B. Berdychowska (red.), Mniejszości narodowe w Polsce. Praktyka po 1989 roku, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1998.
  5. Domagała B., Socjologiczna charakterystyka liderów mniejszości niemieckiej na Warmii i Mazurach, „Przegląd Zachodni” 1993, nr 3.
  6. Domagała B., Mniejszość niemiecka na Warmii i Mazurach: rodowód kulturowy, organizacja, tożsamość, Ośrodek Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego, Olsztyn 1996.
  7. Dzieńdziura K., Liderzy w społecznościach lokalnych, Lubuskie Towarzystwo Naukowe, Zielona Góra 1994.
  8. Gayle A.C., Przywództwo w organizacji: paradygmaty i studia przypadków, tł. G. Dąbkowski, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2009.
  9. Guzik P., Abp Alfons Nossol: Nie byłem szczęśliwym biskupem, „Wyborcza Opole”, 23 czerwca 2017, http://opole.wyborcza.pl/opole/7,35086,21996820,abp-alfons-nossol-nie-bylem-szczesliwym-biskupem.html?disableRedirects=true (dostęp: 28 lutego 2018).
  10. Herrmann C., Die deutsche Minderheit in Ermland und Masuren. Studie zur aktuellen Situation, Konrad-Adenauer-Stiftung, Allenstein 1997.
  11. Iłowiecka-Tańska I., Liderzy i działacze: o idei trzeciego sektora w Polsce, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2011.
  12. Jacher W. (red.), Sytuacja społeczno-kulturalna mniejszości niemieckiej na Górnym Śląsku, Szumacher, Kielce 1993.
  13. Janiszewski L., Mniejszość niemiecka a Polacy na Pomorzu Szczecińskim. Szkic socjologiczny, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 1993.
  14. Jończy R. (red.), Migracje zarobkowe z województwa opolskiego. Przyczyny i charakterystyka pracy za granicą oraz warunki powrotu, Wydawnictwo Instytut Śląski, Opole–Wrocław 2007.
  15. Jończy R., Rokita-Poskart D., Zagraniczne migracje zarobkowe z województwa opolskiego w latach 2008–2010 oraz ich wpływ na rynek pracy i sferę fiskalną samorządów terytorialnych. Diagnoza i rekomendacje w kontekście rozwoju regionu, Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego, Opole 2011.
  16. Jończy R., Łukaniszyn-Domaszewka K., Wpływ ludności pochodzenia niemieckiego oraz organizacji mniejszości niemieckiej na regionalny rozwój społeczno-gospodarczy. Wybrane zagadnienia (ze szczególnym uwzględnieniem województwa opolskiego), Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, Gliwice–Opole 2014.
  17. Kurasz I., Mniejszość niemiecka w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1995.
  18. Kurasz I., Mniejszość niemiecka w Polsce: geneza, struktury, oczekiwania, w: I. Kurasz (red.), Mniejszości narodowe w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1997.
  19. Kurasz I., Mniejszość niemiecka w Polsce na tle innych mniejszości, Instytut Zachodni, Poznań 2001.
  20. Kurasz I., Mniejszość niemiecka na Dolnym Śląsku. Studium socjologiczne, „Nomos”, Kraków 2015.
  21. Kurcz Z., Przywódcy mniejszości niemieckiej na Śląsku o sobie i swoich zbiorowościach, „Przegląd Zachodni” 1993, nr 3.
  22. Kurcz Z., Mniejszość niemiecka w Polsce, „Kultura i Społeczeństwo” 1994, nr 4.
  23. Lemańczyk M., Mniejszość niemiecka na Pomorzu Gdańskim, Instytut Studiów Politycznych PAN, Towarzystwo Kulturalne Ludności Niemieckiej „Ojczyzna”, Warszawa–Kwidzyn 2016.
  24. Lis M., Mniejszość niemiecka na Śląsku Opolskim 1989–2014. Z bagażem przeszłości w realiach współczesności, Wydawnictwo Instytut Śląski, Opole 2015.
  25. Madajczyk P., Niemcy polscy 1944–1989, Oficyna Naukowa, Warszawa 2001.
  26. Madajczyk P., Badania nad historią Niemców polskich w latach 1944/45–1989, w: A. Dziurok, P. Madajczyk, S. Rosenbaum (red.), Władze komunistyczne wobec ludności niemieckiej w Polsce w latach 1945–1989, Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2016.
  27. Popieliński P., Młodzież mniejszości niemieckiej na Górnym Śląsku po 1989 roku, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2011.
  28. Sakson A., Mazurzy – społeczność pogranicza, Instytut Zachodni, Poznań 1990.
  29. Sakson A., Mniejszość niemiecka na tle innych mniejszości narodowych we współczesnej Polsce, „Przegląd Zachodni” 1991, nr 2 (259).
  30. Sakson A., Stosunki narodowościowe na Warmii i Mazurach 1945–1997, Instytut Zachodni, Poznań 1998.
  31. Sakson A., Socjologiczna charakterystyka mniejszości niemieckiej w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem Wielkopolski w latach 1945/89–1993, w: A. Sakson (red.), Polska – Niemcy – Mniejszość Niemiecka w Wielkopolsce. Przeszłość i teraźniejszość, Instytut Zachodni, Poznań 1994.
  32. Semków J., Uwarunkowania aktywności obywatelskiej w środowisku lokalnym, w: W. Misiak (red.), Samodzielność kulturowa wsi, Krajowy Ośrodek Dokumentacji Regionalnych Towarzystw Kultury, Ciechanów–Wrocław 1993.
  33. Szmeja M., Starzy i nowi mieszkańcy Opolszczyzny, Instytut Śląski, Opole 1997.
  34. Szmeja M., Niemcy? Polacy? Ślązacy! Rodzimi mieszkańcy Opolszczyzny w świetle analiz socjologicznych, Universitas, Kraków 2000.
  35. Weber M., Typy panowania, w: M. Weber, Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
  36. Weibler J., Unternehmenssteuerung durch charismatische Führungspersönlichkeiten? Anmerkungen zur gegenwärtigen Transformationsdebatte, „Zeitschrift für Führung und Organisation” 1997, nr 6.
  37. Wildavsky A., Kulturowa teoria przywództwa, w: J. Szczupaczyński (wybór i oprac.), Władza i społeczeństwo: antologia tekstów z zakresu socjologii polityki, Scholar, Warszawa 1995.
  38. Wittek M., Verband der deutschen sozial-kulturellen Gesellschaften in Polen 1991–2007. Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce 1991–2007, ZNSSK, Opole 2007.
  39. Wódz J., Społeczności lokalne w świetle niektórych koncepcji tak zwanej socjologii życia codziennego, w: J. Wódz (red.), Społeczności lokalne. Szkice socjologiczne, Uniwersytet Śląski, Katowice 1986.
  40. Znaniecki F., Społeczne role uczonych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1984.
  41. Znaniecki F., Współczesne narody, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1990.

Downloads

Download data is not yet available.

Most read articles by the same author(s)

1 2 3 4 > >> 

Similar Articles

<< < 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.