Abstrakt
Manifestacje uliczne często stanowią przejaw pozainstytucjonalnego wymiaru polityki, w którym zwykli ludzie mobilizują się celem zademonstrowania swoich postulatów oraz krytyki rządzących. Jednocześnie wydarzenia organizowane w związku z konkretną datą odwołującą się do historii stanowią formę rytuału, którego celem jest integracja oraz mobilizacja uczestników. Inicjatywy takie jak obchody Święta Pracy stanowią hybrydę tych dwóch rodzajów aktywności politycznej, gdy z jednej strony mamy do czynienia z celebrowaniem w określonym czasie i miejscu ukształtowanego uniwersum symboli, z drugiej zaś z ewolucją, która dostosowuje taki rytuał do współczesnych realiów. Problematyka ta została omówiona na podstawie obserwacji obchodów Święta Pracy w Madrycie 1 maja 2024 r. Tradycja tych uroczystości sięga końca XIX w., a wraz ze zmianami politycznymi w Hiszpanii ewoluował również ich charakter. Współczesny rytuał związany ze Świętem Pracy podtrzymuje tradycje walki klasy robotniczej o swoje prawa, zarazem adaptując ją do warunków demokracji. Obserwacja tego wydarzenia pozwala przeanalizować manifestację zarówno jako formę protestu, jak i celebrację określonego rytuału politycznego.
Bibliografia
- Babiano Mora José, 1 de mayo. Historia y significado, Albacete, Editorial Bomarzo, 2015.
- Bascuñán Añover Óscar, Protesta y supervivencia. Movilización y desorden en una sociedad rural: Castilla-La Mancha 1875-1923, Valencia, Centro Francisco Tomás y Valiente UNED Alzira – Valencia Fundación Instituto de Historia Social, 2008.
- Blanco Paula, El Gobierno copa la manifestación del Primero de Mayo, 01.05.2024, https://www.epe.es/es/activos/20240501/sindicatos-salen-calle-pedir-gobierno-101793731 [dostęp: 1 lipca 2024].
- Churska Karolina, Rytuały w warunkach demokracji masowej w: Bohdan Szklarski (red.), Mity, symbole i rytuały we współczesnej polityce. Szkice z antropologii polityki, Warszawa, Scholar, 2008.
- Churska Karolina, Wybory jako demokratyczny rytuał polityczny, w: Andrzej Stelmach (red.), Czy upadek demokracji? Idee i wartości, Poznań, Wydawnictwo Naukowe INPiD UAM, 2007.
- Domański Henryk, Rytuał, w: Zbigniew Bokszański (red.) Encyklopedia socjologii, Warszawa, Oficyna Naukowa, 2007.
- Dytman-Stasieńko Agnieszka, Święto zawłaszczonych znaczeń. 1 maja w PRL. Ideologia, rytuał, język, Wrocław, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu, 2006.
- El Franquismo año a año. Lo que se contaba y ocultaba durante la dictadura, n. 37: 1939-1976. Los protagonistas y los hechos.
- Fernández García Antonio, La comunidad de Madrid: historia política, sociedad y cultura, w: Madrid, de la Prehistoria a la Comunidad Autonóma, Madrid, Comunidad de Madrid, Consejería de Educación, Secretaría General Técnica, 2008.
- Fernández Senén, „La izquierda se recupera”, El Franquismo año a año. Lo que se contaba y ocultaba durante la dictadura, n. 32: 1972. La izquierda se reorganiza, s. 7-21.
- Gierszewska Wioleta, „Obchody świąt narodowych w Rwandzie jako przykład masowych rytuałów politycznych”, Krakowskie Studia Małopolskie 2019, nr 24, DOI: 10.15804/cip202112, s. 193-206.
- Gierszewska Wioleta, „Prace parlamentu Republiki Ugandy jako przykład rytuału politycznego”, Cywilizacja i Polityka, 2021, nr 19, DOI: 10.15804/cip202112, s. 206–218.
- Grimaldos Alfredo, La sombra de Franco en la Transición, Madrid, Oberon, 2004.
- Kertzer David L., Rytuał, polityka, władza, Warszawa, Oficyna Wydawnicza Volumen, 2010.
- Kołodziejczak Małgorzata, „Rocznicowe rytuały smoleńskie w perspektywie neodurkheimizmu”, Przegląd Politologiczny, nr 2/2015, DOI: 10.14746/pp.2015.20.2.11, s. 147-159.
- Laxe Roberto, ¿Qué es el régimen del 78?, https://www.corrienteroja.net/que-es-el-regimen-del-78/ [dostęp: 1 lipca 2024].
- Niżnik Józef, Symbole a adaptacja kulturowa, Warszawa, Centralny Ośrodek Metodyki Upowszechniania Kultury, 1985.
- Olea Rafael, “La fuerza de unas siglas: CC.OO.”, El Franquismo año a año. Lo que se contaba y ocultaba durante la dictadura, n. 27: 1967: CC.OO. aglutina la oposición al poder, s. 7-23.
- Rekść Magdalena, Mity narodowe i ich rola w kreowaniu polityki na przykładzie państw byłej Jugosławii, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2013.
- Rogowska Barbara, Przemiany form rytualnych NSZZ „Solidarność” w latach 1980-2007, w: Bohdan Szklarski (red.), Mity, symbole i rytuały we współczesnej polityce. Szkice z antropologii polityki, Warszawa, Scholar, 2008.
- Rothenbuhler Eric W., Komunikacja rytualna. Od rozmowy codziennej do ceremonii medialnej, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2003.
- Sartorius Nicolás, Sabio Alberto, El final de la Dictadura. La conquista de la democracia en España (noviembre de 1975 – junio de 1977), Madrid, Ediciones Temas de Hoy, 2007.
- Seklecka Aleksandra, „Rytuał medialny jako przykład uniformizacji przekazu informacji”, Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne, nr 41, 2014, DOI: 10.15804/athena.2014.41.14, s. 249-265.
- Śniadecka-Kotarska Magdalena, „O niezwykłej karierze flagi Wiphala”, Ameryka Łacińska: kwartalny biuletyn informacyjno-analityczny, r. 18, nr 3/4 (2010) s. 87-94.
- Szczurowski Maciej, „Symbole cierpienia i rytuały żałoby we współczesnej przestrzeni politycznej”, Cywilizacja i Polityka 2022, nr 20, DOI: 10.15804/cip202201, s.: 7-23.
- Szuta Agnieszka, „Rytuał wyborczy i jego wpływ na postawy wyborców”, Nowa Polityka Wschodnia, nr 2 (3), 2012, s. 302-320.
- Tuñon de Lara Manuel, El movimiento obrero en la historia de España, Madrid, Taurus, 1972.
- Wilson Frank L., “Political Demonstrations in France: Protest Politics Or Politics of Ritual?”, French Politics and Society Vol. 12, No. 2/3 (Spring-Summer 1994), s. 23-40.
Downloads
Download data is not yet available.
