Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
SP baner

Tom 46 Nr 1 (2018)

Myśl polityczna

Obywatelstwo jako zgłaszanie roszczeń. Dekonstrukcja idei w kontekście pytania o możliwość obywatelstwa kosmopolitycznego

DOI: https://doi.org/10.35757/STP.2018.46.1.11
Przesłane: 30 kwietnia 2025
Opublikowane: 20 marca 2018

Abstrakt

The article concerns the understanding of citizenship as the social practice of filing claims for the legal status of a citizen, which is increasingly more common in contemporary political and legal thought. This idea implies that the criteria for granting civil rights are separated from the will of members of the political community that guarantees these rights: until now citizenship was understood as an attitude of commitment to a specific political community or as a legal status ensuring membership in this community, based on clear criteria and enabling protection of private interests. The new concept of citizenship can be found particularly in post-structuralist Marxism, the liberalism of equality and the political thought of the so-called ‘new social movements’: feminism, environmentalism and the queer movement. These trends call for deep transformations in the understanding of basic political ideas, including the idea of civic rights and civic community. At present, the status of a citizen and the related rights cease to be based on a criterion other than filing civil rights claims by an individual or a group of individuals. This concept has been described by Engin Isin and Carl Stychin. In this way, by separating citizenship from the will of a specific political community and its legal order, and thus reducing it to the practice of filing claims, the content of the idea of citizenship, which so far enabled the development of political bonds and the protection of individual interests, disappears.

Bibliografia

  • Archibugi D., Held D., Cosmopolitan Democracy: An Agenda for a New World Order, Oxford, 1995.
  • Archibugi D., Demos and Cosmopolis, „New Left Review” 2002, nr 13.
  • Balibar É., Is a Philosophy of Human Civic Rights Possible? New Reflections on Equaliberty, „The South Atlantic Quarterly” 2004, t. 103, nr 2/3, s. 312.
  • Balibar É., (De)Constructing the Human as Human Institution: A Reflection on the Coherence of Hannah’s Arendt’s Practical Philosophy, „Social Research” 2007, t. 74, nr 3, s. 730–731.
  • Bauböck R., Transnational Citizenship: Membership and Rights in International Migration, Cheltenham 1994.
  • Beck U., Grande E., Europa kosmopolityczna. Społeczeństwo i polityka w drugiej nowoczesności, przeł. A. Ochocki, Warszawa 2009, s. 40–48.
  • Beck U., The Cosmopolitan State. Towards a Realistic Utopia, 5.12.2001, <https://www.eurozine.com/the-cosmopolitan-state/> [dostęp: 16 lipca 2016].
  • Benhabib S., The Philosophical Foundations of Cosmopolitan Norms, [w:] Another Cosmopolitanism, ed. S. Benhabib, New York 2006, s. 16–19, 32–37.
  • Bloemraad I., Korteweg A., Yurkadul G., Citizenship and Immigration: Multiculturalism, Assimilation, and Challenges to the Nation-State, „Annual Review Sociology” 2008, nr 34, s. 15, 156, 164–167.
  • Bosniak L., Citizenships Denationalized (The State of Citizenship Symposium), „Indiana Journal of Global Legal Studies” 2000, t. 7, z. 2, s. 493, 498–500, 504–507.
  • Bosniak L., Being Here: Ethical Territoriality and the Rights of Immigrants, „Theoretical Inquiries in Law” 2007, nr 8, s. 392–393.
  • Coward M., Unworking the Fictions of Citizenship: The Post-national Democratic Community, http://www.sussex.ac.uk/Users/mpc20/pubs/unworking.doc, s. 21–28 [dostęp: 16 stycznia 2015].
  • Doughty H., Democracy as an Essentially Contested Concept, „The Innovation Journal: The Public Sector Innovation Journal” 2014, nr 19, <https://www.innovation.cc/discussion-papers/19_1_9_doughty_democracy-contested-concept.pdf> [dostęp: 1 lutego 2017].
  • Douzinas C., The End of Human Rights, Oxford 2002, s. 290–291.
  • Falk R., The Making of Global Citizenship, w: The Condition of Citizenship, s. 127–140.
  • Foessel M., Être citoyen du monde : horizon ou abîme du politique?, 18.06.2013, <https://laviedesidees.fr/Etre-citoyen-du-monde-horizon-ou>, odczyt: 30 października 2015 r., bez nr stron.
  • Gawin M., Markiewicz B., Nogal A., Wonicki R., Prawa człowieka i obywatela w zglobalizowanym świecie, Warszawa 2016, s. 150–151.
  • Habermas J., Obywatelstwo a tożsamość narodowa. Rozważania nad przyszłością Europy, Warszawa 1993, s. 7–8.
  • Habermas J., Citizenship and National Identity, [w:] The Condition of Citizenship, ed. B. van Steenbergen, London–Thousand Oaks–New Delhi 1994, s. 25–33.
  • Habermas J., Faktyczność i obowiązywanie. Teoria dyskursu wobec zagadnień prawa i demokratycznego państwa prawnego, przeł. A. Romaniuk i R. Marszałek, Warszawa 2005, s. 549–557.
  • Habermas J., Uwzględniając Innego, przeł. A. Romaniuk, Warszawa 2009, s. 226–228, 230.
  • Held D., Cosmopolitanism: Globalisation Tamed? „Review of International Studies” 2003, nr 29.
  • Held D., Modele demokracji, przeł. W. Nowicki, Kraków 2010, s. 391–400.
  • Himmelfarb G., The Illusions of Cosmopolitanism, [w:] For Love of Country: Debating the Limits of Patriotism, ed. M. Nussbaum, 1996, s. 72–77.
  • Isin E., Engaging, Being, Political, „Political Geography” 2005, nr 24, s. 374, 380, 382.
  • Isin E., Theorizing Acts of Citizenship, [w:] Acts of Citizenship, eds. E. Isin, G. Nielsen, London 2008, s. 15–16, 18, 25–39.
  • Jacobsen D., Rights across Borders: Immigration and the Decline of Citizenship, Baltimore 1996.
  • Kostakopolou T., Towards a Theory of Constructive Citizenship in Europe, „Journal of Political Philosophy” 1996, t. 4, nr 4, s. 344.
  • Kymlicka W., Norman W., Return of the Citizen. A Survey of Recent Work on Citizenship Theory, „Ethics” 1994, nr 104 (2), s. 352.
  • Linklater A., The Transformation of Political Community, Columbia 1998, s. 181–182.
  • Markiewicz B., Obywatel a globalizacja, „Civitas. Studia z Filozofii Polityki” 2007, nr 10, s. 191–203.
  • Miller D., On Nationality, Oxford 1995, s. 186–187.
  • Miller D., The Idea of Global Citizenship, <https://www.nuffield.ox.ac.uk/politics/papers/2011/David%20Miller_working%20paper%202011_02.pdf> s. 12–15 [dostęp: 19 lipca 2016].
  • Mouffe Ch., Kant’s Cosmopolitan Legacy, [w:] Kant wobec problemów współczesnego świata, red. J. Miklaszewska, P. Spryszak, Kraków 2006, s. 51–56.
  • Mouffe Ch., Polityczność, przeł. J. Erbel, Warszawa 2008, s. 118–119, 133–136.
  • Mouffe Ch., „Being human” (wykład), 17.11.2011, http://backdoorbroadcasting.net/2011/11/chantal-mouffe-democracy-human-rights-and-cosmopolitanism-an-agonistic-approach/ [dostęp: 16 lipca 2016].
  • Nancy J.L., Rozdzielona wspólnota, przeł. M. Gusin, T. Załuski, Wrocław 2010, s. 63–104.
  • Öffe C., Nowe ruchy społeczne. Przekraczanie granic polityki instytucjonalnej, przeł. P. Karpowicz, [w:] Władza i społeczeństwo, red. J. Szczupaczyński, Warszawa 1995, s. 226–233.
  • Plummer K., Intimate Citizenship: Private Decisions and Public Dialogues, Montreal 2003, s. 53–56, 65.
  • Pocock J.G.A., The Ideal of Citizenship since Classical Times, [w:] Theorizing Citizenship, ed. R. Beiner, 1995 s. 31–40.
  • Pogge T., Cosmopolitanism and Sovereignty, „Ethics” 1992, nr 103, s. 58.
  • Raciborski J., Obywatelstwo w perspektywie socjologicznej, Warszawa 2011, s. 230–232, 253–256.
  • Rancière J., Nienawiść do demokracji, przeł. M. Kropiwnicki, Warszawa 2008, s. 128–129.
  • Reilly N., Cosmopolitan Feminism and Human Rights, „Hypatia” 2007, t. 22, nr 4, s. 180–182, 185, 187–190, 192–193.
  • Somers M.R., Citizenship and the Place of the Public Sphere: Law, Community, and Political Culture in the Transition to Democracy, „American Sociological Review” 1993, t. 58, nr 5, s. 589 i nast.
  • Somers M.R., Genealogies of Citizenship: Markets, Statelessness, and the Right to Have Rights, Cambridge 2008.
  • Soysal Y., Limits of Citizenship. Migrants and Post-national Membership in Europe. Chicago–London 1994.
  • Stychin C., A Nation by Rights, Philadelphia 1998, s. 35–51, 123–124, 141–143.
  • Stychin C., A Stranger to Its Law: Sovereign Bodies, Global Sexualities, and Transnationals Citizens, „Journal of Law and Society” 2000, t. 7, nr 24, s. 614–625.
  • Stychin C., Sexual Citizenship in the European Union, „Citizenship Studies” 2001, t. 5, nr 3, s. 284, 291–295, 297.
  • Swan P., Global Ecological Citizenship and Human Rights, [w:] Human Rights in Philosophy and Practice, eds. B Leiser, T. Campbell, Farnham 2001, s. 462–472.
  • Turner B., Outline of a Theory of Citizenship, „Sociology” 1990, nr 24, s. 206–210, 212.
  • Varsanyi M., Interrogating Urban Citizenship vis à vis Undocumented Migration, „Citizenship Studies” 2006, t. 10, nr 2, s. 229–249.
  • Wichłacz M., O pojęciu istotnie spornym w teorii polityki, [w:] Czym jest teoria w politologii?, red. Z. Blok, Warszawa 2011, s. 249–263. 256–257.
  • Wnuk-Lipiński E., Świat międzyepoki. Globalizacja, demokracja, państwo narodowe, Kraków 2004, s. 145–167, 215–218.
  • Wnuk-Lipiński E., Socjologia życia publicznego, Warszawa 2005, s. 102–103, 151–157.
  • Wonicki R., Bezdroża sprawiedliwości. Rozważania o liberalnych teoriach sprawiedliwości ponadnarodowej, Warszawa 2017, s. 91–96.
  • Załuski T., Od dzieła do rozdzielenia. Filozofia i to co polityczne, [w:] J.L. Nancy, Rozdzielona wspólnota, przeł. M. Gusin, T. Załuski, Wrocław 2010, s. XXVIII–XXIX, XXXII.

Downloads

Download data is not yet available.