Ćwiczenia z polityki wobec pamięci
Abstrakt
This essay contains a description and critical appraisal of the contemporary Ukrainian state’s policy in regard to memory of the Volhynian and Galician massacres of 1943–1945. The author engages in polemics with Tomasz Stryjek, who recently published a book on this and other issues: Ukraina przed końcem Historii. Szkice o polityce państw wobec pamięci [Ukraine Before the End of History: Essays on State Policy in Regard to Memory]. In the author’s opinion, Stryjek one-sidedly, or even naively, places hope in the idea that the EU, in the not-too-distant future, will exert effective pressure on the government in Kiev to make it adapt its narrative about the activities of the OUN and UIA against Poles and Jews to European standards of memory about the Second World War. In the author’s opinion, the Ukrainian narrative about the activities of the OUN and UIA is based on the erroneous conviction—which is comfortable for the Ukrainian side—of equal guilt in the Polish-Ukrainian conflict of 1939–1947. He argues that there should be no cessation of efforts to remind Ukrainian historians and authorities about the responsibility to condemn, unambiguously, the mass crimes committed by national independence groups.
Słowa kluczowe
zbrodnie na Polakach na Wołyniu i w Galicji Wschodniej w latach 1943-1945; Ukraińska Powstańcza Armia; polityka historyczna Ukrainy i Polski
Bibliografia
Czornowoł Tetiana, 2015, Rozhuśtałam tę łódkę. Rozmowa Mazurka z Tetianą Czornowoł, „Rzeczpospolita. Plus Minus”, 14–15 lutego.
Dworczyk Michał, 2015, Biografie Wyklętych to lek na nihilizm. Z Michałem Dworczykiem rozmawiają Jacek i Michał Karnowscy, „W Sieci”, 16 lutego.
Hahn Hans Henning, 2013, Polityka historyczna a stosunki binarodowe. Głos na rzecz stworzenia kodeksu zachowań w polityce pamięci, w: Robert Traba, Hans Henning Hahn (red.), Polsko-niemieckie miejsca pamięci, t. 4: Refleksje metodologiczne, Scholar, Warszawa.
Hrycak Jarosław 2004, Tezy do dyskusiji pro UPA, w: Jarosław Hrycak, Strasti za nacionalizmom. Istoryczni eseji, Krytyka, Kyjiw.
Hryciuk Grzegorz, 2005, Przemiany narodowościowe i ludnościowe w Galicji Wschodniej i na Wołyniu w latach 1931–1948, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Hud’ Bohdan, 2013, Ukraińcy i Polacy na Naddnieprzu, Wołyniu i w Galicji Wschodniej w XIX i pierwszej połowie XX wieku. Zarys historii konfliktów społeczno-etnicznych, tłum. Anna Korzeniowska-Bihun, Mariya Hud, Lwów–Warszawa.
Iljuszyn Ihor, 2000, OUN-UPA i ukrajinśke pytannja w roky druhoji switowoji wijny (w switli polśkych dokumentiw), Instytut Istoriji Ukrajiny NANU, Kyjiw.
Iljuszyn Ihor, 2001, Protystojannja UPA i AK (Armiji Krajowoji) w roky druhoji switowoji wijny na tli dijalnosti polśkoho pidpillja w Zachidnij Ukrajini, Instytut Istoriji Ukrajiny NANU, Kyjiw.
Iljuszyn Ihor, 2009, UPA i AK. Konflikt w Zachodniej Ukrainie (1939–1945), tłum. Katarzyna Kotyńska, Anna Lazar, Związek Ukraińców w Polsce, Warszawa.
Kowal Mychajło, Ukrajina w druhij switowij i Wełykij Witczyznianij wijnach (1939–1945 rr.), Alternatywy, Kyjiw.
Kozycki Andrij, 2012, Henocyd ta polityka masowoho wynyszczennia cywilnoho nasełennia u XX st. (pryczyny, osobływosti, naslidky). Nawczalnyj posibnyk, Heneza, Lwiw.
Masłowskij Witalij, 1984, W bor’bie s wragami socializma. Oczierki istorii kłassowoj bor’by na sielie w pieriod postrojenija osnow socializma w zapadnych obłastiach Ukrainy 1939–1950, Lwow.
Motyka Grzegorz, 2011, Od rzezi wołyńskiej do akcji „Wisła”. Konflikt polsko-ukraiński 1943–1947, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Patrylak Iwan, 2012, „Wstań i boryś! Słuchaj i wir…”. Ukraijinśke nacionalistyczne pidpillia ta powstanśkyj ruch 1939–1960 rr., Centr Doslidżeń Wyzwolnoho Ruchu, Lwiw.
Siemaszko Władysław, Siemaszko Ewa, 2000, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939–1945, t. 1–2, von boroviecky, Warszawa.
Sowa Andrzej Leon, 1998, Stosunki polsko-ukraińskie 1939–1947, Towarzystwo Sympatyków Historii, Kraków.
Stryjek Tomasz, 2007, Jakiej przeszłości potrzebuje przyszłość? Interpretacje dziejów narodowych w historiografii i debacie publicznej na Ukrainie 1991–2005, Instytut Studiów Politycznych PAN–Rytm, Warszawa.
Stryjek Tomasz, 2014, Ukraina przed końcem Historii. Szkice o polityce państw wobec pamięci, Scholar–ISP PAN, Warszawa.
Stryjek Tomasz, 2015, Echa totalitaryzmów. Z prof. Tomaszem Stryjkiem rozmawia Andrzej Warchił, „Newsweek Historia”, nr 1.
Torzecki Ryszard, 1993, Polacy i Ukraińcy. Sprawa ukraińska w czasie II wojny światowej na terenie II Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Wjatrowycz Wołodymyr, 2011, Druha polśko-ukrajinśka wijna 1942–1947, Kyjewo-Mohylanśka Akademija, Kyjiw.
Zabużko Oksana, 2013, Ukraiński palimpset. Oksana Zabużko w rozmowie z Izą Chruślińską, Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Wrocław.
Instytut Studiów Politycznych PAN Polska
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
